Текст книги "Сине сөям, дисең… / Говоришь, что любишь"

Алда – кәгазь

 
Алда – кәгазь. Сорый сурәт.
Сурәт җанны сораячак, —
Ясадым уйсызлыкта дип,
Һич котылып булмаячак.
 
 
Җавап бирәсе булачак
Сурәт өчен бакыйлыкта —
Төште дә китте шуңамы
Карандаш рәссам-бармактан.
 
 
Җанлы сурәт ясармын дип
Курыкса да, талант-хирыс
Тоттырды кабат карандаш:
Һичшиксез, ясарга тиеш!
 
 
Килепме уйга кабаттан,
Ясады каурый һәм җимеш.
Каурый бит – җан иясеннән,
Ул да җан сорарга тиеш!
 
 
Күтәрелеп китәр иде,
Белми каурый – кай тарафка,
Шуның өчен вакытлыча
Охшап тора битарафка.
 
 
Ул әле үсәр, пар табар…
Карандаш очы сынмаса!
Йә шунда үзе бирер җан,
Ымсыныр күге булмаса…
 

17.04.1992

Тышта шау-шу

 
Тышта шау-шу. Әйтерсең лә шимбә
Түгел бүген: урам – там халык.
Машиналар кайта, китә тора…
Мин урамда йөрим буталып.
 
 
Киосктан кеше ни аладыр…
Мин янында сагыз чәйнәп торам.
Тукталышта утыргычлар чиста —
Анда гәҗит-мәҗит караштырам.
 
 
Урам сулар аккан елга кебек,
Болай агыла ул, тегеләй.
Йотар кичен авыл кешеләрен
Таш кар(ы)нына шәһәр тереләй…
 
 
Уйламаслар алар шушы хакта,
Бәхет булыр хәтта таш фатир,
Урам тулы эшсез, йортсыз булгач,
Подъезд тулы алкаш һәм фәкыйрь.
 
 
Мин башкамы? Мин дә алар кебек
Риза көнем эштә узганга,
Шимбәгә ял миңа бирелгәнгә,
Арын-кагын диеп тузаннан.
 
 
Кабызырмын мин дә телевизор,
Компьютерны – кирәк-сирәктә.
Һәм язармын, һаман кабатланып,
Авыл китми, диеп, йөрәктән.
 

14.04.2012

Кирәкми

 
Кирәкми кунак та.
Кирәкми ялы да.
Кайвакыт кирәксез
Күк тәнгә җаны да.
 
 
Яшәсен яшәгән,
Ашасын ашаган,
Бихисап алманың
Орлыгын ташлаган…
 

17.02.2013

Икенче мин

 
Бик күпләр санаган чакта
Тирә-юнь абыстае,
Кыласың кинәт гамәлнең
Аңлатып булмастаен.
 
 
Йә гайбәт сөйләп куясың,
Йә эштән соң кайтасың.
Кайтасың да бисмилласыз
Йокларга ук ятасың.
 
 
Кызыңны тиргәп атасың,
Мәчеңне ашатмыйсың,
Сәгатең санамый тора —
Аңа көн башлатмыйсың.
 
 
Борасың аның колагын,
Бирәсең кирәкләрен.
Ошамый савыт-сабаң да,
Иләгең, чиләкләрең…
 
 
Тотасың бәреп-имгәтеп,
Юасың саксыз гына.
Яшәгән чагың туйдыра
Сөюсез, җансыз гына.
 
 
Ят кала мулла мәчесе
Кебек атлап йөрешең.
И сөю, мин дә кеше бит,
Ишек ачып кер, дисең.
 
 
Мин дә бит – адәм баласы,
Бар тәнемдә йөрәгем.
Бардыр бит Ходамнан тыш та
Кемгәдер бик кирәгем?!
 
 
Бозыла биргән сүзләрең,
Хәрәм уйнагач эчтә.
Мин таптым сине яшәүнең
Ямен югалткан кичтә.
 

26.03.2009

Сер бүлешкәндә

 
Тыңлыйм сине һәр сүзеңнән иң-иң
Тирән мәгънәләрне табар күк.
Аптырашта калсам, тормышымда
Киңәшләрең, бәлки, ярар күк.
 
 
Тыңлыйсың син мине… Тыңламыйсың!
Сиңа тыңлау бер дә ошамый.
Алтмышта да алты яшьлек акыл!
Кирәк сүзне хәтта кушалмыйм.
 
 
Үзгәртәсең мине, җөмләләрем
Юкса төзек минем, җай гына.
Ахырына кадәр сабыр торсаң
Тияр күкме әллә җаныңа?
 
 
Төзәлгәнме әллә мәгънәләре
Иң авырткан җиргә, төшеңә?
Ә бит сөйлим моңа кадәр һич тә
Сөйләмәгән серне кешегә.
 
 
Моңа кадәр һич тә бүлешмәгән
Көннәремне сиңа чишәм мин.
Җөмләләрне минем яралыйсың,
Әл(е) дә ничек үзем исән мин?!
 

27.03.2009

Касрелбәсар[1]1
  Касрелбәсар – күрәкарау (ерактан күрмәү).


[Закрыть]

 
Нократ аръягында – урманнардыр,
Урманнарда – төлке-селәүсен.
Күрер күзләр күрмәс булган чагым,
Офыкта ни көтә – сөйләрсең.
 
 
Миңа калса, Нократ ерак түгел,
Куе зәңгәр офык өсләре.
Тау өстендә – нарат урманыдыр,
Энҗе чәчәк алып төш әле.
 
 
Агач арасыннан, елгалардан,
Үләннәрнең сирәк төшеннән
Эзлә әле аны. Бу минутта
Мин исергән сөю хисеннән.
 
 
Мин табарлык түгел чәчкәләрне,
Мин тотарлык түгел офыкны.
Энҗе чәчәк эзләп чыккан идем,
Энҗесенә хиснең юлыктым.
 
 
Ә син салкын. Синдә акыл көчле.
Карт булсаң да, күзең җетерәк.
Касрелбәсар бит мин бу дөньяда,
Син – шундыйга күзлек төслерәк.
 
 
Күрсәтәсең аңа хаталарын,
Өйрәтәсең аны яшәргә.
Офык өсләрендә зәңгәр томан
Дигәннәрем урман-тау мәллә?
 
 
Энҗе хисләр диеп уйлаганым
Алдануым микән, төш микән?
Синдә акыл көчле. Күзең җете.
Кәсрелбәсар сиңа төс микән?
 

28.03.2009

Су баскан

 
Сулар баскан, торбаң тишелгән дә,
Сулар баскан мунча-йортыңны.
Язлар шулай… өйгә кадәр кереп,
Көтмәгәндә ала котыңны.
 
 
Краннарын бәреп чыгарган, ди,
Кирпечләрен мичнең җебеткән.
Син кәефсез, тормыш көйсезлеге
Су күк үткән синең җелеккә.
 
 
Ватылган кер юу машинагыз,
Күгәргән, ди, мунча дивары.
Сулар баскан – синең көйсезлеккә
Шулар сәбәп икән нибары.
 
 
Сулар баскан минем гаражны да,
Җиһазларны тәмам җебетеп.
Өстәл аякларын ашаган ул,
Аннан качкан дөнья җимертеп.
 
 
Кәефсез мин, әмма үз-үземне
Юатырлык нәрсә җитәрлек:
Син исән бит, димен, ни соң кирәк?!
Бар да булыр, булса исәнлек.
 
 
Син килгәнсең, димен, сагынгансың,
Сагынмыйча, бәлки, килгәнсең.
Гел яшьләрчә булып калыр өчен,
Өсләреңә куртка кигәнсең.
 
 
Гел җиңелдән генә киенгәнсең,
Син дә язга инде чыккансың.
Син исән бит әле, мин исән бит!
Ачуларың язга чыкмасын.
 
 
Килмәсен лә ачу су басуга,
Түбәләрдән аккан тамчыга,
Торба ярылуга, мич җебүгә…
Вакытлыча хәлләр барсы да.
 

29.02.2009

Тукайнамә

1. Үлчәм

 
Шагыйрьләрнең Шагыйредер Тукай,
Туплагандыр Иле – Халкы ак(ы)лын.
Бөтен татар бергә сулу алгач,
Нинди булсын чыккан тыны? – Ялкын!
 
 
Гасырларның Акылыдыр Тукай,
Изгелекне һәм гөнаһны кичкән.
Нәтиҗәсен ясап гыйбрәтләрнең,
Күпме гасыр фикер биргән икән!
 
 
Кешелекнең Иманыдыр Тукай,
Имансызлык дәрьяларын җиңгән.
Димәк, Җиргә утлы шигырьләре
Җиңүчеләр көче белән иңгән!
 
 
Шагыйрьлекнең Үлчәмедер Тукай.
Безгә ул бик, бик тә кирәк икән.
Мин – Шагыйрьмен, дисәм, күз каршыма
Менә нигә Тукай килә икән!
 

05.03.2016

2. Синең шигырь, Тукай

 
Синең шигырь
Томанлы җыр түгел,
Түгел!
Буш сүз түгел,
Суга язып, сызып кына үткән
Пычак белән, сәнәк…
Анда фикер дошманына туры
Ядрә кебек кенә
Тия,
Таштай бәрә!
Шуңа күрә мескен
Каршысында – әләк.
 
 
Аңың ачыладыр,
Юл арты юл укып.
Сизми каласың син
Каләм алганыңны,
Дәвам итәр өчен Шагыйрь вазифасын
Үз илеңдә, Җирдә.
Дәвам итәр өчен
Халкым диеп янган
Бөек Тукай эшен —
Ходай талант биргән.
 
 
Синең шигырь
Илһам чырагының
Яктысында гына тумаганын
Беләм:
Сүзе – томансыздыр!
Һәр юлыннан аның
Җан ярасы саркый
Кып-кызыл кан булып,
Ядрә очып чыга —
Егар имансызны!
 
 
Синдә фикер
Күзне төртеп керә,
Яш(е)реп язылганы —
Җанны ертып керә!
Кылыч кебек кисә.
Яза калсам шигырь —
Синең дәрәҗәңдә,
Әйтсә икән Илем:
Җаннан-җанга күчкән
Тукай менә кемдә
Яши, диеп,
Исән!
 

05.03.2016

3. Бир син миңа

 
Бир син миңа бер тамчысын гына
Мәхәббәтле шигырь юлларыңа
Тамган хиснең.
Бир син миңа бер мизгелен генә
Күңелеңә җырлар алып килгән
Айлы кичнең.
 
 
Бир син миңа гашыйк итәр көчләр
Сүз егәре белән җанда туган,
Моң егәре.
Нидер җитми кебек, нидер җитми
Тамам-тамам дигән тамчысына
Каләмдәге.
 
 
Бир син миңа рухыңдагы көчне
Шундый зәгыйфь калган тәнеңдәге
Шигырь аша!
Укыйм да бит, аннан… куркып калам,
Язганымның көче бу кадәрле
Дип булмаса.
 
 
Фикерләрем ирешмәсә әгәр,
Уй-хисләрем килешмәсә мәгәр
Кешеләргә?..
Языйм микән? Риза булыйм микән
Телне-тешне кысып яшәвемә?
Соң нишләргә?!
 
 
Бир син миңа бер тамчысын гына (!)
Катлы-катлы шигырь юлларыңа
Тамган хиснең.
Бир мизгелен үзең белән бергә
Ай нурларын толымнарга үреп
Чыккан кичнең.
 
 
Бир син миңа бер күзәнәк кадәр
Үз-үзеңне – нечкә шигырь аша —
Җаным тынсын.
Юк! Ташкыны белән сулышыңның,
Саф силләре белән хисләреңнең
Басыйм сусын!
 
 
Бир син, Тукай, үрчер күзәнәген
Шагыйрьлекнең миңа үзеңдәге!
Риза түгел тик тап булырга мин
Синең күпне күргән күзеңдәге!
 

20.02.2016

Үсмерчак хатирәсе

 
Ашкынулы йөрәк тибешләрен
Санап чаба поезд тәгәрмәче,
Ә юлдашлар, бу кыз төшкәнче дип,
Һәрберсе сүз әйтеп өлгермәкче.
 
 
Гел язармын сиңа атап кына,
Күрдем дә бер, сөям, имеш, көям…
Нәрсә калган сиңа Арчаларда? —
Китеп барыйк, диләр, минем белән!
 
 
Берсе китап бирә, берсе – кәнфит…
Берсе кулдан үбә, берсе – биттән…
Мин – яшь авыл кызы, гамәлләрнең
Мондыйларын әле гаеп итәм.
 
 
Бу эшләрдән сүзем кача телдән,
Әле үле, әле тере булам.
Поезд тамбурыннан күзәткәне
Серле әйтеп куйды: «Шулай, туган…»
 
 
Оялуым тәмам исерткәнме? —
Ишек ачык, узмый тора шуннан.
Маңгай җыерып, кашы күтәрелгән.
Тәмәкесе – учта, онытылган…
 
 
Ә бер кулы – чалбар кесәсендә.
Һәм җил уйный бөдрә чәче белән.
– Ә ул – Зөлфәт! Олы шагыйрь! – диде
Кемдер шулчак. – Яшьтер – яше белән!
 
 
Син аның да өзмә инде җанын,
Илһам бул тик минем өчен генә,
Юлым тулы сөю булыр, сөю —
Моннан соңгы һәрбер шигыремдә!
 
 
Ә Зөлфәткә кирәк түгел илһам,
Ул болай да бөек инде һәм зур.
…Бөеклеге миңа гына сыймый,
Дип, ишеген ачып куйган тамбур.
 
 
Шагыйрьләргә белмим ни әйтергә.
Кирәкмәс гәп – ничек туктатырга?
Әллә ташлап китеп барысын да,
Зур Шагыйрьгә, димен, сүз катарга?
 
 
Җитми минем шуңа кыюлыгым.
Тапмыйм бер җай, сүзне башлар өчен.
Менә Арча. Бергә куба вагон,
Комплиментлар арттан ташлар өчен.
 
 
Күзәтсә дә озак тамбурыннан,
Озата Зөлфәт мине, дәшми генә.
Шагыйрьләрнең «сөеп» уйнаганын
Мин аңламыйм әле, ә ул белә…
 
 
Ирен читләрендә сорау аның,
Күз алмасы карап тора уйлы.
Китерсен дип кабат арабызга,
Телидер күк, Казан – Арча юлы.
 
 
Бүген кызый, ди күк миңа Шагыйрь,
Һәрбер җанга, китеп, ут салырсың.
Киткәч, юлың булыр кая таба,
Кайда – иң-иң мөһим тукталышың?
 
 
Язарсыңмы гелән син дә шигырь,
Китерерме язмыш арабызга?
Әллә кабат Арча юлларында
Очраштырыр микән тик поездда?
 
 
Тамбур ачык. Үтәли җил йөрер,
Кочаклашып кергән-чыккан белән.
Бөдрә чәчле Зөлфәт карап тора
Ачык киткән поезд ишегеннән.
 

20.01.2016

Чор җырчысына

 
Чорлар туа үз Җырчысы белән! —
Илтер кеше кирәк алга карап.
Тарих битләрендә кабатлана
Бөек сүзләр: Шагыйрь, Каләм, Талант…
 
 
Әйдәманның аты булган сүзләр,
Чын останың хакы булган сүзләр.
Тамырлары туфрак капшаганда,
Һәр килер Чор үз Баласын күзләр —
 
 
Яшәүчене илнең гаме белән,
Шәхси гамен куеп торып читкә.
Кыю Каләм тотып килсә Талант,
Туры Шагыйрь булып Җирдән китә.
 
 
Сез дә туган Ил Җырчысы булып,
Киткән бездән Былбыл сыйфатында.
«Чытырманда былбыл» һаман сайрый —
Инде җыры, белмим, ни хакында…
 
 
Күзгә яшьләр килә, Сезне тоеп,
Тыңлыймын да кайчак таң катында.
 

20.01.2016

Әткәй иңе

 
Әткәң иңе кирәк таянырга,
Әнкәң сүзе кирәк – исәндә,
Йөзгән ярың бик тә ерак булса,
Йөзгәнеңдә хәлең киткәндә.
Алар янына күк йөзәсең син,
Кинәт шулар искә төшкәнгә.
 
 
Ярларыңны эзләп табасың син,
Яр бар икән, димәк, бар офык.
Яшәү диңгезләре ярлы булсын,
Ә офыклар торсын ымсытып.
Хыял диңгезе дә ярлы булсын,
Хәл алдырсын, сине утыртып.
 
 
Диңгез арты диңгез кичә ал син,
Офык артларында тап офык.
Хыялларның ярын билгели бел,
Әниеңнең сүзен син тотып.
Тормыш яры сиңа хәл алдырсын,
Әткәң иңе кебек утыртып.
 

06.01. 2013

Биектә калу

 
Биеккәрәк менә барган саен,
Тел тотлыга, күзләр камаша,
Бик якында кебек тау түбәсе
Ерагая хәйран тамаша.
 
 
Хәлләр китә икән менә-менә,
Телләр кибә икән эсседән.
Туктый алмыйсың тик менүеңнән —
Син киммени башка кешедән?!
 
 
Инде җиткәч кенә тауларыңа
Һәм карагач өстән, биектән,
Бик кечкенә булып кала һәрни:
Авыл-шәһәр, кырлар, киекләр…
 
 
Таулар гына сиңа тиң шикелле,
Юлдашларың гына иш кебек.
Уйлый калсаң шулай, мизгелендә
Менгән тавың төшә ишелеп.
 
 
Кар ташкыны булып агасың син,
Агасың син ташлы силләрдә…
Тау кешесе булып каласың син…
Туган ягың ерак җирләрдә.
 
 
Ага гомер каберенә кадәр —
Кочагына таулар алганчы,
Син түбәндә яшәүләрне түгел,
Үлемне дә бәхет танганчы.
 

06.01.2013

Көзге өйлә

 
Шундый өйлә, хәтта яфрак очмый,
Агачларны сарган пәрәвез.
Яшәү гамен җыйган карт агачлар,
Яшьләренә килгән тәүге көз.
 
 
Шундый өйлә: көз тын калып тора.
Ул китәчәк инде, узачак…
Ә агачлар әле калачаклар,
Аларга көз бик күп куначак.
 
 
Тик ул көзнең башкалары булыр,
Һәм башкача килеп китәчәк.
Һәрберсендә күңел пәрәвезле
Чуакларга өмет итәчәк.
 
 
Бакча эшләрендә барча кеше.
Бар нәрсә тын. Шундый бу өйлә:
Кичен эштән арып кайтучыны
Мунча көтә – хәзер керергә.
 
 
Яр буенда балык каптырганга —
Агарсуда ятыш дулкыннар.
Барча кеше эштә, мин – өемдә,
Йөрәк сыкрый, сызлый буыннар…
 

06.10.2013

Әни җылысы

 
Казанда көз. Әле ямьсез көннәр,
Әле кире кайта нурлысы.
Ямьсезендә җанга җитми сыман
Әни сүзләренең җылысы.
 
 
Җитми сыман йөзгә яшәү төсе
Бирер өчен пешкән шулпасы.
Перчаткада бармак күшеккәндә
Килә әнкәң кулын тотасы.
 
 
Кочагына кереп җылынасы,
Көз салкыны сине сындырса, —
Алай итәр иде, болай, дисең,
Яннарыңда әгәр ул булса.
 
 
Мич түрендә пешкән ипие дә
Дәва булыр кебек, чирләсәң.
Әнкәң кисәткәне искә төшә,
Башларыңа башлык кимәсәң.
 
 
Сабый кебек, дисең, туңдым тагын,
Санга сукмый аның әйткәнен, —
Орышмыйча, киңәш-табыш итеп
Биргән бит ул тормыш мәктәбен.
 
 
Олы күреп, сине яраткан ул,
Сабый санап, сине юаткан.
Юл чатына кадәр озаткан да
Гел күзәтеп торган ерактан.
 
 
Казанда көз. Әле суык килә,
Йә әйләнеп кайта җылылар.
Һәрбер көздә ата сынаулары
Һәм аналар биргән җылы бар.
 

30.12.2013

Бер галим монологы

 
Яшь калганмын, яшьләр булгач тирәмдә,
Илле яшьтә, кырык яшьлек, диделәр.
Кырык яшьлек, дигәндә дә, үземне
Унсигезем тулган кебек сөйделәр.
 
 
Чәчләремнең чалы бер дә юк кебек,
Алтмыш яшьтә, илле яшьлек, диделәр.
Сөйләделәр кайберәүләр көнләшеп,
Көнләшсеннәр, сөйгәннәр күп иделәр.
 
 
Җитди сүзләр ардырганда кешене,
Күңелләрен ачты сүзнең шаяны.
Мәҗлесләрнең күркен тапкыр сүз итү
Бабалардан, борынгыдан калган ул.
 
 
Шаян булдым бәйрәмнәрнең түрендә,
Олпат булдым яшьләргә шул кирәктә.
Башта гамем җитмеш еллык булганда,
Унсигездә калган йөрәк, әлбәттә.
 
 
Сиксәнемдә, җитмеш яшьлек, дисәләр,
Яшь, диярмен, яшьләр булгач тирәмдә,
Яшим кебек һаман әле яшь булып,
Яшьлектәге кебек сезне сөйгәнгә.
 
 
Сиксәнендә егет әле, дисеннәр.
Сөйләделәр. Сөйләсеннәр. Түзә сүз.
Унсигезне тудырдым мин, дигәндә,
Бармак янар күзләремнән ун сигез!
 

06.12.2013

Кышкы урманда

 
Кышкы урман. Шыгыр-шыгыр сукмак.
Төнен туңып йоклый юкәләр.
Юкә ботагына кошчык кунган,
Бөрешепләр беткән шулкадәр!
 
 
Минем кебек, култык асларына
Җылы эзләп борын төрткән ул.
Бу урманда ялгыз яши микән?
Уйларына кемне керткән ул?
 
 
Мин бит менә ялгыз яшәсәм дә,
Уйларымда һаман парым бар.
Теш сындырып суык узар микән, —
Сукмакларга сөйләр зарым бар.
 

06.12.2013

Төннең көнгә карышуы

 
Төннең көнгә карышуы шулдыр, дидең,
Карышкач тән, синең назга калып сабыр.
Көннең әле җиңми китеп барганы юк…
Тап бер юлын, син бит – талант, син бит —
шагыйрь.
 
 
Төннең көнгә карышуы шулдыр, дидең,
Ишегемнән кертми сине торганымда.
Син син булып калалмассың, уза калсаң:
Таң ишеген ача да… төн юкка чыга.
 
 
Бусагадан узмый гына үптең дә син,
Төннең көнне үбүе күк булды, дидең.
Төн салкындыр, син салкындыр, инде китәм,
Ишегеңнең тыш ягында туңмыйм, дидең.
 
 
Төннең көнгә карышуы, минем – сиңа.
Шулай… Шагыйрь күң(е)ле һәрчак чагыштыра.
Әйткән сүзе кайчак миндәй тотнаклының,
Татлы булса, аякларын чалыштыра.
 

28.02.2013

Кызым, кайтам, диде

 
Кайтам, диде кызым, берәр вакыт,
Тик вакытын әйтмим әлегә,
Болай да бит синең йөрәккәең
Мине көтеп яшәү хәлендә.
 
 
Болай да бит, мине уйлый калсаң,
Йокыларга китми ятасың,
Ишегалларына чыгам, дисең,
Тавышларың белән саташып.
 
 
Кайтам, дисең, кызым, кайтам, дисең,
Кайтуларың шундый озактыр.
Көнем синсез генә уза торыр,
Ишегендә сиңа йозактыр.
 
 
Вакытларын әйтми генә, миңа
Бирсәң дә син кайту хәбәрен,
Көтүләрем бик көчәеп китә,
Авыраеп китә хәлләрем.
 
 
Поездларның барам каршысына,
Телефонны йөртәм кесәмдә…
Мин булырга тиеш тик Казанда,
Кайчан гына кайтып килсәң дә.
 
 
Почта тартмаларын карамыйм мин,
Электронка карыйм, таң туса.
Мин эшемә белми китәрмен дә,
Син көтәрсең кебек атуса.
 
 
Ишек төпләрендә көтәрсең күк,
Бакча эшләрендә көтәрсең,
Дәресемне минем бүлдермим дип,
Телефоннан хәбәр итмәссең.
 
 
Кайтам, дисең, кызым, кайтам, дисең,
Вакытларын шуның әйт, зинһар.
Вокзалларда, Мәскәү поездларын
Белмичә дә, сине көткән бар…
 

22.03.2013

Таңда көй көйләгән идем…

 
Сагынам тавышларыңны,
Син дә минем күк икән.
Таңда көй көйләгән идем,
Таң кошлары ишеткән.
 
 
Алар сиңа ирештергән,
Җырлаганнар җыр итеп, —
Күзеңә яшь китергәннәр,
Таңда өеңә илтеп.
 
 
Сагынганмын тавышыңны,
Дип телефон ачкансың.
Телефоныңны ачкансың…
Сөйләшмичә япкансың!
 
 
Без бит әле бу көннәрдә
Үпкәләшеп яшибез.
Бик сагынган булганда да,
Күрсәк исәнләшмибез.
 
 
Күрше генә яшәсәк тә
Күрешмибез, күрмибез,
Ә эчтән тавыш сагынып,
Сагышланып йөрибез.
 
 
Койса кояр көй генә дип
Үпкәләрнең юшкынын,
Балконымда сузам һәр көн
Таңның сихерле җырын.
 

22.03.2013

Муза турында шигырь

 
«Музаң бармы, – дип сорады берәү, —
Бармы музаң, җырлар җырлатырлык?»
Йөрәгемдә бардыр сагыш хисе,
Таң алдыннан төртеп уятырлык.
 
 
«Музаң бармы, – дип сорады берәү, —
Бармы музаң, таңны оныттырыр?»
Сагыш баскан йөрәгемне тотып,
Караватта торам мин утырып.
 
 
«Музаң бармы, – дип сорады берәү, —
Шул сагышны җилгә тараттырыр?»
Бар сагышым, ул – синеке генә,
Яшәт җанда, диеп яраттырыр?
 
 
«Музаң бармы, – дип сорады берәү, —
Илнең гамен тәмам оныттырыр?»
Ил гамендә яшәвемә күрә,
Андый муза миннән ерак торыр…
 
 
Ил кайгысын парым иткән өчен,
Сагышланган өчен хәсрәтеннән,
Сөяр парлар читкә китә икән,
Кирәге бар кайсы хаҗәтемә?
 
 
«Музаң бармы, – дип сорады берәү, —
Бармы музаң, шигырь яздыртырлык?»
Язам ласа, сөю хисләремнән
Иң тынычны хәтта аздыртырлык.
 
 
Язам кебек сөю хакында мин,
Язам кебек аны сөю көчен.
Ни язсам да булыр язганнарым
Нибарысы Ил бәхете өчен.
 

19.03.2013

Арткан диме?

 
Җир шарының, имеш, арткан диме
Ел көненә бүләр җылылары.
Елый гына гыйнвар болытлары,
Куа, диеп, җилнең җиллеләре.
 
 
Аяк асларында – гөрләвекләр,
Полюсларның әнә кими кары.
Җир шарының җылылыгы арткан,
Бер дәрәҗә генә, диләр, бары.
 
 
Агачларда – гыйнвар бөреләре,
Ботакларда – китми калган кошлар.
Кайгырасы хәзер бөтенләй юк:
Безнең якта алар исән кышлар.
 
 
Безнең яклар әйләнәләр, имеш,
Тропиккамы, әллә экваторга?
Бу Җир шары, әле полюс борып,
Әле шартлап, безне шаккатыра.
 
 
Таулар ясый диңгез уртасында,
Булганнарын ишеп ата мәлдә.
Катламнарның тектон дигәннәре
Өс-өстенә килә көтмәгәндә.
 
 
Туңа гына мартның болытлары,
Яңгыр түгел, карны ишә-ишә.
Полюсларда үсә, имеш, бозлар,
Җир суына, имеш, иш(е)түемчә.
 
 
Агачларда бүртеп беткән бөре,
Ул бүртергә быел тиз өлгерде,
Җир җылына диеп кенә белде,
Ә ул аңа әнә суык өрде.
 
 
Ботакларда – китми калган кошлар,
Җимнәре юк, ачлар, күшеккәннәр…
Баскыч төбендәге утыргычта
Җир суына диеп ишеткәннәр.
 
 
Безнең яклар үзгәрәчәк, имеш,
Полюс күчкәч капма-каршысына…
Бер сабый кош әле бик акылсыз,
Кардан шуыйм диеп кыбырсына.
 
 
Әнкәсенең канат астыннан ул
Чыгарган да таштай үткен томшык,
Таң һавасын исни рәхәтләнеп.
Аңа нәрсә, ул – нибары чыпчык!
 

19.03.2013

Әлегә бәхетем

 
Басканбыз балконга чыгып без.
Урамнар күренми – гел томан.
Мин куркам бик җылы көннәрдә
Туңдырып килгән бу салкыннан.
 
 
Мин куркам, ул мине нигәдер
Кисәтә шикелле шул хакта:
Яныңда ут шары хәзергә,
Бервакыт Кояшсыз таң атар.
 
 
Кайчандыр сөюләр үтәчәк,
Һәрнәрсә вакытлы һәм кыска,
Бәхетле булыйм дип телисең —
Ул бары бирелә бурычка.
 
 
Ә бурыч… Вакыты чикләнгән,
Аны бит кайтарып бирәсе…
Ник китәр булгач бер янымнан,
Бу Кояш өемә кергән соң?
 
 
Мин куркам. Урамда гел томан.
Бар аның балконга үтүе.
Мин торам җылынып Кояшка, —
Әлегә аның үз итүе.
 
 
Әлегә бәхетем ул минем,
Ә бәхет бирелә бурычка…
Ничек соң ул булсын гомерле,
Кайчан шул гомерең бик кыска!
 

19.03.2013

Бу кичтә

 
Алсу!
Көт мине,
Арчага ничек тә
Җәяүләп туфлине тишеп тә
Кайтырмын бу кичтә.
Бетте су өемдә.
«Вамин» нан тартып ал ачкычын чишмәнең
Һәм җибәр бер бричка.
Тапмасаң имәннән ясалган кисмәкләр,
Килмәсә татлы су,
Соң нәрсә була бу?!
Килмәсә ул бричка,
Илтәчәк йә такси,
Йә барыр электричка.
И Алсу!
Көт мине, бәлешләр пешереп,
Мунчалар яктырып,
Аркама тозлы бал сыларсың,
Миллекне сынарсың,
Ләүкәгә яткырып.
Алсу! Көт!
Яратам кунакны:
Ыслаган балыкны,
Майлаган коймакны,
Тавыклы токмачны,
Арпадан умачны,
Кыш чыккан шалканны,
Алманы, талканны,
Елкыдан казылык,
Тозлыклы кабымлык,
Пәрәмәч һәм күмәч,
Сарымсак, бавырсак,
Үрдәктән бәлешне,
И Алсу, өлгерсәң
Әзерлә һәмишен.
Хокук бир иреңә,
Карарга кунакны,
Әйтергә комплимент.
Чын-чынлап ял итү өчен, тик
Җитмидер тагын бер
Элемент:
Иреңә ятлаттыр
Йә шигырь, йә бер җыр.
Алсу, көт!
Ил гамен кайгыртып
Арыган бу шагыйрь.
 

01.10. 2012

Училище дусларыма

 
Башкаларга охшамаган өчен
Сүккәнсез дә мине, мактагансыз.
Ни өчендер гади яшәвемдә
Гадилекне һич тә тапмагансыз.
 
 
Еллар узган, мин гел гади калган,
Ә сез менә шактый үзгәргәнсез.
Мин яшимен шаулы үткәнемдә,
Күңел белән килер көннәрдә сез.
 
 
Сүзегездә – дәфтәр, укучылар,
Ә кемнәрдер ирен, улын сөйли,
Тик нигәдер алар җырлар илен,
Шигырь телен минем кебек сөйми.
 
 
Минем кебек, халкым диеп көйми,
Милләт, дими сезнең һичкайсыгыз.
Килә, ахры, тормыш юлларыннан
Тыныч күңел белән атлыйсыгыз.
 
 
Ә мин һаман калган элеккечә:
Җан җыр тели, күңел шигырь көтә.
Яшәү гади минем, әмма аны
Сәнгать сөю гел биеккә илтә.
 
 
Мин, кирәк, дим, утлы сүзле китап,
Мин, кирәк, дим, илне уятыр җыр.
Калдыр әле, дисез, буш сүзеңне,
Без бит инде завуч һәм директор.
 
 
Без бит инде биек күтәрелдек,
Безгә кызык семья, мәктәп, ЕГЭ.
Сүрелә җанда өмет очкыннары,
Коела күздән яшьлек шаянлыгы…
 

22.06.2012

Үткәргәнбез

 
Табыннарда нотык тоткан булып,
Җыелышларда үткен сүз сөйләгән,
Үткәргәнбез яшьлек елларын без,
Мәгънә салып кылган гамәлләргә.
 
 
Мин галимлек юлларыннан киткән,
Гыйлем ишекләрен ачып кергән,
Аңа, бәлки, дөнья тотканнарның
Утлы табасыннан качып кергән?!
 
 
Ә ул таба… шул ук хаким-хөкем
Гыйлем илендә дә бар икән лә.
Чын фикергә, гадел уйлаучыга
Ул кыйсемдә бигрәк тар икән лә!
 
 
Ул илләрнең ишекләрен кире
Ачып чыгу да бик авыр икән.
Тынычлыкны җаным һич югында
Күк катына менгәч табыр микән?
 

22.06.2012

Дан

 
Бәйрәмнәр – дан хисен терелтергә,
Ә даннарның бардыр төрлеләре.
Ил-кавемнең кешеләргә биргән
Бәясенең була билгеләре.
 
 
Шаннар шаны – милләтеңне яклап,
Батыр яуда яулап алынган дан.
Табын калдыгының бәяседер
Хакимнәрне мактап табылган дан.
 
 
Сарай җырчысының бүләгедер
Түрәләрнең уйлап тапкан даны,
Әмма күпме күзне уйнатадыр
Күкрәкләрдә утлы елкылдавы.
 
 
Тәхет данлаучының өметедер
Алтын тәре, баш тарт аннан, Кешем!
Халык теләгенә карасачы
«Халык язучысы» дигән исем!
 
 
Чын шагыйрьне хәтта исертергә
Мөмкин аның сумда чагылышы.
Булма, Шагыйрь, сарай сандугачы,
Бул җиреңнең ирек сөяр кошы!
 

21.04.2012