![](/books_files/covers/thumbs_150/russko-turkmenskiy-tehnologicheskiy-slovar-rusa-trkmene-tehnologik-szlk-267810.jpg)
Автор книги: Ахмет Пенджиев
Жанр: Физика, Наука и Образование
Возрастные ограничения: +12
сообщить о неприемлемом содержимом
Текущая страница: 4 (всего у книги 13 страниц) [доступный отрывок для чтения: 4 страниц]
E
Единица измерения ölçeg birligi
– абсолютная absolýut ölçeg birligi
– астрономическая astronomiki ölçeg birligi
– британская тепловая britan ýylylyk birligi
– времени wagt ölçeg birligi
– для измерения количества тепла ýylylygyň mukdarynyň ölçeg birligi, ýylylygyň mukdaryny ölçemek üçin birlik
– заряда zarýadyň ölçeg birligi
– международная halkara ölçeg birligi
– нормированная kadalaşdyrylan ölçeg birligi
– тепловая ýylylyk ölçeg birligi
– теплоты ýylylygyň ölçeg birligi
– техническая tehniki ölçeg birligi
– физическая fiziki ölçeg birligi
Единичный (-ая, -ое) ýeke; aýratyn; selçeň
– воздействие ýeke-täk täsir
– заряд aýratyn zarýad; ýeke-täk zarýad
Единственный (-ая, -oe) ýeke-täk; bir özi; ýalňyz
Едкий (-ая, -ое) iýiji
Eмкий (-ая, -oe) uly sygymly; göwrümli
Емкость sygym; gap
– водохранилища годового регулирования ýyllyk kadalaşdyrylýan suw howdanynyň sygymy (göwrümi)
– водохранилища многолетнего регулирования köpýyllyk kadalaşdyrylýan suw howdanynyň göwrümi
– водохранилища недельного регулирования hepdelik kadalaşdyrylýan suw howdanynyň göwrümi
– водохранилища суточного регулирования gije-gündizde kadalaşdyrylýan suw howdanynyň göwrümi (sygymy)
– конденсатора kondensator sygym
– линии elektrik geçirijiniň sygymy
– между проводами simleriň arasyndaky sygym
– относительно земли ýere görä sygym
– септическая (для органических отходов) (organiki galyndylar üçin) septiki gap; çüýrüntgiler gaby
– теплоаккумулирующая ýylylyk ýygnaýjy (toplaýjy) sygym
– электрическая elektrik sygym
Емкостный (-ая, -ое) sygymly
– нагрузка sygymly basyş
– проводимость sygym geçirijiligi
– расходомер sygymly sarp edilişini ölçeýiji
– сопротивление sygym garşylygy
– составляющая sygym düzüjisi
– уравнометр sygymly dereje ölçeýji
Естественный (-ая, -oe) tebigy; adaty; tebigy taýdan
– старение öz-özünden (tebigy) könelmek
– тяга tebigy dartma
– характеристика tebigy häsiýetnama
Ж
Жалюзи gözenekli perde
Жаркий yssy; gyzgyn
Жаровые трубы gyzgynlyk turbalary
Жаростойкость yssa durnukly
– материала materialyň gyzgynlyga çydamlygy
Жароупорный (-ая, -ое) gyzgyna çydamly
Жгут ýüp; tanap; bag
Железо demir
Желобчатый (-ая, -ое) ternawly
Жесткий (-ая, -oc) gaty; berk
– заземление gaty zeminleme (ýere berk birikdirme)
– монтаж berk ýygnama
– обратная связь ters berk baglanma
Жесткость воды suwuň talhlygy
Жженый (-ая, -ое) bişirilen
Жидкий (-ая, -ое) suwuk
– кристалл suwuk kristal
– охлаждение suwukluklary sowatma
– среда suwuk gurşaw
Жидкометаллический катод suwuk metally katod
Жидкость suwuk madda; suwuklyk
– коллекторная kollektor (zeýkeş) suwuklygy
Жизнеспособность ýaşaýşa ukyplylyk
Жила damar; sim
– кабеля kabel simi
Жижа läbik; suwuk palçyk
З
Забухать (забухнуть) çişmek (çygdan çişmek)
Зависимость baglylyk
– линейная göni çyzykly baglylyk
– нелинейная göni çyzyksyz baglylyk
Завихрение köwlenip aýlanma; towlanyp aýlanma
Загорение otlanmak; ot almak
Заглушка dyky
Загрязнение hapalanmak
– воды suwuň hapalanmagy
– воздуха howanyň hapalanmagy
– (среды) сельскохозяйственными отходами (gurşawyň) oba hojalyk galyndylary bilen hapalanmagy
Задание tabşyryk; ýumuş
Задвижка kilt; sürme kilt
Задержание сигнала duýduryjynyň gijikmegi
– фазовые faza boýunça duýduryjynyň gijikmesi
– фиксирование kesgitlenen duýduryjynyň gijikmesi
– электростатическое duýduryjynyň elektrostatik gijikmesi
Задний (-яя, ее) arkadaky; yzky
– подшипниковый щит yzky podşipnigiň gapagy (galkany)
– ход yza gitme; yza hereket etmek
Зажигающее кольцо ýandyryjy halka
Зажим gysgyç
Зажимать gysmak
Заземление ýere birikdirme; zeminleme
– глухое gutarnykly zeminleme
– защитное penalaýjy (goraýjy) zeminleme
– независимое baglanşyksyz (garaşsyz) zeminleme
Заземлитель ýere ýirikdiriji; zeminleýji
Зазор заземляющий zeminleýän kiçi aralyk (yş)
– воздушный howa aralygy
– воздушная прослойка, зазор (в солнечном коллекторе) (Gün kollektorynda) howanyň ýukajyk gatlagy (yşy)
– в контактах birikdirjilerdäki aralyk
– в подшипниках podşipniklerdäki aralyk
– между полюсами polýuslaryň aralygy
– между разомкнутыми контактами açyk birikdirijileriň aralygy
Закон kanun
– Архимеда Arhimediň kanuny
– Джоуля-Ленца Joul-Lensiň kanuny
– возрастания энтропии entropiýanyň artma (köpelmek) kanuny
– Гей-Люссака Geý-Lýussagyň kanuny
– (динамики) Ньютона Nýutonyň (dinamikanyň) kanunlary
– законодательство по солнечной энергетике Gün energetikisy boýunça kanunçylyk
– идеального газа ideal gazyň kanuny
– излучения Вина Winiň şöhlelenme kanuny – temperatura baglylykda absolýut gara jisimiň spektrinde energiýanyň paýlanyşyny (bölünişini) kesgitleýär. Şundan tapawutlylykda aýratyn hadysa uly ýylylyklar üçin Plankyň şöhlelenme kanunydyr
– излучения Кирхгофа Kirhgofyň şöhlelenme kanuny
– излучения Планка, формула Планка Plankyň şöhlelenme (şöhle ýaýratma) kanuny, Plankyň formulasy
– кубов (мощность ветро-установки пропорциональна кубу скорости ветра) kublaryň kanuny (ýel enjamynyň kuwwaty ýeliň tizliginiň kubuna deň ölçeglidir)
– Кулона Kulonyň kanuny
– Ома Omuň kanuny
– подобия meňzeşlik (kybapdaşlyk) kanuny
– полного -тока doly sep üçin toguň kanuny
– преломления döwülme kanuny
– распределения Больцмана Bolsmanyň paýlama (bölme) kanuny
– сохранения энергии, первый принцип термодинамики energiýanyň saklanmak kanuny; termodinamikanyň birinji ýörelgesi
– Стефана-Больцмана Stefan-Bolsmanyň kanuny
– теплопроводности, закон Фурье ýylylyk geçirijiligiň kanuny, Furýeniň kanuny
– термодинамики termodinamikanyň kanuny
– Фарадея Faradeýiň kanuny
– электромагнитной индукции elektromagnit-induksiýa kanuny
Закономерность kanunalaýyklyk
Закручивание (напр., ветрового фронта) towlanma (meselem, ýel öwüsýän ugra bakyp duran tarapynyň towlanmagy)
Закрытый (-ая, -ое) ýapyk
– выключатель ýapyk öçüriji
– главный предохранитель esasy ýapyk goraýjy
– машина ýapyk maşyn
– низковольтный выключатель pes kuwwatlykly öçüriji
– паз ýapyk joýajyk
– подстанция ýapyk aralyk beket
– распредустроиство ýapyk bölüji gurluş
– электроустановка ýapyk elektrik gurluşy
Закупоривание jebis berkitme
Заливка масла ýag guýmak
Залипание ýelmeşme
Замедление ýuwaşatma; haýallatma
– при отпускании goýberilende peseltme
– ротора rotoryň peseldilmegi
Замедленная коммуникация haýalladylan aragatnaşyk geçiriji
Замедлитель ýuwaşadyjy; haýalladyjy; peseldiji
Замена проводов simleri çalyşma
Замер ölçeg
Замерзание doňma
Замещение çalşyrma; çalyşmak
– годовое энергии ýyllyk energiýanyň çalşyrylmagy
Замкнутый (-ая, -ое) ýapyk utgaşdyrylan
– контур ýapyk kontur
– магнитная цепь ýapyk magnit sepi
– пакоротко gysga utgaşdyrma
– обмотка ротора rotoryň ýapyk utgaşdyrylan sargysy
– сеть utgaşdyrylan elektrik tory
– система охлаждения ýapyk sowatma ulgamy
– система управления ýapyk dolandyrma ulgamy
– управление ýapyk dolandyrma
Замкнуть birikdirmek; çatmak; utgaşdyrmak
Замыкание utgaşma
– витковое sarymlaryň utgaşmasy
Замыкающий контакт utgaşýan (ýapylýan) birikdiriji
Зануление nola deňleme; nol sime birikdirme
Запаздывание yza galma
– по ускорению tizlenme boýunça yza galma
– по фазе faza boýunça yza galma
Запаздывающая коммутация yza galýan kommutasiýa
Запайка kebşirleme; galaýylama
Запал pelte
Запаривание buglama; buglatma
Запас (мн. ч. запасы) artykmaç; ätiýaçlyk; gor (ätiýaçlyk gory)
– достоверные hakyky (anyklanan) gorlar
– надежности ygtybarly ätiýaçlylyk
– теоретические nazaryýet gorlary
– устойчивости durnukly gorlary
– устойчивости по коэффициенту усиления güýçlendiriş koeffisiýenti boýunça durnuklylyk
– устойчивости по фазе faza boýunça durnuklylyk
Запасенная энергия toplanan (ätiýaçlyk) energiýa
Запасная система охлаждения ätiýaçlyk üçin sowadyjy ulgam
Запаянный конец galaýylanan uç
Запираемый транзистор ýapylan tranzistor
Запирание ýapma; berklenme
Запирающий импульс ýapyjy itergi impuls
Запись ýazgy
– скорости вращения aýlaw tizliginiň ýazgysy
– на осциллографе ossillografdaky ýazgysy
Заполнение doldurmak
– обмотки sargyny doldurmak
– паза joýajygy doldurmak
Заполнители кабеля kabeli dolduryjylar
Запоминающее устройство ýatda saklaýjy gurluşlar
Запорная арматура ýapyp-açýan demir tirsek (burmasim)
Запускающий импульс işe goýberiji itergi
Зарегулированная река dolandyrylýan derýa
Заряд zarýad; gujur (elektrik mukdary)
– электрический zarýadlanan bölejikleriň özara elektromagnit täsiriniň depginliligini kesgitleýän ululyk; elektromagnit meýdanynyň çeşmesi. Islendik zarýadlanan jisimleriň elektrik zarýady elementar elektrik zarýadyň galyndysyz bölünýän sanyna barabardyr. Ýapyk ulgamyň doly elektrik zarýady ähli özara täsirlerde hem saklanylýar
Зарядный (-ая, -ое) zarýadly (elektrik mukdarly)
– aгрегат zarýad beriji gurulma
– выпрямитель zarýadlaýjy göneldiji
– генератор zarýadlaýjy generator
– емкость zarýadlaýjy sygym
– ток кабеля kabeliň zarýadlanýan togy
Заслон sürgi
Заслонка gapak; sürgüç
Застеклённая крыша aýnalanan üçek (jaýyň üsti)
Застревание асинхронного двигателя asinhron hereketlendirijiniň durup galmagy
Засыпка dökme; atma; sepme
– траншей с кабелем kabelli çukurlary gömmek
Затвор sürgi; böwet
– плотины bendiň böwedi (gapagy)
Затемнение garaňkylatma
Заторможенный ротор bökdelen (saklanan) rotor
Затухание sönmegi; öçmegi
– колебаний ротора rotoryň yrgyldysynyň sönmegi
Затухающий (-ая, ее) sönüji; öçüji; peselýän
– волна peselýän tolkun
– переходный процесс sönmegiň (öçmegiň) geçiş ýagdaýy
Затяжка çekip daňmak, baglamak
Захват носителя заряда zarýadly äkidijileri tutmak
Зачистка концов проводов simleriň uçlaryny arassalamak
Зашкаливание şkaladan (görkezijilerden) çykmak
Зашунтированный (-ая, -ое) ugurdaş birikdilen garşylyk
Защита gorag
– от коррозии poslamadan gorama
– линии elektrik ugradyjyny gorama
– минимального напряжения pes naprýaženiýadan gorama
– нулевой последовательности nol yzygiderliligi gorama
– от перенапряжения aşa naprýaženiýadan gorama
– тепловая gyzmakdan gorama
Защитный (-ая, -ое) goraýjy; saklaýjy
– автоматика goraýjyly awtomatika
– аппаратура goraýjyly enjam
– арматура saklaýjy demir tirsek (burma sim)
– выключатель goraýjy öçüriji
– действие goraýjy täsir
– заземление goraýjy ýere birikdiriji
– оболочка кабеля kabeliň goraýjy gabygy
– разрядник goraýjy zarýadsyzlandyryjy
– трос goraýjy urgan
Заявленная мощность yglan edilen kuwwatlylyk
Звезда (способ соединения) ýyldyzjyk (birleşdirme usuly)
Звено bogun (bir ulgamyň ýerine ýetiriji bölümi) bölek
Звуковой (-ая, -ое) sesli
– генератор ses generatory
– сигнал ses duýduryjy
– частота ses ýygylygy
Зенит asman gurşawynyň merkezinden geçýän dik çyzygyň gözegçiniň dik depesinde asman gurşawy bilen kesişýän nokady; dik asman; dik ýokary; zenit
Зеркало aýna; ýüz görülýän aýna
– концентрирующее toplaýjy aýna
– неподвижное hereketsiz aýna
– оптическое optiki aýna
– параболоидное paraboloid aýna
– параболоцилиндрическое parabolosilindrik aýna
– плоское tekiz (ýasy) aýna
– посеребренное стеклянное kümüş çaýylan aýnadan edilen ýüz görülýän aýna
– солнечное Gün aýnasy
– сферическое şar şekilli (sferiki) aýna
– фацетное (цилиндрическое) faset (silindrik) aýna
Зигзаг ergem-bugram
Змеевик egrem-bugram turbajyk
Знак полярности polýusyň belgisi (tarap belgisi)
Значение ähmiýeti; gymmaty; bahasy; orny
– абсолютное absolýut bahasy
– амплитудное amplituda bahasy
– годовое энергии солнечного излучения Gün şöhlesiniň energiýasynyň ýyllyk ähmiýeti
– дневное gündizki ähmiýeti
– дневное энергии солнечного излучения Gün şöhlelenmesiniň energiýasynyň gündizki ähmiýeti
– максимальное aňrybaş bahasy
– мгновенное солнечной радиации Gün radiasiýasynyň bada-bat ähmiýeti; Gün radiasiýasynyň pursatlyk gymmaty
– мгновенное суммарной радиации jemi radiasiýasynyň şol pursatdaky ähmiýeti
– месячное энергии солнечного излучения Gün şöhlesiniň energiýasynyň aýlyk ähmiýeti
– минимальное iň pes bahasy
– начальное başlangyç bahasy
– номинальное takyklanan bahasy
– оптимальное amatly bahasy
– часовое энергии солнечного излучения Gün şöhlesiniň energiýasynyň sagatlaýyn ähmiýeti
Зола kül
Золоудаление kül aýyrma
Золоуловитель kül tutujy
Зольность küllüligi
Зона, область zolak; çäk; meýdan
– аридная (засушливая) arid (gurak) zolak
– безискровой работы uçgunsuz iş zolagy (çägi)
– валентная walentlilik çägi
– жаркая засушливая yssy gurak zolak
– запрещенная (энергетическая) gadagan edilen (energetiki) zolak
– комфортная rahat zolak
– молчания ümsüm zolak
– обеднённая ýetmezçilikli zolak; pes zolak
– перемешивания garma (garyşdyrma) zolagy
– пограничная (краевая) araçäk (çetki, gyraky) zolak
– проводимости geçiriş zolagy
– прибрежная kenarýaka zolagy
– тепловой подготовки ýylylygy taýýralaýan zolak
– фронтальная öň tarapdaky zolak
– ширина запрещенной (энергетической) gadagan edilen (energetiki) zolagyň ini
– энергетическая energetiki zolak
Зубец diş; kertik; baş; depe
– ротора rotoryň dişi
– статора statoruň dişi
– якоря labyryň dişi
Зубцовый (-ая, -ое) dişli; kertikli; depeli
– зона dişli (kertik) zolak
– коэффициент diş (kertik) görkezijisi (koeffisiýenti)
– шаг diş (kertik) aralygy
И
Игольчатый разрядник iňňe şekilli zarýadsyzlandyryjy
Идеальный (образцовый) (-ая, -ое) hakyky; nusgalyk
– выпрямитель nusgalyk göneldiji
– диэлектрик nusgalyk geçirmeýän
– источник (эдс тока) nusgalyk çeşme (e.h.g tok)
– трансформатор nusgalyk transformator
– фильтр nusgalyk süzgüç
Идентичность meňzeşlik; barabarlyk;
Избирательность saýlawlylyk; saýlap bilijilik
Избыток artyk
Избыточный (-ая, -ое) artykmaç
– давление artykmaç basyş
– момент artykmaç pursat
– энергия artykmaç energiýa
Изгибание egme; bükme; gyşartma; egreltme
Изготовитель taýýarlaýjy; ýasaýjy
Изготовление taýýarlama; işläp çykarma
Издержки çykdaýjy; harajat
Излом döwülme; synma
Излучение şöhlelenme; ýagtylyk; ýaýrama
– абсолютно черного тела absolýut gara jisimiň şöhlelenmesi
– в видимой части спектра spektriň görünýän bölegindäki şöhlelenme
– видимое görünýän şöhlelenme
– внеатмосферное (Солнца) (Günüň) atmosferadan daşary şöhlelenmesi
– в оптическом диапазоне optiki çäklerde (mukdarynda) şöhlelenme
– ИК-излучение IG-şöhlelenme
– интенсивное depginli şöhlelenme
– инфракрасное infragyzyl şöhle
– концентрированное солнечное toplanan Gün şöhlesi
– направленное gönükdirilen (ugrukdyrylan) şöhle
– небосвода asmanyň şöhlesi (ýagtylygy)
– отраженное serpikdirilen şöhle
– отраженное от подсистем солнечного коллектора Gün kollektorynyň ulgamynyň astyndaky serpikdirilen şöhle
– падающее (солнечное) düşýän (Gün) şöhlesi
– параллельным пучком ugurdaş çogdam şöhle
– прямое солнечное Günüň göni şöhlesi
– прямое солнечное на поверхность, перпендикулярную к излучению şöhlelenmä perpendikulýar bolan üste Gün şöhlesiniň göni düşmegi
– рассеянное (диффузное) (pytraňňy) ýaýran şöhle
– рассеянное обратное ýaýran yzyna serpigen şöhle
– рентгеновское rentgen şöhlesi. Meselem, kosmiki rentgen şöhlesi fotonlaryň energiýasynyň 100 eW-deňagramly 0,5 MeW çenli diapazonda kosmiki jisimleriň şöhlelenmesi bolup, ol rentgen teleskopy tarapyndan hasaba alynýar
– суммарное солнечное 1.jemleýji Gün şöhlesi; 2. umumy Gün şöhlesi
– суммарное солнечное (на горизонтальной поверхности) (kese üstde) jemi Gün şöhlesi
– суммарное (на наклонной поверхности) (ýapgyt üstde) jemi Gün şöhlesi
– (температурное) абсолютно черного тела absolýut gara jisimiň (temperatura) ýaýratmasy
– (температурное) узкого отверстия полости boşlugyň darajyk deşiginiň (temperatura) ýaýratmasy
– тепловое (температурное) ýylylyk (temperatura) ýaýramasy
– тепловое атмосферы atmosferanyň ýylylyk ýaýratmasy
– ультрафиолетовое ultramelewşe şöhlelenme
– электромагнитное Солнца Günüň elektromagnit şöhlelenmesi
Измельчать maýdalamak; owratmak
Изменение üýtgetme; özgerme
– ветра ýeliň üýtgemegi
– дневные (солнечной радиации) (Gün radiasiýasynyň) gündizki üýtgemeleri
– климата klimatyň üýtgemegi
– направления вращения aýlawyň ugruny üýtgetme
– направления тока toguň ugruny üýtgetme
– напряжения kuwwatlylygy üýtgetme
– показания прибора abzalyň görkezijisini üýtgetme
– порядка следования фаз fazalaryň çalyşyş tertibini üýtgetme
– резкое birden üýtgeme (üýtgemegi)
– скачкообразное, изменение скачком endigansyz (böküş görnüşli) üýtgeme; böküş arkaly özgerme
– скорости tizligi üýtgetme
– температуры temperaturanyň üýtgemegi
Измерение ölçeme; ölçeýiş
– ветра ýeliň (güýjiniň, ugrunyň) ölçenilişi
– коэффициента отражения serpikme koeffisiýentiniň ölçenilişi
– скорости tizligiň ölçenilişi
Измеритель ölçeg abzaly
Измерительный (-ая, -ое) ölçeg; ölçeýji enjam
– трансформатор ölçeg transformatory
– датчик ölçeg abzaly
– мocт ölçeg köprüsi
– потенциометр ölçeg potensiometri
– прибор ölçeg guraly
– трансформатор ölçeg transformatory
– усилитель ölçeg güýçlendirijisi
– шлейф ölçeg şleýfi
– шун barlag ölçeýjisi
– элемент ölçeg elementi
Измеряемая величина ölçenilýän ululyk
Изнашивание (например, щеток) könelme; hatardan çykma; sürtülme (Meselem, çotganyň sürtülmegi)
Износ köneliş; hatardan çykyş
Износостойкость könelişe durnuklylyk
Изобара basyşyň özgermezligi (üýtgemezligi)
Изобарический процесс izobar ýagdaýy
Изобилие bolçulyk; bolluk
Изображение şekil; şekillendirme
– по Лапласу Laplas boýunça şekillendirme (görkezme)
– солнца Gün şekili
– формируемое гелиостатом geliostatyň emele getirýän şekili
Изолированная система aýrylan ulgam
Изолирующий слой aýryjy gatlak
Изолятор aýrybaşga jaý; üzňeleýji; aýryjy; örtük
Изоляционный (-ая, -ое) aýrylaýjy; örtük
– каркас aýrylaýjy özen
– коврик aýrylaýjy halyça
– лак aýrylaýjy lak
– лента aýrylaýjy tasma
– масло aýrylaýjy ýag
– материал aýrylaýjy madda
– плата aýrylaýjy tagtajyk
– прокладка aýrylaýjy gatlak
Изоляция aýrybaşga etmek; daşyny örtmek
– витковая sarymyň ýekeleme aýyrmasy
– из электрокартона elektrokartondan aýyrma
– кабеля kabeli aýyrma
– сердечника полюса polýusyň polat okyny aýyrma
Изотерма temperaturanyň üýtgemezligi (izoterma)
Изохора göwrimiň üýtgemezligi (izohora)
Изохорный процесс izohor ýagdaýy
Ил gyrmança; çökündi; läbik; laý
Имитация meňzetme; öýkünme
Импульс itergi; urgy; impuls
– зажигания otlama (ýakyş) impulsy
– на отключение öçüriş impulsy
– нагрузки ýükleme impulsy
– напряжения kuwwatlylyk impulsy
– тока toguň impulsy
Импульсный (-ая, -ое) itergili; impulsly
– воздействие impulsly täsir
– генератор impuls generatory
– датчик impulsly abzal (datçik)
– делитель напряжения impulsly kuwwatlylygy bölüji
– испытание impulsly synag
– перенапряжение impulsly aşa kuwwatlylyk
– регулирование impulsly kadalaşdyrma
– ток impulsly tok
– трансформатор impulsly transformator
– усилитель impulsly güýçlendiriji
Инвариантность ýagdaýyň üýtgemezligi
Инвертор 1.inwertor (hemişelik togy üýtgeýän toga özgerdiji); 2. hemişelik elektrik toguny üýtgäp durýan elektrik toguna öwürýän gurluş
Ингибитор täsiri haýalladyjy madda
Индикатор anyklaýjy; görkeziji; indikator
– давления basyşy görkeziji
– интенсивности солнечного излучения Gün şöhlesiniň depginliliginiň görkezijisi (indikatory)
– обрыва провода simiň üzükligini görkeziji
– остановки ротора rotoryň togtanyny görkeziji
– перегрева aşa gyzmagyny görkeziji
– положения ýagdaýy görkeziji
Индекс sanbelgi
Индуктивная induktiwli
– катушка induktiw tegek
– нагрузка induktiw ýükleme (basyş)
– проводимость induktiw geçirijilik
– связь induktiw baglanyşyk
– составляющая induktiw düzümi
– цепь induktiw sep
Индуктивность induktiwlik
– катушки tegegiň induktiwligi
– рассеяния pytrama (dargama) induktiwligi
Индуктированный (-ая, -ое) induktiwlenen
– ток induktiwlenen tok
– Э.Д.С induktiw e.h.g
Индуктор 1. el bilen aýlandyryp işledilýän ýörite generator; 2. induk-sion gyzyşy döredýän elektromagnit gurluş
Индукционный (-ая, -ое) indiksiýaly
– машина induksiýaly maşyn
– муфта induksiýaly sepleýji (bogun)
– нагрев induksiýaly gyzdyrma
– плавка induksiýaly eretme
– тахогенератор induksiýaly tahogenerator
– успокоитель induksiýaly togtadyjy (ýuwaşadyjy)
Индукция täsir; induksiýa
– в воздушном загоре howa aralygyndaky (täsir) induksiýa
– в якоре labyrdaky (täsir) induksiýa
– насыщения doýgunlyk (dykyzlyk) täsiri (induksiýasy)
Инертный (-ая, -ое) hereketsiz; sus; başarnyksyz
Инерционный (-ая, -ое) inersiýaly; hereketsiz
– момент inersiýaly (hereketsiz) pursat
– постоянная hemişelik inersiýa (hereketsizlik)
Инсоляция Günüň saçýan şöhlesi; insolýasiýa
– на горизонтальной поверхности kese üstdäki Günüň saçýan şöhlesi
– прямая Günüň saçýan göni şöhlesi
– рассеянная Günüň saçýan ýaýraň şöhlesi
– суммарная на наклонной поверхности ýapgyt üstdäki Günüň saçýan jemi şöhlesi
Интегральный (-ая, -ое) integrally; integrallanan
– воздействие integrallanan täsir
– ритерий качества регулирования kadalaşdyrmagyň hiliniň integral ölçegi
– уравнение integral deňleme
Интегратор integrator (integrallaýjy abzal)
Интегрирующая схема integrallaýjy çyzgy
Интенсивность okgunlylyk; ýokary derejelilik; çalt ösüş
– наибольшая солнечного излучения в полдень günortan Gün şöhlesiniň iň ýokary depginliligi
– освещения ýagtylygyň depginliligi
– отказов bökdençligiň depginliligi
– солнечного излучения Gün şöhlesiniň depginliligi
– солнечного излучения со спектром соответствующим атмосфер-ной массе atmosfera massasyna barabar spektri bolan Gün şöhlesiniň depginliligi
– сгорания ýanmagyň (ýanysyň) depginliligi
– энергии energiýanyň depginliligi
Интервал времени wagt aralygy
Интерполяция aralyk gymmatlyklaryny (bahasyny) tapmak; interpolýasiýa
Информация habar; maglumat
– техническая tehniki maglumat
Инфракрасный (-ая, -ое) infragyzyl
Ион atomyň zarýadlanan ýagdaýy; ion
Ионизация ionlaşma
– газа gazyň ionlaşmasy
– ступенчатая basgançakly ionlaşma
Ионизаторы ionlaşdyryjylar
Ионизирующая частица ionlaşdyryjy bölejik
Ионный (-ая, -ое) ionly
– вентиль ionly çarh
– диэлектрик ionly geçirmeýän; ionly dielektrik
– поляризация ionly polýarlanyş
– решетки ionly gözenek
– связь ionly baglanyşyk
– сегнетоэлектрик ionly segnetoelektrik
– электропроводимость ionly elektrik geçirijilik
– эмиссия ionly emissiýa
– электропривод ionly elektrik ýöretme
Иррадиация 1. irradiasiýa; 2.optikada gara düşekdäki ak şekilleriň ak düşekde ýerleşen birmeňzeş ululykdaky göwnüňe uly ýaly bolup görünmegi (oňa položitel irradiasiýa diýilýär). Emma şekilleriň düşeginiň reňki ýiti bolmasa, onda ak düşekdäki gara şekiller beýlekiden uly ýaly bolup görünýär (oňa otrisatel irradiasiýa diýilýär); 3. gara üstüň ýüzünde ýagty jisimleriň ulalyp görünýän ýaly bolmagy
Искажение ýoýma; ýoýulma
– импульса impulsyň ýoýulmagy
– формы поля meýdan şekliniň ýoýulmagy
– формы кривой egri şekliň ýoýulmagy
Искатель повреждении bozulyşy (şikesi) gözleýji
Ископаемое gazyp alma; gazylyp alynýan
Искра uçgun
– при размыкании elektrik sepiň üzülmeginde döreýän uçgun
– щеточного контакта çotga birleşmesindäki uçgun
Искривление gyşarma
Искрение uçgun düşme; uçgunlanma
– на коллекторе kollektordaky uçgunlanma
– щёток çotgalardaky uçgunlanma
Искровой (-ая, -ое) uçgunly
– пробой uçgundan deşilme (böwsülme)
– промежуток uçgunly aralyk
– разряд uçgunly zarýadsyzlanma
– разрядник uçgunly zarýadsyzlandyryjy
Искрогаситель uçgun öçüriji
Искрогасительный (-ая, -ое) uçgun öçürijili
– камера uçgun öçürijili hum (ýapyk giňişlik)
– катушка uçgun öçüriji tegek
– конденсатор uçgun öçüriji kondensator
– цепь uçgun öçüriji sep
Искрогашение uçgun söndüriji
Искрообразование uçgun döreme
Искроуловитель uçgun tutujy
Искусственный (-ая, -oe) emeli; ýasama
– вентиляция emeli ýelejirediji
– магнит emeli magnit
– механическая характеристика emeli mehaniki häsiýetnama
– нагрузка emeli ýüklenme (basyş)
– охлаждение emeli sowatma
Испарение bugarma; bugaryş
Испаритель bugardyjy
– солнечный Gün bugardyjysy
Испаряться, выпаривать bugartmak (buga tutmak), bugarma
Исполнитель ýerine ýetiriji
Исполнительный (-ая, -ое) ýerine ýetirýän
– двигатель ýerine ýetiriji hereketlendiriji
– орган ýerine ýetirji enjam (gural)
– реле ýerine ýetirji rele
– устройство ýerine ýetirji gurluş
– электромагнит ýerine ýetirji elektromagnit
– элемент ýerine ýetirji bölek (abzal)
Использование peýdalanma; ulanma
– возобновляемых источников энергии gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden peýdalanmak – gaýtadan dikeldilýän energiýany özgertmäge, toplamaga, paýlamaga we sarp etmäge, şeýle hem bu hereketleriň maddy-tehniki üpjünçiligine gönükdirilen hereketleriň jemi
– прямое (солнечной радиации) (Gün radiasiýasynyň) göni peýdalanylyşy (ulanylyşy)
– сбор отходов galyndylaryň peýdalanylmagy (ýygnalmagy)
Исправный (-ая, -ое) düzüw; abat; gurat
– прибор abat enjam
Испускание çykarma; saçma; goýberme; ýaýrama
– частиц bölejikleriň çykarylmagy
Испытание synag; barlag
– высоким напряжением ýokary kuwwatlykda synag
– изоляции örtügiň (aýryjynyň) synagy
– кабеля kabeliň synagy
– контрольные gözegçilik synagy
– на морозостойкость sowuklyga çydamlylygynyň synagy
– на нагрев gyzgynlyga çydamlylygynyň synagy
– типовые bir nusga esaslanyp barlama
– на торможение bökdençlige (togtamagyna) synag
Испытательный (-ая, -ое) synagly; barlagly
– импульс synag impulsy (itergisi)
– катушка synag tegegi
– лаборатория synag barlaghanasy
– напряжение synag kuwwatlylygy
– оборудование synag enjamy
– площадка synag meýdançasy
Исследование derňeme; barlama; ylmy barlaglar
– альтернативных источников энергии energiýanyň çalşyp bolýan çeşmelerini barlamak
Истечение akma; akyp çykma; gutarma
Истинное значение hakyky bahasy; hakyky gymmaty
Истирание sürtülme; sürtüliş
Источник (мн. ч. источники) çeşme; gözbaş (çeşmeleriň köplügi)
– альтернативный (энергии) energiýanyň çalşyp bolýan çeşmesi
– воды suwuň çeşmesi
– возбуждения oýandyrma çeşmesi
– геотермальный со средней температурой ortaça temperaturaly geotermal çeşme
– горячий gyzgyn çeşme
– напряжения gatalma (güýjenme) çeşmesi
– нетрадиционные энергии energiýanyň adaty bolmadyk çeşmeleri
– первичный (энергии) (energiýanyň) ilkinji çeşmesi
– питания iýmitlendirme (güýçlendirme) çeşmesi
– природный tebigy çeşme
– сигнала duýduryş çeşmesi
– солнечный (энергии) (energiýanyň) Gün çeşmesi
– термофотоэлектрический энергии (energiýanyň) termoelektrik çeşmesi
– тока tok çeşmesi
– фотоэлектрический (энергии) (energiýanyň) fotoelektrik çeşmesi
– энергии energiýa çeşmesi
Исходные данные başlangyç maglumatlar
– геотермальный со средней температурой ortaça temperaturaly geotermal çeşme
– горячий gyzgyn çeşme
– напряжения gatalma (güýjenme) çeşmesi
– нетрадиционные энергии energiýanyň adaty bolmadyk çeşmeleri
– первичный (энергии) (energiýanyň) ilkinji çeşmesi
– питания iýmitlendirme (güýçlendirme) çeşmesi
– природный tebigy çeşme
– сигнала duýduryş çeşmesi
– солнечный (энергии) (energiýanyň) Gün çeşmesi
– термофотоэлектрический энергии (energiý-anyň) termoelektrik çeşmesi
– тока tok çeşmesi
– фотоэлектрический (энергии) (energiýanyň) fotoelektrik çeşmesi
– энергии energiýa çeşmesi
Исходные данные başlangyç maglumatlar
Внимание! Это не конец книги.
Если начало книги вам понравилось, то полную версию можно приобрести у нашего партнёра - распространителя легального контента. Поддержите автора!Правообладателям!
Данное произведение размещено по согласованию с ООО "ЛитРес" (20% исходного текста). Если размещение книги нарушает чьи-либо права, то сообщите об этом.Читателям!
Оплатили, но не знаете что делать дальше?