Текст книги "Монда без дә бар әле! / Мы тоже здесь живём!"

Ярдәм ит миңа, Аллам!

Бу дөньяның караларын

Мин генә агарталмам.

Каралган күңелләрне син

Ничек тә агарт,

Аллам!

Өстә куера болытлар…

Мин генә тараталмам.

Кап-кара болытларны син

Ничек тә тарат,

Аллам!

Туңган, өшегән җаннарны

Мин генә җылыталмам.

Җылыга мохтаҗ җаннарны

Ничек тә җылыт,

Аллам!

Таштай каткан бәгырьләрне

Мин генә йомшарталмам.

Таш бәгырьлеләр күбәйде, –

Ничек тә йомшарт,

Аллам!

Бу дөньяның бөкреләрен

Мин генә төзәталмам.

Синең генә кулдан килә –

Ничек тә төзәт,

Аллам!

Күпме генә тырышсам да,

Дөньяны үзгәрталмам.

Бу дөньяны яхшы якка

Ничек тә үзгәрт,

Аллам!

Исән чакта синең алда

Бурычлы булып калмам…

Дөньяны матурлыйк инде –

Ярдәм ит миңа,

Аллам!

2009

Бәйрәм

Бәйрәмнәрне көтү рәхәт,

Әзерләнү – ләззәт.

Көтәсең аны озаклап,

Көтәсең әз-әзләп…

Көнаралаш бәйрәм хәзер,

Бәйрәмгә без оста!

Тик шунысы: ни өчендер

Бәйрәмнәр бик кыска.

Юк, юк, озыннары да бар:

Атна, айлыклары…

Бәйрәмнәргә китеп бара

Илнең байлыклары.

Җырла да бие, күңел ач,

Аракыда коен!

Бәйрәм итүләре рәхәт,

Бәйрәмнән соң кыен…

Бәйрәм итәргә дигәндә,

Җаен без табабыз…

Бәйрәмнәрдән арынганда

Эшләп тә алабыз.

Иртән эшкә ашыгабыз,

Торып көчкә генә.

Бәйрәмнәргә түзгән халык

Түзәр эшкә генә.

2009

Син үзеңчә яратырга хаклы!

Күренекле рәссам Илдар Зариповка

Җәмгыятьтә шундый хәлләр бара…

Син, билгеле, берни белмисең.

Бу дөньяның ыгы-зыгысына

Төкереп кенә дә бирмисең.

Син безне дә хәтта аңламыйсың,

Үзеңне дә авыр төшенү.

Минем өчен, әйтик, ерунда ул,

Уендыр ул – сурәт төшерү…

Беркемне дә син кабатламыйсың,

Үзеңне дә кабатламыйлар.

Дөресрәге, кабатлый алмыйлар,

Тумагандыр әле андыйлар.

Синең төсләр борынгыдан килә,

Киләчәктән килә ул төсләр.

Табигатеңне дә күргән төсле…

Кайсы якта икән ул төшләр?

Мин яраткан хатын-кызлар түгел

Сурәтләреңдәге хатыннар…

Син үзеңчә яратырга хаклы,

Ничек ясасаң да хакың бар!

Мин күрмәгәнне дә күрәсең син,

Мин тоймаганны да тоясың.

Ни булса да, сурәтләреңне син

Күңелләргә уеп куясың.

Әллә үзең шундый сәерме син?

Әллә соң без шундый сәерме?..

Киндереңә төшкән һәрбер төсең

Хәерлегә булсын, хәерле…

Яшисең син Илдарстан дигән

Тылсымлы бер татар илендә.

Мин ул илне бик күптәннән беләм:

Булганым бар анда минем дә.

18.12.09

Нигез елый…

Татарның атаклы шагыйре

Рәдиф Гаташка

Килеп төштек авылыңа,

Синең туган Марсыңа…

Тик нигәдер каршыларга

Чыкмадылар каршыңа.

Сезнең өйгә килеп җиттек:

Капкагызда – бик-йозак.

Туган өеңә кералмый

Басып тордың бик озак.

Койма өстеннән керергә

Никтер җөрьәт итмәдең…

«Ач, Гаташның малай чагы,

Ник капканы бикләдең?» –

Дидем дә мин эчтән генә,

Тик капка ачылмады.

Элек була торган иде

Капкалар ачылмалы…

Хәлләреңне бик тә аңлыйм,

Аңлыйм мин, их, Гаташ дус!..

Сукмагыңны үлән баскан,

Син үскән ихата буш…

Бакчадагы алмалар да

Беткән инде коелып.

Туган өең безнең якка

Карап тора боегып…

Син ниләр уйлагансыңдыр?..

Миңа бик авыр булды.

Исемдә үземнең нигез,

Үземнең авыл булды…

Исеңдәдер, Сибгат Хәким

(Бик хәтерлим үзем дә):

«Нигез елый», – дигән иде

Үзенең нигезендә.

Аксакал бик ихлас иде,

Ул аны нигезләде…

Елап ята шагыйрьләрнең

Күпме буш нигезләре?!

Нишләп яталардыр инде

Безнең ятим нигезләр?

Безнең ятим нигезләрне,

Без киткәчтен, кем эзләр?

Кем эзләсен, кемгә кирәк

Безнең газиз нигезләр?

Бераздан Вакыт аларны

Туфрак белән тигезләр…

Кузгалдык… Нигезеңә син

Карадың бер каерылып.

Туган өең ничә кабат

Кала шулай аерылып…

Нигезен, без генә түгел,

Күпләр ташлап киткән шул…

Нигез елый икән шул ул,

Елата да икән шул!

13.10.09

Хәйдәр Бигичевның туган авылы Чүмбәлидә

Синең белән кунак булган идек

Авылымда, башкорт илендә.

«Синең белән безнең авылга да

Бер кайтырбыз әле!» – дидең дә…

Кайталмадык, Хәйдәр, булмады шул.

Мин кайттым да, син бит кайтмадың:

Син генәме әллә кайталмадың,

Мин генәме әллә тапмадым?!

Мишәр илләрендә синсез генә,

Синсез генә узды бәйрәмең.

Күңелдәге яраларны, Хәйдәр,

Синең җырлар белән бәйләдем.

Синең җырлар, Хәйдәр, һәр татарның

Бәгыренә кереп уелган…

Синең бәйрәмеңә тирә-яктан

Нижгар татарлары җыелган:

Үзең кебек чибәр, кызу канлы,

Үзең кебек таза мишәрләр.

Һәрберсенең, беләм, үз дөньясы…

Синсез генә менә нишләрләр?

Дөнья булгач, шундый чаклар була –

Күңелләрдә утлар сүнгәли…

Синең тавышыңны ишетүгә

Балкып китте бөтен Чүмбәли.

Тыңлап торам синең җырларыңның

Күңел кылларымны какканын…

Чүмбәлигә синең җырлар кайтты,

Үзең генә менә кайтмадың.

12.12.09

Чамасын белми генә…

Безгә эчәргә кушалар,

Этлек эшләргә кушалар…

Чамасын белеп кенә.

Ямьсез булырга кушалар,

Юньсез булырга кушалар…

Чамасын белеп кенә.

Алайса, алдыйк, алдашыйк,

Туйганчы урлыйк, урлашыйк…

Чамасын белеп кенә.

Көн дә бәйрәм, мәҗлес ясыйк,

Бирән кебек эчик, ашыйк…

Чамасын белеп кенә.

Ул чагында болай эшлик:

Алкашлар хәленә төшик…

Чамасын белеп кенә.

Дуңгыз кебек аунап ятыйк,

Берәр ярты даулап ятыйк…

Чамасын белеп кенә.

Алайса, телдән языйк без,

Алайса, илдән языйк без…

Чамасын белеп кенә.

Барсына да чыдыйк әйдә,

Кешелектән чыгыйк әйдә…

Чамасын белеп кенә…

Юк, иң яхшысы, яратыйк,

Мәхәббәт өчен җан атыйк…

Чамасын белми генә.

Җирдә кеше булып калыйк,

Игелекләр кылып калыйк…

Чамасын белми генә.

Йөзебезне саклап калыйк,

Үзебезне яклап калыйк…

Чамасын белми генә.

Үзебезне хөрмәт итик,

Халкыбызга хезмәт итик…

Чамасын белми генә.

Мәхәббәтнең чамасы юк,

Мәрхәмәтнең чамасы юк,

Әйтсә дә кем ни генә…

Яшәмик без имгәк булып,

Яшик олы милләт булып…

Чамасын белми генә.

2009

Үзгәрүен үзгәрдек…

Безне хәзер тыеп булмый

Авызлык белән генә.

Буйсындырып булмый безне

Явызлык белән генә.

Җиңеп булмый безне терсәк

Йә беләк белән генә.

Җиңеп була безне хәзер

Ак теләк белән генә.

Безне яулап алып була

Мәхәббәт белән генә.

Теләктәшлек, дуслык белән,

Мәрхәмәт белән генә!

Заман үзгә, Казан үзгә, -

Үзебез дә үзгәрдек…

Тезләндек без, ләкин торып

Басар өчен тезләндек!

Ә моннан соң, белмим әле,

Түзәрбезме тезләнми?!

Без күптән үзгәрдек инде…

Мәскәү генә үзгәрми.

2009

Мине генә яраттың син…

Мине син генә яраттың,

Син генә кадерләдең.

Минем өчен генә синең

Өзелде бәгырьләрең.

Минем өчен генә түктең

Син бит күз яшеңне дә.

Яратуыңнан оныттың

Син бит үз яшеңне дә.

Гомер буе мине көттең,

Минем өчен яшәдең.

Мине көтеп картаймадың,

Мине көтеп яшәрдең…

Миннән генә оялдың син,

Миннән генә тартындың.

Миннән генә тартынсаң да,

Миңа гына тартылдың.

Миннән генә сөю көттең,

Мине генә сагындың.

Табынырлык булмасам да,

Миңа гына табындың.

Башкаларга күз атмадың,

Атсаң да сиздермәдең.

Миңа гына күз атсаң да,

Миңа күз тидермәдең.

Бөтен гомереңне, җаным,

Син миңа багышладың.

Әйтсәм әйтим: мине сөеп,

Тамчы да ялгышмадың.

Мин үзем дә сине, җаным,

Синнән ким яратмадым.

Сиңа дигән хисләремне

Чәчмәдем, таратмадым.

Көн дә йөри алмасам да

Алдыңда биеп кенә,

Саклап тоттым сөюемне

Тик сиңа диеп кенә…

Яратыштык, яраттык без…

Уң кылсын ахырын да!

Мин бит синең Мәҗнүнең дә,

Мин синең Таһирың да…

19.01.10

Шагыйрь изге җирдә туа…

Чын шагыйрьне тудырган җир

Булмыйдыр ул гади җир.

Изге җиргә саналырга

Тиештер ул андый җир.

Аның сере – туфрактандыр,

Һавадандыр, судандыр,

Ырудандыр, нәселдәндер…

Шагыйрьлек ул шуннандыр.

Ни генә булса да, бу җир

Тудырган шагыйрь улын.

Шагыйрь туган көннән алып,

Ул инде изге урын!

Юк, ул изгегә әйләнү –

Шагыйрь үлгән көннәндер…

Тик шагыйрьләр күп тә бит ул,

Изгеләре – меңнән бер.

Шагыйрьне изге итүче,

Мөгаен, Ходайдыр ул!

Шагыйрь изге җирдә туа…

Мөгаен, шулайдыр ул.

15.01.2010

Туфан туган көнне ел да буран…

Ирек Киньябулатовка

Туфан бәйрәменә буран көнне

Килеп төштең, Ирек, бу юлы.

Ах, буранлы, җилле, давыллы шул

Шагыйрьләрнең шигъри бу юлы.

Казаннарда – күз ачкысыз буран,

Казаннарга юллар ябылган.

Юллар ябылса да, вакытында

Килеп җиттең Уфа ягыннан.

Егерме ел элек синең кебек

Килгән иде Наҗар ага да.

Бураннарда юлда йөрүләре

Җиңел булмагандыр аңа да.

Чакыргандыр аны Туфан рухы,

Түзмәгәндер шагыйрь җаны да…

Сине каршы алган кебек, Ирек,

Каршылаган идем аны да.

Ак чәчләрен җилфердәтеп, Наҗар

Килеп кергән иде буранда.

Бураннарны без сизми дә идек,

Казаннарда Наҗар булганда.

Казанга ул гел тартылып торды,

Туфанны ул үлеп яратты…

Синең килү күңел түрендәге

Хатирәләремне яңартты.

Наҗарныкы кебек ап-ак буран,

Ирек дустым, синең чәчең дә.

Туфандагы, Наҗардагы чәчләр

Килешә ул синең яшеңдә…

Туфан безне бәйрәменә җыйды,

Күңелләрдә – шигъри туганлык!

Безнең җаннарга да аз булса да

Күчәр әле, күчәр Туфанлык…

Акланыплар, сафланыплар китә,

Күңелебез «Туфан» дисәләр…

Уфалардан тагын кемнәр килер,

Кем каршылар, әгәр килсәләр?!

Ә шигърият әле яшәячәк,

Ә бәйрәмнәр әле булачак!

Туфан шигырьләре давыл булып,

Буран булып җанга тулачак.

Туфан әле һаман тынгы белми,

Шигырь дигән бакый юлда ул…

Туфан туган көнне – ел да буран…

Туфан туган көнне – җил-давыл…

20.12.2010

Казанга киләләр генә…

Марат Кәбировка

Син чыннан да шагыйрь икән:

Казанга күчеп килдең;

Син Сөн белән Агыйделне,

Иделне кичеп килдең.

Син гүя Уфадан түгел,

Син гүя күктән иңдең.

Казан, белмим, көткәндерме? –

Мин күптән көткән идем.

Шагыйрьгә Казан кирәк шул,

Казанда кайнау кирәк.

Казанның юллары тайгак –

Ничек тә таймау кирәк!

Бик җиңел булмас, билгеле,

Казанга көйләнүе,

Җиңел булмас Агыйделдән

Иделгә өйрәнүе…

Монда башка тирәлек шул,

Монда башка тирәнлек.

Башка төшкәч, өйрәнерсең –

Барыбыз да өйрәндек.

Казан ул – бик кырыс шәһәр,

Казан ул – гүзәл шәһәр.

Моннан соң да шагыйрьләрне

Казан үзенә дәшәр!

Казан – мең шагыйрь шәһәре…

Мин үзем – меңенчесе.

Бераз гына соңга калдың –

Син мең дә беренчесе.

Килеп дөрес эшләгәнсең…

Казан тарта инде ул;

Казаннарга тартылулар

Һаман арта инде ул!

Казаннан башка безне бит

Беркайда да көтмиләр…

Казанга киләләр генә,

Аннан кире китмиләр.

8.10.09

Чакырмасагыз да кайтам…

Илешнең элекке түрәләренә

Якташларым кайтып тулган –

Бәйрәм икән Илештә!

Кайттым мин дә Илешемә,

Чакырмаган килеш тә.

Чакырмасагыз да кайтам,

Мин монда кунак түгел.

Яисә моннан куылган

Ниндидер кулак түгел.

Кулаклар да кире кайта:

Шулай булырга тиеш!

Якташларның һәммәсен дә

Сыйдыра бит ул Илеш!

Чакырмагыз – Илешемә

Мин артык кашык түгел.

Илешкә минем шикелле

Берәү дә гашыйк түгел!

Мин Илешкә җырлар язам…

Үзәкне өзәрлеген.

Шул җырлардан белә халкым

Илешнең гүзәллеген.

Чакырмагыз бәйрәмнәргә,

Чакырмагыз кунакка!

Мин Казанда гына яшим,

Китмәдем мин еракка.

Борчылмагыз –чәйне дә мин

Эчәм әнкәй янында.

Кайткан саен җырлап тора

Самавыры аның да.

Мин кунакка диеп кайтмыйм,

Мин кайтам үзебезгә!

Мин оялмыйм, кыенсынмыйм

Карарга күзегезгә.

Чакырмасагыз да кайтам,

Бик сагынган чагымда…

Сез генә түгел бит әле

Минем туган ягымда.

Туган җирләремә кайтам –

Мине беркем тыялмый,

Илешемнең ишекләрен

Беркем бикләп куялмый…

Кайтам бит мин үз илемә,

Үз җиремә – бирегә.

Үз җиремне беркемгә дә

Җыенмыйм мин бирергә.

Туйганым юк Илешемнең

Җиреннән, суыннан да.

Кайтам әле исән чакта,

Кайтырмын соңыннан да…

11.10.09

Күрдем инде, Күрдем…

Башкортстанның халык шагыйре

Әнгам Атнабайга

Күрдемеңне мин, ниһаять,

Күрдем инде, күрдем…

Күрдемеңнең капкасыннан

Кердем инде, кердем…

Урамнарыннан берүзем

Йөрдем инде, йөрдем…

Бәхәсләшмим, иң шәп авыл

Күрдем инде, Күрдем!

Син булмагач, бәгырьләрне

Телдем инде, телдем…

Җаннарымны җырларыңа

Төрдем инде, төрдем…

Нигә шагыйрь булганыңны

Белдем инде, белдем. –

Аның бөтен сәбәпчесе

Күрдем инде, Күрдем!

Депутатлар өмәдә…

Депутатлар өмә ясый

Лядской бакчасында:

Көрәк, сәнәк, тырма, капчык,

Себерке – барчасында.

Кулларында – бияләйләр,

Кыяфәтләре җитди.

Депутатларга нәкъ менә

Шундый җитди эш җитми…

Депутатлар яфрак җыя:

Яфраклары сап-сары.

Көчкә-көчкә генә чыдый

Көрәк, сәнәк саплары!

Депутатлар яфракларны

Себерә, җыя тора…

Көзге җилләр яфракларны

Һаман да коя тора.

Яфраклар коелыр әле

Киләсе елларда да,

Коелырлар газоннарга,

Коелыр юлларга да…

Депутатлар курыкмыйлар

Эштән дә, кыеннан да…

Депутатлар эшсез тормас,

Яфраклар коелганда.

17.10.09

Кеше булу

Балалар шигыре түгел

Без бернигә ярамыйбыз,

Эшкә генә ярыйбыз:

Ат урынына эшлибез

Һәм эт булып арыйбыз.

Көчсезләргә әтәч кебек

Очып-очып кунабыз.

Берәр гаебебез булса,

Шундук песи булабыз…

Көчек булып өрәбез без,

Елан булып чагабыз:

Кешелектән чыгуларның

Төрле юлын табабыз.

Ябалактай акыллы без,

Ишәк кебек аңгыра:

Ишәклек һәм аңгыралык

Кайчакта таң калдыра?!..

Кеше булу күбебезнең

Килми шул көчебездән:

Тыштан арыслан булсак та,

Бозау без эчебездән.

Маймыл булып кыланабыз,

Дуңгыз булып эчәбез…

Хайван дәрәҗәләренә

Киләбез дә төшәбез.

Кош-корт, җәнлек, йорт хайваны…

Кая гына карама!

Кайчагында кешеләр дә

Очрап куя арада.

Кеше булып туу бер хәл.

Тугачтын, димәк, әле

Кеше булып яшәргә дә

Кирәк шул, кирәк әле!

7.10.09

Шул менә…

Сагынам яшь чакларымны,

Сагынам бертуктамый.

Һәммәсе дә – күңелемдә…

Юк, хәтерем йокламый.

Яшимен мин яшьлегем һәм

Картлыгым арасында,

Яшимен мин сагышым һәм

Шатлыгым арасында…

Кемдер сүз чыгарган анда:

Шагыйрь картайган, имеш.

Ышанма син: дәртләрем дә,

Дәрманым да шул килеш!

Гомер буе юләрләнеп

Сөйдем, сөям, сөярмен!

Моннан соң да: «Сине сөям,

Сине генә!» – диярмен…

Йөрәк ул минем яшьтә дә

Яна икән шул менә…

Янган йөрәк тулы татлы

Яра икән… Шул менә!

Бу башларым, сөю диеп,

Ниләр күрмәде инде?!

Нишлим, шушы яшемдә дә

Акыл кермәде инде.

Мәхәббәт акылсыз була!

Шуны белмәскә инде…

Бер кермәгәч, хәзер безгә

Акыл кермәс тә инде.

8.01.2010

Серләребез сыя…

Эстәрлетамакта яшәүче талантлы

шагыйребез Салават Рәхмәтуллага

Синең белән очрашкан да булды,

Күрешкән дә булды берничә…

Беренче кат күрешкәнем истә,

Кем икәнеңне дә белмичә.

Туры килдек бергә Казаннарда,

Очраштык без Авыргазыда.

Менә шундый сирәк очрашулар…

Истә кала икән азы да.

Янәшә дә утырган идек без,

Әллә инде вакыт җитмәде:

Сүз катып та мин караган булдым,

Синең генә исең китмәде.

Казаннан ук килгәч, миңа, бәлки,

Син дәшәргә кыймагансыңдыр…

Бәлки, мине эреләнгән диеп,

Эчтән генә уйлагансыңдыр…

«Бу Салават сәер кеше икән!» –

Дип уйлаганмындыр үзем дә.

Ә күңелдә бар да иде бит ул

Сиңа әйтер җылы сүзем дә…

Еракларда яшәсәк тә, безне

Якынайта рухи якынлык.

Якынайта халык, халык зары,

Халык җанындагы акынлык…

Синең телгә шайтан төкергәндер,

Синең телгә тилчә чыккандыр,

Бу чаклы ук булмас идең, җорлык

Атнабайдан сиңа йоккандыр.

Майлап, җайлап тормыйсың син алай,

Авырттырып чагып аласың:

Кайчагында – чама белеп кенә,

Кайчагында – белми чамасын…

Шундый инде минем якташларым,

Шундый менә Солтанморатлар!

Солтанморат булмасам да, без бит

Синең белән шигъри братлар!..

Син дә, мин дә сүзгә саран икән…

Ә кемнәрдер әнә теттерә!

Шагыйрь бит ул бөтен алтын сүзен

Шигырендә әйтеп бетерә.

Серләребез сыя, Салават дус,

Гомергә бер серләшмәсәк тә…

Синең белән бер утырган идек,

Бер авыз сүз сөйләшмәсәк тә.

08.01.2010

«Яктылык эреп бара…»

* * *

Яктылык эреп бара…

Бүлмәмә сиздерми генә

Кара төн кереп бара…

Кара төн кереп бара…

Минем бу төнге дөньямны

Карага төреп бара…

Карага төреп бара…

Ятьмәләрен үреп бара,

Бәгырьне телеп бара…

Бәгырьне телеп бара…

Караңгыга күңелем дә,

Күзем дә күнеп бара…

Акка кара белән…

Мин яшим йөрәгемдәге

Бетмәс яра белән.

Мин шул яралы килеш тә

Дөрләп яна беләм.

Авыр чакта тешләремне

Кысып түзә беләм.

Кирәк булса, агымнарга

Каршы йөзә беләм.

Суксам, сындыра беләм мин,

Тотсам, өзә беләм!..

Хәзер инде салкынны да

Өреп каба беләм.

Иманыма, максатыма

Тугры кала беләм.

Бу тормышның юлларыннан

Арып-талып барам…

Кайчак алга чыгам, кайчак

Артка калып барам.

Дөньяның бөтен хәсрәтен

Иңгә салып барам.

Адым саен гыйбрәт алып,

Сабак алып барам.

Иң мөһиме, үз юлымны

Үзем ярып барам…

Уңга-сулга тайпылмыйча

Алга бара беләм.

Йоласы шундый иде…

Элек авылга кайтулар

Вакыйга була иде.

Ул кайтулар йә бәйрәмгә,

Йә туйга була иде…

    Авылыбызга кунаклар

    Килеп керерләр иде,

    Атлар тугарылыр иде,

    Этләр өрерләр иде…

Күңелләр киң, табыннар мул…

Барсы да җитәр иде.

Бөтен авыл, шау-гөр килеп,

И бәйрәм итәр иде…

    Юклык дип тормаслар иде,

    Җаен табарлар иде.

    Кунакка хөрмәт йөзеннән

    Мунча ягарлар иде,

Сугым суярлар иде дә,

Бәлеш куярлар иде.

Кунаклар килүгә диеп,

Балын коярлар иде.

    Балы булгач була инде –

    Кунак дәшәрләр иде.

    Авылда татарлар элек

    Шулай яшәрләр иде…

Кайтканнарны чиратлашып

Кунакка алыш иде,

Теләсәң-теләмәсәң дә,

Кунакка барыш иде.

    Авыл гөрләп тора иде,

    Төнлә дә тынмый иде.

    Төнлә дә тынмый иде шул –

    Йоласы шундый иде.

Хуҗалар белән кунаклар

Урам урарлар иде.

Бер килгәчтен, берне түгел,

Өчне кунарлар иде…

    Ә бит ачлы-туклы идек,

    Заманнар авыр иде…

    Бу – минем малай чак иде,

    Бу – безнең авыл иде.

9.01.2010

Илеш-Баймак аралары

Илеш-Баймак арасында

Тау гына да таш кына…

Ничә еллар инде күңел

Шул Баймакка ашкына.

Илеш –Баймак аралары

Тау да, таш та, ком гына…

Мине тартып китергәндер

Баймактагы моң гына.

Илеш-Баймак аралары

Елга да инеш кенә…

Баймакның гүзәллегенә

Тиңдер тик Илеш кенә.

Илеш-Баймак аралары

Дуслык, туганлык кына…

Кунакка дип килдем менә –

Атны тугардык кына.

Илеш-баймак аралары

Кырык тау, кырык елга…

Илеш-Баймакның дуслыгы

Сузылган кырык елга.

Илеш-Баймак арасында

Яңа таңнар сызылыр…

Безнең дуслыгыбыз әле

Йөз елларга сузылыр!

Илеш-Баймак аралары

Кылган да дала гына…

Иң туры юл, иң кыска юл

Баймакка таба гына.

Ашыгам, Әнкәй, яныңа…

Ашыгам, Әнкәй, яныңа,

Ашыгам күрешергә:

Серләшергә, киңәшергә,

Хәлеңне белешергә.

Аз гына шатлыгымны да

Тиз(е)рәк җиткерергә.

Күзләремдәге яшьләрне

Тиз(е)рәк киптерергә…

Минем дә авыр чакларым

И булмыймы соң инде?!

Вакыт-вакыт күңелләрем

И тулмыймы соң инде?!

Хәсрәтеңне үзең белән

Сөйрәп кенә йөрмисең,

Аны бит урамга чыгып

Сөйләп кенә йөрмисең…

Шушы яшемдә дә, Әнкәй,

Киңәшең кирәк әле.

Синең җылы карашың да –

Миңа бер терәк әле…

Кайтып керсәм, бер сабыйга

Әйләнәм дә куям мин.

Үземне нәкъ алты яшьлек

Малай итеп тоям мин.

Туңам мин, туңам нигәдер

Малай чактагы кебек.

Бу тормышның салкыннары

Җаннарны ала телеп…

Башкаемны синең җылы

Иңнәреңә салыйммы?..

И Әнкәем, җылыт мине –

Алтмыш яшьлек сабыйны.

22.01.10

Кочакка сыеп бетәсең…

И Әнкәем, гомергә дә

Картаймас төсле идең:

Син шундый егәрле идең,

Син шундый көчле идең…

Карап торам да, син, Әнкәй,

Бигрәк кечкенә инде.

Бигрәк кечкенә инде син,

Бигрәк төш кенә инде.

Очып кына йөрисең син –

Күбәләк кенә инде!

Дала буйлап тәгәрәгән

Дүңгәләк кенә инде!

И бигрәк юка инде син,

И бигрәк ябык инде.

Шәлләрең дә мамык синең,

Үзең дә мамык инде…

Кочакка сыеп бетәсең,

Син бит – бер кочак кына.

Үзең бер кочак кына да,

Безгә бер учак кына.

Чәчләрең дә ап-ак кына,

Тузганак кебек кенә.

Яшисең син дөньябызны

Аклыкка күмеп кенә…

Күзләрең гел моңлы булды,

Әле дә моңлы инде.

Кайтканда да, киткәндә дә,

Күзләрең дымлы инде.

17.01.10

Картлык

Кайттым да менә утырам,

Әнкәемне кызганып…

Картайса да, җиңнәрен ул

Куйган әле сызганып.

Әнкәемә бу картлыклар

Бер дә килешми әле.

Ул үзе дә картлык дигән

Чиргә бирешми әле.

Бирешми дә, ул картлыкны

Тыеп булмый шул инде,

Ишегеңне бикләп кенә

Куеп булмый шул инде…

Күзләремә яшьләр килә,

Елыйм менә эчемнән…

Күпме кайгы кичелгән бит,

Күпме хәсрәт эчелгән.

Туры килде шул гомере

Бигрәк авыр чакларга:

Бер ялгызы… беркем дә юк

Кайгылардан якларга.

Күңеле тулы моң-сагыш,

Кочагы тулы бала.

Шуларны искә алам да,

Күңелем тулып ала…

Күңелләрем тулып ала,

Яшьләрем тулып ага.

Гомерләр яшь булып түгел,

Сагыну булып ага…

Сагынулар булып ага,

Күңелем кылын кага.

Гомерләр тын гына ага

Бакый дөньяга таба…

Нинди бәхет – гомерләрем

Әнкәй белән узыла!

Тик Әнкәйгә карыймын да,

Күңел сыза, сызыла…

Ә Әнкәем үзе мине

Кызгана, кара инде:

«Бигрәк ябыккансың, улым,

Үзеңне кара инде!»

23.01.10

Давыллы мәҗлес

Авылыма дуслар кайтты

Уфа белән Казаннан:

Барсы да бөек, танылган,

Барсы да атказанган…

Кайтты алар минем туган

Җиремә табынырга,

Кайтты минем бәйрәмемә,

Әнкәмнең табынына…

Тик бәйрәмем чак-чак кына

Бозылмый калды бит әй!

Күгебезне кара болыт

Каплады алды бит әй!

Уйламаган җирдән генә

Давыл купты, җил купты!

Әйтерсең лә авыл купты,

Әйтерсең лә ил купты!..

Каеннарымны бу давыл

Тагын бер кат сынады.

Каеннарымның берсе дә

Сыгылса да сынмады…

Каеннарым-газизләрем

Давылга бирешмәде!

Давыллар гына аудара

Алмый шул илешләрне…

Җил-давыл каплап алса да

Әйләнә-тирәбезне,

Энекәшләр солдат кебек

Саклады тирмәбезне.

Мәҗлесебез дәвам итте

Көчле шул давылда да.

Давыллы сүзләр әйтелде

Безнең мул табында да.

Безне бернинди давыл да

Җиңәрлек түгел иде.

Безнең дуслыкны бернигә

Тиңләрлек түгел иде.

Дулады мәҗлес, дулады…

Дусларым арды бугай.

Кайберләре давылны да

Сизмичә калды бугай…

Җил-давыл ул дулады да

Китеп барды тиз генә…

Каеннарым басып калды

Көяз генә, төз генә…

Гомереңдә бер булса да

Давылла, дула икән!

Без дә бер давыллап алдык!..

Шулай да була икән.

15.01.10

Сөнне кичтек атларда

Сөн буена килеп төштек

Без Казанның үзеннән.

Сөндә күпме су керелгән,

Сөндә күпме йөзелгән?…

Минем белән бергә кайтты

Дусларым, кунакларым.

Безне көтеп әлсерәгән

Талларым-елакларым…

Туган нигез көтеп тора

Безне теге якларда.

Утырдык та арбаларга,

Сөнне кичтек атларда.

Атларым Сөн уртасында

Туктый-туктый су эчә.

Мәһдинең «Без Изел кичте»

Дигәне искә төшә…

Кунакка кайткан дусларны

Атларым ташып тора.

Ә Сөннең теге ярында

Әнкәем басып тора.

Безне каршы алган кебек

Кунаклар каршы ала.

Ә Әнкәмә минем газиз

Дусларым барсы бала…

Сөнебезне дуслар белән

Ничә кичәбез инде,

Торган җирдән туган җиргә

Ничә күчәбез инде…

Безнең Сөнебез, билгеле,

Ул кадәр киң дә түгел.

Ә шулай да башкалардан

Ул кадәр ким дә түгел.

Киң дә түгел, татар өчен

Ул кадәр тар да түгел…

Анда Әнкәм көтеп тора –

Теге як ярда күңел.

Дусларымны алып чыгам

Шәпле атларда гына.

Мондый шәпле-шәпле атлар

Безнең якларда гына…

Җырлашып чыгып барабыз:

«Сөнне кичтек атларда.

Сөнне кичтек атларда ла,

Алтмыш тулган чакларда!»

2010