Текст книги "АЖИБ ЯНГИ ДУНЁ"

– Янами? – деди Фанни таажжубланиб, қовоғини уяркан. Бу ифода унинг ой каби юмалоқ, хуштабиат юзига ярашмас эди. – Наҳотки ҳали ҳам ўша Ҳенри Фостер билан ош-қатиқ бўлиб юрибсан?

*

Оталар ва оналар, акалар ва сингиллар ва яна эрлар, хотинлар, ошиқлар. Лекин бундан ташқари, моногамия ва романтика ҳам бор эди.

– Дарвоқе, бу сўзлар маъносидан сизнинг хабарингиз йўқдир, эҳтимол, – деди Мустафо Монд.

Талабалар бошларини чайқади.

Оила, моногамия, романтика. Қаерга қарама, шахсий ҳаёт, ёпиқлик, бутун эътиборни бир нарсага қаратиш; куч ва ғайратни тор ўзанга буриш.

– Ахир, ҳар ким ҳар кимга қарашли, – гипнопедик мақолни мисол қилиб келтирди Мустафо.

Талабалар мутлақо маъқуллаб бош ирғашди. Ахир ним қоронғи ётоқхоналарда олтмиш икки минг мартадан кўпроқ такрорлангани бу иборани шунчаки ҳақиқатга эмас, аксиомага, инкор этиб бўлмас очиқ-ойдин ҳақиқатга айлантириб бўлганди.

*

– Лекин, – эътироз билдирди Ленина, – Ҳенри билан юрганимга энди тўрт ой бўлди.

– Энди тўрт ой?! Қойил! Боз устига, – Фанни унга бармоғини ўқталди, – шунча пайт Ҳенридан бошқа ҳеч ким билан бўлмадинг. Ҳеч ким билан бўлмадинг-ку, тўғрими?

Ленина қизариб кетди. Аммо унинг кўзлари ва овозида саркашлик бор эди.

– Ҳа, ҳеч ким билан, – жеркиб берди у. – Тушунмадим, нима учун яна ким биландир бўлишим керак?

– Буни қаранг, у ҳали нима учунлигини ҳам билмас экан, – бўш келмади Фанни. У худди Ленинанинг орқасида турган кимгадир сўзлаётгандай эди. Кейин бирдан овоз оҳангини ўзгартириб деди, – кел, жиддийроқ қарайлик. Менимча, эҳтиётроқ бўлишинг керак. Шунча пайт бир одам билан ўралашиб юраверишинг жуда ёмон! Ёшинг ўттиз беш ё қирқда бўлса ҳам майли эди; ўшанда сал кечирса бўларди. Лекин сенинг ёшингда, Ленина! Йўқ, бунга кўз юмиб бўлмайди. Раҳбаримиз ҳам ҳаддан ташқари жўшқин ва давомли нарсага кескин қарши эканини ўзинг яхши биласан. Тўрт ойдан бери Ҳенри Фостер билан эканингни, ундан бошқаси билан бўлмаганингни Раҳбар билиб қолса борми, тепа сочи тикка бўларди…

*

– Қувурдан отилиб чиқаётган сувни кўз олдингизга келтиринг.

Талабалар шундай қувурни кўз олдиларига келтиришди.

– Унинг сиртидан кичкина тешик очинг, – давом этди Бош Нозир. – Сув фаввора бўлиб отилади, тўғрими? Агар шунақа тешикдан бир дона эмас, йигирматасини очсак, йигирмата жилдираб чиқаётган жилғача қолади, холос.

Ҳиссиётлар ҳам шунга ўхшайди. “Менинг болажоним. Менинг кичкинтойим!.. “Онажон!” Ҳиссий телбалик ўта юқумли. “Севгилим, ягонам менинг, азизим ва бебаҳойим…”

Оналик, моногамия, романтика. Фаввора тепага отилади; кўпикли сув жўшиб, мавж уради. Ҳиссиётнинг ҳам бир кичик туйнукчаси бор. Севгилим. Асалим. Бу шўр пешоналар, Форд давридан аввалги одамлар, ақлсиз, ахлоқсиз ва бахтсиз каслар бўлган. Муҳит уларни ўз исканжасига олиб, изтиробсиз яшашларига ҳеч йўл бермаган, соғлом, эзгу фазилатли, бахтиёр инсон бўлишларига тўсқинлик қилган. Оналик ва муҳаббат, ҳар қадамда тақиқ (тақиқларга бўйсуниш рефлекси уларда шакллантирилмаганди), васваса ва ёлғизликдаги пушаймонлик, турфа хил касалликлар, сўнгсиз оғриқлар, одамлардан айролик, мавҳум келажак, қашшоқлик – улар ана шулар билан яшаб ҳам кучли бўлишга мажбур эди. Кучли бўлиш – ёлғизлик, умидсиз танҳолик, алоҳидалик бор жойда қандай қилиб бу барқарор бўлиши мумкин?

*

– Албатта, сен Ҳенридан бутунлай юз ўгиришинг шарт эмас. Фақат уни бошқалар билан алиштириб турсанг кифоя. Унда сендан бошқаси ҳам бордир?

Ленина тасдиқлади.

– Ана, кўрдингми! Ҳенри Фостер ҳаётий қонунларни бузмайди – у доим тўғри юриб, тўғри турувчи батартиб киши. Ёки Раҳбаримизни олайлик. Қоидаларга ҳеч оғишмай амал қилади.

Ленина бошини ирғади:

– Ҳа, у бугун менинг думбамга шапатилади.

– Ана, айтдим-ку!.. – деди Фанни ғолибона оҳангда. – Одатларига қатъий амал қилишнинг яққол тасдиғи бу.

*

– Барқарорлик, – таъкидлади Бош Нозир, – барқарорлик. Ижтимоий барқарорликсиз тараққиёт бўлмайди. Индивидуал барқарорликсиз ижтимоий барқарорлик бўлмайди.

Мустафонинг овози карнайдан чиқаётгандек эди; тингловчилар уни тинглаб, ўзларини каттароқ, илиқроқ ҳис этишди.

Машина айланади, ишлайди ва мангу бетиним ишлаши шарт. Тиниш, бу – ўлим дегани. Аввал Ер қобиғи узра миллиард аъзо қайнаб ётарди. Машиналар шестернаси тинмай айланади ва юз эллик йилдан кейин бу сон икки миллиардга чиқди. Уларни тўхтатинг. Юз эллик йил эмас, юз эллик ҳафта ўтгач, Ер шари аҳолиси тенг ярмига камайди. Бир миллиарди очликдан ўлди.

Машиналар тўхтовсиз ишлаши керак, аммо улар парваришни талаб қилади. Уларга одамлар хизмат кўрсатиши керак – айнан улар каби ишончли, шестерна ва ғилдираклари каби барқарор – тани ҳамда руҳи соғ, бўйсунувчан ва ўз ҳаётидан тўла мамнун кишилар.

“Менинг болажоним, менинг онажоним, менинг азизим ва ягонам!” деб қийқирувчи бечоралар, “Гуноҳкорман, о буюк Тангрим!” дея ингровчилар, оғриқдан дод солувчи, безгакдан алаҳловчи, камбағал ва қарилиги учун кўзидан ёш тўкувчи бахтсизлар бу машиналарга ғамхўрлик қила олади, деб ўйлайсизми? Хўп, бу ғамхўрлик қилинмасачи?.. Миллиард одам жасадини кўмиб ё ёқиб юбориш осон кечмайди.

*

– Ва ниҳоят, – Фанни уни мулойимлик билан ишонишга ундарди, – Ҳенридан ташқари яна бир-иккита йигитинг бўлиши сен учун у қадар оғир ва ноқулай бўлмайди. Бунинг қийин жойи йўқ-ку! Шундан кейин бироз шаҳвоний майлларингга эрк беришинг керак.

*

– Барқарорлик, – таъкидлади Бош Нозир, – барқарорлик. Бирламчи ва асосий эҳтиёждир. Барқарорлик. Мана, шунинг учун буларнинг бари!.. – у кенг ёзилган қўли билан Мослаштириш марказининг улкан миноралари, боғда яланғоч чопиб юрган ё бутазорлар хилватида ўйнаётган болаларни қамраб олди.

*

Ленина бошини чайқаб, ўйчан алфозда деди:

– Нимадир мени сўнгги вақтларда шаҳватга эрк беришдан қайтаряпти. Ўзингда ҳам, Фанни, эркакларни алиштиришга тобинг қолмаган пайтлар бўлиб турар?

Фанни хайрихоҳлик билан уни маъқуллади.

– Аммо ҳаракат қилиш керак, – насиҳатомуз оҳангда деди у. – Оқимга қарши сузиб бўлмайди. Нима десанг де, лекин ҳар ким ҳар ким учундир.

– Ҳа, ҳар ким ҳар ким учун, – Ленина ўйчан такрорлади мақолни ва чуқур хўрсиниб, жим бўлиб қолди. Кейин дугонасининг қўлларидан тутиб, енгил сиқди. – Сен мутлақо ҳақсан, Фанни. Доим ҳақ бўлгансан. Мен қўлимдан келганича ҳаракат қиламан.

*

Бўғилган истак тошиб чиқади, тошқин ҳиссиётдир, тошқин майлдир, тошқин ҳатто девоналикдир: у оқимнинг кучи, тўсиқнинг баландлиги-ю, бардошига боғлиқ. Бўғилмаган оқим ўз ўзанида сокин оқади, бахт-саодат денгизига қуйилади.

Эмбрион оч, насос эса дақиқасига саккиз юз марта айланиб, уни ҳар куни қон ўрнини босувчи озуқа билан таъминлайди. Очиб чиқарилган гўдак йиғлайди, энага ташқи секреция шишаси билан пайдо бўлади.

Ҳиссиёт кучли истак ва уни қондириш оралиғида ётади. Бу оралиқни қисқартир, аввалги барча кераксиз тўсиқларни улоқтир.

– Сиз бахтлисиз! – хитоб қилди Бош Нозир. – Ҳаётингизни ҳиссий жиҳатдан енгиллаштириш учун, умуман сизни имкон қадар барча эҳтирослардан асраш йўлида ҳеч нарсани аямаяпмиз.

– Форд ўз “Форд”ида – ҳаёт ўз ўзанида, – минғиллаб мақолни такрорлади Раҳбар.

*

– Ленина Краун? – Ҳенри Фостер шимининг замогини торта туриб жавоб қайтарди. – О, жуда ажойиб қиз у. Бағоят диркиллама. Ҳалигача бирон марта тотиб кўрмаганингга ҳайронман.

– Ўзим ҳам лолман, – деди Бош тайинловчи ёрдамчиси. – Биринчи имкон туғилиши биланоқ, уни, албатта, тотиб кўраман.

Қарши тарафдаги кийиниш жойидан Бернард Маркс бу суҳбатга қулоқ тутди-ю, ранги оқарди.

*

– Очиғи, – деди Ленина, – бу ўзимни ҳам бироз зериктира бошлади – қачон қарама, “Ҳенри, Ҳенри”лайвериш…

У чап пайпоғини тепага тортди, сўнг ўта совуққон оҳангда сўради:

– Сен Бернард Марксни танийсанми?

Фанни чўчиб кетгандек бўлди.

– Бернардни истаяпсанми?

– Ҳа, нима? Бернард, ахир альфа-мусбат. Устига-устак, у менга ёввойилар резервациясига бирга боришни таклиф қилди. Ҳиндулар резервациясига. Мен доим ёввойиларни кўришни орзу қилардим.

– Лекин унинг обрўси?

– Унинг обрўси билан ишим йўқ.

– Айтишларича, у гольфни ёқтирмас экан.

– Айтишларича, айтишларича… – Ленина уни калака қилди.

– Кейин у вақтининг кўп қисмини одамлардан айро ҳолда ўтказади – бир ўзи, – Фаннининг овозида қўрқув бор эди.

– Лекин у мен билан ёлғиз бўлмайди-ку. Кейин, умуман, нега унга бу қадар ёмон муносабатда бўлишади? Менимча, у ажойиб йигит, – суҳбат пайтида у жуда кулгили тортиниб турганини эслаб, Ленина жилмайиб қўйди. Деярли қўрқиб кетганди. Худди Ленина дунёнинг Нозири-ю, Бернард тиқин ичидан гамма-манфий бўлиб чиққандек…

*

– Ҳаётингиз ҳақида ўйланг, – деди Мустафо Монд. – Умрингизда бирор марта ошиб ўтиб бўлмас тўсиққа дуч келдингизми?

Талабаларнинг сукут сақлаши уларнинг ҳаётида бундай воқеа умуман содир бўлмаганини англатарди.

– Орангиздан бирор ким кучли истак ва уни қондириш орасидаги бўшлиқ ичида узоқроқ қолиб кетишга тўғри келдими?

– Мен… – ёшлардан бири гап бошлади-ю, каловланиб қолди.

– Айта қолинг энди, – тоқати битди Раҳбарнинг, – зоти фордлари кутяптилар.

– Мен бир сафар қизни рози қилгунча сал кам бир ой кутишга мажбур бўлдим.

– Табиийки, истагингиз ҳам кучайиб кетган?

– Ҳа, чидаб бўлмас даражада!

– Айнан шундай, чидаб бўлмас даражада, – деди Бош Нозир. – Бизнинг аждодларимиз шу қадар аҳмоқ ва калтабин бўлганки, илк ислоҳчилар пайдо бўлиб, то қат қилиб бўлмас бу эҳтирослардан қутулиш йўлини кўрсатганда, уларга қулоқ осишмаган.

*

– У худди бир бўлак гўшт ҳақида гапираётгандай гўё, – тишларини ғичирлатди Бернард. – Татиб кўрмадим, татиб кўраман. Гўё у бир парча қўй гўштидай. Гўштга тенг кўришяпти уни… У менга айтди, ўйлаб кўриб, шу ҳафта жавобини бераркан. О Форд! О Форд! – йигит ҳозир уларнинг олдига чиқиб, афт-башарасига мушт туширгиси келиб кетди!

– Сенга унинг мазасини бир кўришни тавсия қиламан, – деди Ҳенри Фостер шу орада дўстига.

*

– Эктогенезни олайлик. Пфитцнер ва Кавагучи танадан ташқарида кечувчи бу кўпайиш усулини ихтиро қилишди. Ҳукумат унга эътибор ҳам қаратдими? Насронийлик деган алланарса бор эди. Аёлларнинг ўзлари туғишлари керак эди.

*

– У жуда бадбашара-ку! – деди Фанни.

– Менга эса унинг кўриниши жуда ёқади.

– Камига пакана, – Фанни афтини буриштирди. Паканалик – қуйи синф вакилларига хос бўлган одатий ва жирканч сифат.

– Менимча, у жуда ҳам ёқимтой, – деди Ленина. – Уни роса силаб-сийпагим келади. Мушукчани силагандай.

Фанни жирканиб деди:

– Айтишларича, у ҳали шиша ичида бўлган пайтлар кимдир уни гамма деб ўйлаган ва адашиб қон ўрнини босувчи суюқлигига спирт қўшиб юборган. Шунинг учун ҳам у нимжон чиққан.

– Бемаънилик! – Ленинанинг жаҳли чиқди.

*

– Англияда ҳатто уйқудаги таълимни бекор қилишди. У пайтлари либерализм аталмиш бир нима бўларди.

Парламент, агар у ҳақда эшитган бўлсангиз, гипнопедияга қарши қонун қабул қилди. Парламент ишлари билан боғлиқ ҳужжатлар сақланиб қолган. Британия фуқароларининг озодлиги ҳақидаги нутқ қайдлари. Омадсиз ва шўрпешона бўлиш ҳуқуқи тўғрисида. Квадрат ичидаги думалоқ қозиқ бўлиш ҳуқуқи ҳақида.

*

– Қўйсанг-чи, оғайни, мен фақат хурсанд бўламан. Тортинма, – Ҳенри Фостер дўстининг елкасига қоқиб қўйди. – Ахир ҳар ким ҳар ким учун.

“Тўрт йил, ҳафтасига уч кун, юз марта такрорлаш, – эслади Бернард, у гипнопедия мутахассиси эди. – Олтмиш икки минг тўрт юз марта ва мана, сизга тайёр ҳақиқат. Тентаклар!”

*

– Ёки синфий гуруҳлар тизимини олайлик. Тинимсиз таклиф қилишди ва ҳар сафар рад қилинди. Демократия деган алланима бор эди. Гўё инсонларнинг тенг ҳуқуқлилиги физик-кимёвий тенгликни ҳам ортда қолдирадигандек.

*

– Мен барибир унинг таклифини қабул қиламан, – деди Ленина.

*

“Жин урсин, жин урсин!.. – Бернарднинг ичи ёнарди. – Лекин улар икки киши, бўйлари ҳам дароз. Кучлари ҳам кўп”.

*

– Тўққиз йиллик уруш Форд тақвимининг 141 йилида бошланди.

*

– Қон ўрнини босувчи суюқликка спирт қўшиб қўйилгани ҳақиқат бўлса ҳам, менга барибир.

*

– Фосген, хлорпикрин, этил йодацетати, дифенил цианарсин, кўздан ёш оқизувчи газ, иприт. Цианид кислотасини айтмаса ҳам бўлаверади.

– Аслида-ку, ҳеч ким қўшмаган. Ёлғон бу, ишонмайман.

*

– Кўк юзида саф-саф бўлиб учаётган ўн тўрт минг учоқнинг гуриллашини тасаввур қилиб кўринг. Аммо Курфюрстендам ва Парижнинг саккизинчи туманида янграган куйдирги бомбаларининг овози қоғоз пақилдоқларникидан баланд эмас эди.

*

– Чунки ёввойилар резервациясига боришни истайман.

*

– CH₈C₆H2(NO₂)₈+Hg(CNO)₂ = хўш, нима бўлади? Катта гина чуқур, шағал уюми, гўшт бўлаклари, шилимшиқлар… аскар бошмоғи, узилган оёқ билан бирга учиб кетяпти, кейин эса ўша ёзда ёрқин қизил рангда очилган ёронгуллар орасига тушади.

*

– Сен ўнгланмайсан, Ленина, – қўл силташдан бошқа имкони қолмади Фаннининг.

*

– Сув таъминотини заҳарлашнинг русча усули усталик билан ўйлаб топилганди, айниқса.

*

Фанни ва Ленина бир-бирларига орқа ўгирганча, жимгина кийимларини алмаштиришни давом эттиришди.

*

– “Тўққиз йиллик уруш”, Буюк иқтисодий чўкиш. Ё бутунжаҳон мамлакатини қуриш ё бутунлай хароб бўлишдан бирини танлаш вазифаси турарди. Ё барқарорлик ё…

*

– Фанни Краун ҳам жуда кетворган қиз, – деди Бош тайинловчи ёрдамчиси.

*

Боғчада Синфий ўзликни англаш асосларини мияларга қуйиб бўлишганди, энди эса овозлар саноат молларининг бўлажак истеъмолчиларини тайёрларди. “Мен учишни севаман, – шивирларди овоз, – учишни шундай севаманки, янги кийимлар жон-дилим, янги…”

*

– Либерализм куйдирги билан якунланди, аммо ҳамма нарсани мажбурлаш билан амалга ошириб бўлмасди.

*

– Аммо Лениначалик дуркун эмас у. Унчалик эмас.

*

– Эски кийимлар – ёқимсиз, – давом этарди шивирлаб чарчамаган овоз. – Эскиларини ташлаб юборамиз. Эскини ямагунча эсинг кетар. Эскини ямагунча эсинг кетар. Эскини ямагунча эсинг кетар…

*

– Ҳукуматнинг иши уриш эмас, ўтиришдир. Мушт билан эмас, мия ва думба билан бошқарасиз. Токи, ҳаммаси ихтиёрий-мажбурий бўлсин. Масалан: истеъмолчилик сафарбарликка айланиб бўлди.

*

– Мана, мен тайёрман, – деди Ленина, бироқ Фанни унга аввалгидай жавоб бермас, қарамасди ҳам. – Фанни, шириним, яраша қолайлик.

*

– Ҳар бир эркак, аёл ва болани ҳар йили янада кўпроқ истеъмол қилишга мажбурладик. Ишлаб чиқариш гуркираши учун. Бунинг биргина натижаси…

*

– Эскини ямаб эсинг кетар. Кўп ямоқ – оз бойлик; Кўп ямоқ…

*

– Бугун ё эрта, – тушкун оҳангда деди Фанни, – шу қилиқларинг бошингга бало бўлади.

*

– … катта миқёсидаги онгли итоатсизлик. Истеъмолдан юз буриш. Табиатга қайтиш истаги.

*

– Мен учишни севаман, учишни шундай севаманки…

*

– Маданиятга қайтиш истаги. Ҳа-ҳа, айнан маданиятга. Ахир китоб ўқиб ўтирган одамга кўп нарса керак эмас.

*

– Кўринишим яхшими? – сўради Ленина. У ёқа ва енгларига яшил вискоза мўйнадан ҳошия тикилган шиша рангли ацетат кўйлакда эди.

*

– Голдес-Гринда оддий ҳаётни тарғиб қилган саккиз юз одамни ётқизиб, пулемёт билан отиб ташладилар.

*

– Эскини ямаб эсинг кетар. Эскини ямаб эсинг кетар. Эскини ямаб эсинг кетар…

*

Яшил чийдухоба калта иштон, оқ вискоза-жун пайпоқлар тиззадан пастга қайтарилган.

*

– Сўнг “Британия музейи қирғини” уюштирилди – икки минг маданият ихлосманди дихлорэтилсульфид гази билан заҳарлаб ўлдирилди.

*

Оқ-яшил жокей қалпоғи Ленинанинг кўзига соя ташлаб турибди. Унинг пойабзали ёрқин яшил рангда локланган.

*

– Ниҳоят, – давом этди Мустафо Монд, – Нозирлар англадиларки, зўрлик билан мақсадга эришиб бўлмайди. Машаққатлироқ бўлса ҳам, тенги йўқ, тўғри йўл – эктогенез (туғмасдан кўпайиш) шартли рефлексларни шакллантириш, уйқудаги таълимдир…

*

У белига кумуш қопламаси бўртиб чиққан яшил сахтиёндан халтачали тасма тақиб олган, унда ҳомиладорликдан сақловчи воситалар захираси ўрнатилганди (чунки Ленина бепушт хунаса эмас эди).

*

– Пфитцнер ва Кавагучилар ихтироси ниҳоят амалда қўллана бошлади. Бачадон орқали кўпайишга қарши ташвиқотлар кенг миқёсда олиб борилди…

*

– Ғоят гўзал!.. – Фанни ҳайратдан қичқириб юборди. У Ленинанинг жозибасига узоқ дош бериб тура олмади. – Мальтуз тасмасининг ажойиблигини!

*

– Ва айни вақтда ўтмишга қарши юриш бошланди, музейлар ёпилди, тарихий обидалар портлатилди (Хайриятки, уларнинг аксарияти Тўққиз йиллик уруш давридаёқ яксон қилинганди); Форд даврининг 150-йилигача нашр қилинган китоблар тақиқланди.

*

– Ўзимга ҳам худди шунақасидан сотиб оламан, – деди Фанни.

*

– Масалан, эҳромлар деб аталмиш иншоотлар бор эди.

*

– Менинг эски, қора локли, халтачали тасмам…

*

– Шекспир деб аталган биттаси бор эди. Албатта, сиз улар ҳақида эшитмагансиз.

*

– Қора локли тасмамни тақиш уят энди.

*

– Чинакам илмга асосланган таълим бизга шундай устунликлар беради.

*

– Эскини ямаб эсинг кетар. Эскини ямаб эсинг кетар…

*

– Раҳнамомиз Форднинг биринчи “Т Model”и чиққан сана…

*

– Мен сал кам уч ойдан бери шуни тақиб юрибман.

*

– … янги даврнинг бошланиш санаси сифатида белгиланди.

*

– Эскини ямаб эсинг кетар. Эскини ямаб эсинг кетар…

*

– Аввал айтганимдек, у пайтлари насронийлик деган нарса бор эди.

*

– Эскини ямаб эсинг кетар.

*

– Кам истеъмол ахлоқи ва фалсафаси…

*

– Янги кийимлар жону дилим, янги кийимлар жону дилим, янги…

*

– … кам ишлаб чиқариш даврлари учун, табиийки, бу зарур эди; аммо машиналар асрида, одамлар ҳаводаги азотни жиловлашни ўрганган бир даврда, камхаржлик жамиятга қарши тўғридан-тўғри жиноятдир.

*

– Менга буни Ҳенри Фостер совға қилди.

*

– Барча хочларнинг тепа қисми арралаб ташланди. Шундан сўнг улар Т шаклини олди. У пайтлар Худо деган нимадир бор эди.

*

– Бу ҳақиқий сунъий сахтиён.

*

– Биз Бутунжаҳон мамлакатини қурдик ва ҳар йили Форд кунини нишонлаяпмиз. Биз Жамоат қўшиқларини куйлаймиз, Бирдамлик хизматларини кўрсатамиз.

*

“Форд ҳақи, уларни кўришга кўзим йўқ!” хаёлидан ўтказди Бернард.

*

– Жаннат аталмиш тасаввурий бир нималар бўларди. Лекин шу билан бирга, алкоголни ҳам ҳеч канда қилишмаган.

*

“Бифштекс каби бир бўлак гўштдек“.

*

– Руҳ деган, ўлмаслик деган нарсалар бор эди.

*

– Ҳенридан сўраб бер, илтимос, қаердан олган экан уни.

*

– Лекин бу ҳам камдек, морфий ва кокаин ҳам истеъмол қилишарди.

*

“Энг ёмони, у ўзини ҳам бир бўлак гўштман, деб ўйлайди”.

*

– Форд тақвимининг 178-йилида икки мингта фармаколог ва биокимёгарнинг изланишлари молиялаштирилди.

*

– Пакананинг авзойи бузуқ-ку, – деди Бош тайинловчи ёрдамчиси, Бернардга ишора қилиб.

*

– Олти йил ўтгач, кенг кўламли ишлаб чиқариш йўлга қўйилди. Аъло сифатли дори яратилди.

*

– Кел, бир унинг қитиқ-патига тегиб кўрамиз.

*

– Асабни тинчлантиради, юқори кайфиятга созлайди, ёқимли саробларни уйғотади.

*

– Бадқовоқмиз, Бернард, бадқовоқ.

Елкасига тушган тарсакидан Бернард сапчиб тушди. Бу Ҳенри Фостер эди.

– Бир грамм сомадан уриб олиш керак.

*

– Бу дорида насронийлик ва алкоголнинг барча ижобий хусусиятлари бор, нуқсонлари эса йўқ.

*

“О Форд, уриб ўлдирсам-да шуни!” ўйлади Бернанд, лекин ташида фақат шу гапларнигина айтди:

– Раҳмат, шарт эмас, – сўнг узатилган таблеткаларни нари сурди.

*

– Кўнглинг тусаган пайт ҳақиқий дунёдан танаффус қиласан, кейин на бош оғриқ, на мифологиялар таъқибисиз ўзингга келасан.

*

– Олсанг-чи, эй, – Ҳенри Фостер бўш келмади. – Ол!

*

– Бу нарса барқарорликни амалда таъминлаб берди.

*

– Сомадан грамм, чекинар алам, – Бош тайинловчи ёрдамчиси гипнопедик ҳикматлар хазинасидан мисол келтирди.

*

– Энди кексалик заҳматини енгиш қолган эди, холос.

*

– Даф бўлинг бу ердан!.. – тутақиб кетди Бернард.

– Биз нақадар олов йигитлар эканимизни айт-чи, илтимос!

*

– Жинсий гормонлар, магний тузлари, ёшлар қонини қуйиш…

*

– Нега шунча тарарам, сомадан от бир грамм, – улар ҳиринглаганча кийиниш хонасидан чиқиб кетдилар.

*

– Қариликнинг барча жисмоний оғриқлари бартараф қилинди. Шу билан бирга, албатта…

*

– Ёдингдан чиқмасин, Мальтуз тасмаси ҳақида сўра ундан, – деди Фанни.

*

– Шу билан бирга, кексаликнинг барча руҳий аломатлари даф бўлди. Эндиликда феъл-атвор умр бўйи ўзгаришсиз қолади.

*

– Қоронғи тушгунча икки тур тўсиқли гольф ўйнашга улгураман. Шошилишим керак.

*

– Иш, ўйинлар – олтмиш ёшда ҳам куч ва ғайратимиз ўн етти ёшимиздагидай сақланиб қолади. Аввалги оғир даврларда қариялар ҳаётдан юз ўгирарди, диндан паноҳ изларди, вақтларини китоб мутолаасига сарф этарди ё бўшашганча ўй суриб ўтирарди.

*

“Овсарлар! Тўнғизлар!” – ғудранарди ўзига ўзи Бернард йўлакдан лифт томонга юраркан.

*

– Эндиликда тараққиёт шу қадар олдинга силжидики, қариялар ишлаяпти, тўпланиб, тинимсиз айш-ишрат қиляпти, ўй суриб ўтиришга вақтлари йўқ. Мабодо, омад кулиб боқмаса ё давомий кайф-сафолардан чарчасалар, сома ёрдамга келади. Шоҳона сома! Ярим грамм қабул қил, бир оз енгил тортасан; бир грамм истеъмол қилсанг, таъсири ҳам икки карра ошади; икки грамм эса сени Шарқона эртакка элтади, уч грамми ойнинг мангу зулматига учириб юборади. Қайтганингда эса ўзингни буткул бошқа оламда кўрасан – яна кундалик меҳнат ва чалғишлар қуршовидасан, яна чопқиллаганча ҳиссиётмаҳиссиёт, жононма-жонон, электромагнитли гольфма…

– Ҳой қизча, кет! – ғазабнок Раҳбар ўшқириб берди. – Сен ҳам жўна, ҳой бола Кўрмаяпсизми, зоти фордларига ҳалал беряпсиз. Шаҳвоний ўйинга бошқа жой топинглар.

– Чақиринг бу ёққа болаларни, – буюрди Бош Нозир.

*

Конвейерлар машиналарнинг оҳиста гувиллаши остида соатига ўттиз уч сантиметр тезликда секин, аммо салобат билан силжиб борарди. Қизғиш қоронғиликда сонсаноқсиз ёқутлар милтилларди.