Книга: Анри Картье-Брессон. Момент истины. Маленькие рассказы о большом успехе - Николай Надеждин

Па Карцье-Брэсон, фотарэпарцёр павінен быць непрыкметны, неадрозны ад іншых людзей. Ён павінен зрасціся з натоўпам, быць часткай чалавечай супольнасці. І ўмець у патрэбны (вырашальны!) Момант выхапіць момант найбольшага напружання, каб адным здымкам перадаць сутнасць таго, што адбываецца. Калі паглядзець на яго фотаздымкі, то бачыш што яго адзіны кадр- гэта як цэлая гісторыя! З сваім пачаткам, кульмінацыяй і развязкай.

Адну з старонак кнігі, так і хочацца ўзяць цалкам і ўставіць сюды...магчыма гэта хто небудзь будзе чытаць і я думаю тыя людзі з са мною поўнасцю пагадзяцца, што так яно і ёсць на самай справе. Работы Карцье-Брессона, якія так і падмывае назваць "бесмертными", "вечнымі" - паколькі гэта з'ява высокага мастацтва, - знаходзяць асаблівы сэнс у нашы дні. Чаму? Ды таму што менавіта сёння журналістыка, як прафесія, як выгляд чалавечай дзейнасці, перажывае найглыбейшы крызіс. Раптам аказалася, што праўда жыцця нікому не патрэбна. І што людзі павінны атрымліваць "пазітыўныя навіны" - нават калі гэта пазітыў разыходзіцца з рэальным становішчам рэчаў. Не трэба палохаць людзей, не трэба ўносіць у іх і без таго няпростую жыццё замяшанне ... не трэба ?! А як жа яны даведаюцца, што жыццё іх "няпростая"? І як змогуць змяніць яе да лепшага - не ведаючы, што жывуць няправільна, дрэнна? Журналісты ператварыліся ў тлумачальнікаў, каментатараў і прапагандыстаў (а гэта зусім іншая прафесія). Яны ператварыліся ў вядучых ток-шоу, ўпрыгожвальнікаў і развлекателей . А праўда жыцця стала рэдкім і амаль не запатрабаваным "мінералам". Карцье-Брэсон не ўмеў хлусіць. У яго фотаздымках няма і намёку на ўпрыгожвальніцтва. Ён - адзін з нас, "простых людзей", тых, што жывуць сваім прыватным жыццём. І яго рэпартажы падкупляюць менавіта тым, што выкананы са строгім захаваннем нормаў сапраўднай журналістыкі. А журналіст - гэта перш за ўсё пасрэднік паміж народам і ўладай ... І вось тут мне ўспомніўся нядаўна прачытаны мной артыкул у РГ. Гэта было інтэрв’ю якое даў галоўны рэдактар «Рэгіянальнай газеты» Аляксандр Манцэвіч для «Радыё Свабоды». https://rh.by/2021/05/12/gutarka-galouny-redaktar/

Калі вы прачыталі гэты артыкул, то вы зразумееце чаму мне падабаецца гэта газета і тыя людзі якія там працуюць! Апасля тых падзей, якія адбыліся з tut.by, на мой погляд гэта адзіная газета якой я веру і якую я чытаю. Але вярнуся к Карцье-Брэсон… Хацелася бы яшчэ прывесці некалькі ўрыўкаў з кнігі, бо чытаеш і так і хочацца сказаць ТАК! Менавіта так і ёсць! Заўсёды гэта адчуваў, але не разумеў што трэба рабіць… Перш за ўсё Карцье-Брэсон заклікаў фатографаў (аматараў і прафесіяналаў) імкнуцца да ўстаранення негатыўнага стаўлення да чалавека з камерай у руках. Калі нас фатаграфуюць, мы міжволі напружваемся .... такім чынам, фатограф павінен стаць незаўважным, прывучыць навакольных да выгляду сваёй камеры, дамагчыся нейтральнага да яе стаўлення.

Пад час калі я вучыўся ва ўніверсітэце, гэта быў здаецца адзін з пікаў майго любіцельскага “усё і ўсіх зафоткаць” :)) Таму калі прачытаў гэты тэкст і стаў аналізаваць свае паводзіны ў той час, то здаецца стаць “незаўважным” у мяне атрымалася прыкладна толькі на другі год вучобы, тады ўжо сябры мяне не спынялі і не адварочваліся ад майго фотаапарата… таму магчыма дзякуючы гэтаму ў мяне цяпер такі вялікі “скарб” памяці ў выглядзе тысяч жывых-фотаздымкаў таго часу :)))

Калі я прачытаў гэту кнігу я пераканаўся ў тым, што заўсёды інтуітыўна адчуваў і рабіў ўсё як мне здаецца правільна. У мяне амаль няма такіх фотаздымкаў, калі б мае сябры стаялі ў лініі і глядзелі прама ў камеру...амаль 95 працэнтаў фотаздымкаў у жывым руху, ад чаго праглядаць іх становіцца вельмі прыемна і цікава… атрымліваецца больш дакладна адчуць той момант, нагадваецца настрой, а то і пахі таго моманту, як быццам не прайшло 10-15 гадоў, а як бы вось, толькі-толькі ты там быў і ўсё тое бачыў у жывую. Для сябе выдзеліў галоўныя прынцыпы, якімі карыстаўся Анры і магчыма дзякуючы гэтаму яны і зрабілі яго тым, кім ён стаў. Ізноў жа, прывяду невялікі ўрыўкі з тэксту: Уменне Карцье-Брессона змяшацца з натоўпам, стаць яе часткай - стала легендай. Больш за тое, адна з самых характэрных асаблівасцяў творчага метаду Карцье-Брессона - стан яго камеры. Раскошная "Лейка" Анры была абгорнутая чорнай ізаляцыйнай стужкай - каб схаваць бліскучыя серабрыстыя паверхні верхняй панэлі і ніжняй вечка камеры. У яго руках быў зусім не фотаапарат, а бясформенная незразумелая рэч, якая мае, хутчэй, адштурхвае і ўжо сапраўды няма чым не прываблівае ўвагі выгляд. Магчыма для каго небудзь з тых, хто займаецца прафесійна фотаздымкам, гэта будзеце карысна. Бо мяне заўсёды вельмі напружвае, калі на мяне наводзяць ЗДАРАВЕННУЮ штуку і пры гэтым яшчэ кажуць паглядзець у аб’ектыў. Разглядаючы фатаграфіі Анры, дзівішся яго ўважлівасці і фантазіі. Ён не змяняў рэальнасць (божа барані!). Ён мяняў стаўленне гледача да рэальнасці. І сплеценыя ногі маладой жанчыны, якая чытае кнігу лежачы на канапе, ператвараліся ў дзіўна эратычна, ірэальны малюнак, амаль імпрэсіянісцкай палатно. Усяго толькі ногі. І ... такая нябесная прыгажосць. І каханне. І захапленне. Чараўнік!

Я не стану далей удавацца ў тэкст кнігі і расказваць пра Анры...вельмі і вельмі шмат ужо усяго аб ім напісана, вельмі шмат яго фотаздымкаў можна ўбачыць у інтэрнеце. У каго будзе жаданне з ім пазнаёміцца, то ён гэта зробіць і самастойна. Пад час чытання кнігі саставіў для сябе план таго што я хачу паглядзець і магчыма пачытаць, таму як Анры быў не толькі фатографам, але яшчэ і мастаком і пісьменнікам, а яшчэ спрабаваў сябе як кінематограф...сярод таго што мяне зацікавіла гэта: Фільм Карцье-Брессона Le Retour - (Вяртанне) YouTube32:25 https://youtu.be/g0YL9cDxtNA Кніга «Решающий момент» Анры Карцье-Брэсон https://vk.com/wall-57461875_9458

Кніга «Москвичи» Анры Карцье-Брэсон

Чытаць гэту кнігу мне было цікава...нават лепей сказаць ВЕЛЬМІ цікава, таму як я казаў вышэй, быў момант, калі ў маё жыццё ўварваўся фотаапарат і я стаў здымаць-здымаць...і па сённяшні момант здымаю ўсё што адбываецца вакол мяне. Пачну напэўна з самага пачатку, бо лічу што любоў к фотаздымку да мяне прыйшла не выпадкова, а дзякуючы таму, што перадалася ад бацькі, які ў свой час вельмі захапляўся гэтым на кірункам і меў вялікую колькасць прылад з дапамогай якім можна было не толькі рабіць фотаздымкі на плёнцы, але і друкаваць іх на паперы. На жаль, мая дзіцячая непаседлівасць і цікаваць да ўсяго, знішчыла ўсё тое багацце:(((. Захаваўся толькі сам фотаапарат.

Неяк у бабулі знайшоў яшчэ адзін. Здаецца ён майго дзядзькі. Ён так сама захоўваецца ў маёй скарбніцы старых сямейных рэчаў.

Першы раз калі да мяне ў рукі трапіла лічбавая камера..гэта быў прыкладна 2004-2005 год. Тады да мяне ў госці прыйшлі сябры і прынеслі гэты ЦУД :))). І панеслася… так, якасць на сённяшні дзень атрымалася вельмі дрэнная, напэўна стаялі самыя слабыя настройкі, але нават з такой якасцю ўсё гэта праглядаць вельмі і вельмі прыемна! Крышку пазней мне далі пакарыстацца вось такім лічбавым фотаапаратам. На самай справе так сама быў вельмі просты, але мабыць таму што быў светлы дзень, то якасць фотаздымкаў на мой погляд выдатная!

А вось гэта мой самы першы фотаапарат, які я купіў за асабістыя грошы. Ух як жа многа ім было адфоткана… і магло бы быць яшчэ больш, каб не мая якасць з усімі дзяліцца тым што ёсць :) Калі «прыгоды» майго сябра Івана ён яшчэ перажыў, то «прыгоды» маёй сястрычкі, якая здаецца акунула яго ў ванну ён перажыў куды горш, на лінзе засталася кропля мыла, ад чаго фотаздымкі сталі мутныя…далей ён у кагосьці ўпаў на падлогу і стаў блага працаваць аб'ектыў і ў рэшце рэшт, я з сябрам спрабаваў яго самастойна адрамантаваць і па выніку рамонту поўнасцю загубіў. Вось такая сумная гісторыя. На свой час быў вельмі круты апарат.

Вось апошнія фотаздымкі якія былі на яго зробленыя (быў моцны град, такога вялікага я здаецца болей ніколі і не бачыў):

Быў час калі фатаграфаваць прыходзілася вось на такі тэлефон. Так сама адзін з першых новых тэлефонаў, якія я набыў за першую сваю зарплату. Адпрацаваў на ўсе 100%.

А вось такі апарацік ёсць і сёння. Набылі калісьці яго разам жонцы (у той час праўда яшчэ проста сяброўцы :) ). Так сама ёсць праблемы з аб'ектывам, але тым не менш працуе. Але сёння тэлефон здымае куды лепей чым ён, там ляжыць без патрэбы ў надзейным месцы :)

Наогул намагаўся ўспомніць а каго ж я наогул ведаю сярод сучасных фатографаў. І налічыў толькі траіх. Першая гэта Сафонава Таццяна https://vk.com/t_safonova . Мы ў яе былі на фотасесіі ўжо ў далёкім 2015 годзе… амаль адзіныя супер якасныя фотаздымкі якія ў нас ёсць:

Потым ведаю Яўгенія Стельмаха https://vk.com/estelmakh , крышку з меў з ім зносіны… А яшчэ ведаю пра адну дзяўчыну з РГ, але ніколі яе не бачыў і ніколі з ёй не размаўляў, але ў нас ёсць вельмі прыгожы яе фотаздымак. Рэч ідзе пра Анастасію Уткіну https://vk.com/nastiautkina. Вось яе фотаздымкам і закончу гэты вялікі «артыкул».