Текст книги "Исландские королевские саги о Восточной Европе"

Публикуется по изданию: Saga Óláfs Tryggvasonar af Oddr Snorrason munk / Finnur Jónsson. København, 1932.

78. Vm 0. konong

15 Sva sagði æinn vitr maðr er het Soti scalld. at О. konongr for eftir þenna bardaga til Vinlanz. með Azstriði drotning oc Dixin. oc var þar.ii. vetr. Þaðan foro þau i Vellond. þar atti Azstrið bu oc iarðir. þar voro þau vel sua.ii. manaði oc vissu menn ekki til huat manna hann var. nema þau æin er honum fylgðu. Azstrið bað O. þar vera þann vetr oc kuaz þui vallda myndo at Sigvalldi kœmi æigi þar aþæirri stund. með þui at konongr var ilia til hans. hann nittaði þui. þa bauð hon honum lið sua mikit sem hann villdi at fara til Noregs oc vinna aftr undir sic landit. hann kuað æigi þess þurfa. lezc verit hafa allar þær stundir iNoregi er guð unni honum. þa bauð hon at fa honum lið til Englanz. oc hann næittaði þui. þa spyrr hon hueria kosti hann vill hafa þa er hon hevir fong a. hann kuaz fysa at fara ut til Rums, eptir þat foro þau suðr til Rinar oc þa villdi Azstrið æigi fara lengra. oc fecc hon konongi hæst æinn klyfiaðan með brendo silfri. Nu huarf Azstrið aftr með.v. mann. en O. for suðr til Rums með.ix. mann. oc lez vera norrænn kaupmaðr.

En er hann kom til Romaborgar þa tok hann ser herbergi iiarðhusi nokoro. oc gecc þæim æinum sinnum þaðan er hann lyddi tiðum eða at oðrum nauðsyniom. oc var þar æinn vetr. En a hinu nesta sumri for hann iGarða austr oc var i Alldæigiu borg æinn vetr þaðan for hann til Iorsala ut oc var þar hinn.iii. vetr. þar þottuzt allir menn sia at hann var gofugr maðr. oc miok um framm aðra menn. oc buðo honum þui rikis menn valid ос riki yvir.ii. borgum oc.iii. kastalom. með ollum þæim tekiom sem til lago. En af bœn þæirra mæirr en af sœmdar fyst tok harm við þesso riki oc for isvort klæði oc reð oc fyrir munklivi þui er skamt var fra Iorsalaborg.ii. vetr.

En er.v. vetr varo gengnir siðan hann for or Noregi þa komo Norðmen til borgarinnar oc konongr hitti þa. oc fecc pæim i hendr bok þa er þessi saga var a ritað. ос bað þa fœra Aðalraði konongi iEnglandi. oc harm hafði siðan þessa sogu at tiðendom. En eptir harms daga tok Eddvarðr konongr sogu þessa. O. konongr sendi oc norðr iNoreg bellti oc knif Einari þambaskelvi en harm kendi at þessa gripu hafði O. konongr þa er hann bardiz aOrminom. hann sendi oc frngrgull Azstriði systur sinni oc kuaz hon giorla kenna. oc hafa þau þessa luti siðan at vitni þessarar sogu, oc vissu siðan allir vinir hans sannendi um hans hag.

Her lykr nu sogu O. konongs er at retto ma kallazt postoli Norðmanna. þessa sogu ritaði oc setti Oddr munkr til dyrðar þessom hinom agæta konongi oc til minnis þæim monnom er siðar его oc til froðlæiks þæim monnum er vita vilia slik stormærki. þo at æigi se sagan saman sett með mikilli malsnilld. (Bls. 259–261)

78. О конунге Олаве

15 Так говорил один умный человек, которого звали скальд Сотиⁱ, что конунг Олав отправился после этой битвыⁱⁱ в Винланд вместе с королевой Астридⁱⁱⁱ и Диксином и пробыл там два года. Оттуда отправились они в Веллёнд^iv. Там у Астрид были усадьба и земли. Там они хорошо провели два месяца, и не знали люди, кто он такой, за исключением тех, которые следовали за ним. Астрид предложила Олаву провести там зиму и сказала, что сумеет сделать так, чтобы Сигвальди^v там в это время не появился, поскольку конунг был зол на него. Он отказался от этого. Тогда предложила она ему войско такое большое, какое он захочет, чтобы поехать в Норег и вновь вернуть себе страну. Он сказал, что ему этого не требуется, ибо он провел в Нореге все те часы, что Бог дал ему. Тогда предложила она дать ему войско для похода в Энгланд, но он отказался от этого. Тогда спросила она, чего он хочет, поскольку у нее были для этого средства. Он сказал, что хочет поехать в Рум. После этого поехали они на юг до Рина, и не захотела тогда Астрид ехать дальше. И дала она конунгу лошадь, навьюченную чистым серебром. Тогда повернула Астрид назад с пятью людьми, а Олав отправился на юг в Рум с девятью людьми и говорил, что он норвежский купец^vi.

И когда он приехал в Ромаборг, поселился он в подвале одного дома, и выходил оттуда, только чтобы послушать службу или когда было другое важное дело, и пробыл там одну зиму. А следующим летом отправился он на boctok^vii в Гарды^viii и провел одну зиму в Альдейгьюборге^ix, оттуда отправился он в Иорсалир и провел там три зимы. Казалось там всем людям, что он был выдающимся человеком, превосходящим всех других людей. А потому предложили ему правители этой страны власть и управление над двумя городами и тремя замками, со всеми податями, которые там полагались. И больше по причине их просьб, нежели из тщеславия, принял он эту власть и надел черные одежды и два года был настоятелем того монастыря, который находился недалеко от Иорсалаборга.

И когда прошло пять лет с того времени, как он покинул Норег, пришли норманны в тот город, и конунг встретил их, и передал им ту книгу, в которой была записана эта сага, и просил их отвезти ее конунгу Адальраду в Энгланд, и была с тех пор эта сага у него как источник информации. А после его смерти эту сагу взял конунг Эадвард. Конунг Олав также послал на север в Норег Эйнару Брюхотрясу пояс и нож, и тот знал, что это – те ценные вещи, которые были у конунга Олава, когда он сражался на [Великом] Змее. Он послал также кольцо Астрид, своей сестре, и сказал, что она его точно узна́ет. И хранились эти предметы с того времени у них как подтверждение этого рассказа, и все его друзья знали с достоверностью о его судьбе.

На этом заканчивается сага о конунге Олаве, которого по праву можно назвать апостолом норманнов^х. Сагу эту сложил и записал монах Одд, чтобы превознести этого выдающегося конунга и в качестве напоминания тем людям, которые еще будут, и в поучение тем людям, которые хотят знать о таких великих деяниях, даже если сага и составлена без большого красноречия.

§ 5.3. «Красивая кожа»

Рукописи, издания, переводы:

См. во Введении раздел «Красивая кожа».

Публикуется по изданию: Fagrskinna – Nóregs konunga tal / Bjami Einarsson (ÍF. В. XXIX). 1984. Bis. 55-373.

XXIII. kapítuli

2 Óláfr digrleggr, sonr Haralds ens hárfagra, var faðir Tryggva konungs þess er átti Ástríði, dóttur Eiríks bióðaskalla sunnan af OprostQðum. Þeira sonr var Óláfr, er á bamsaldri fór með móður sinni í ókunn lgnd (frá) hónum ok gllum hans ætt

⁵ (mgnnum), nam fóstr ok uppfœzlu austr í Hólmgarði með Valdamari gamla, þróaðisk ok óx hvárttveggja með afli ok vetratali ok þó mest með vizku ok atgervi allri, þeiri er prýða má góðan hǫfðingja. Hann hafði rnikinn metnað, sem vert var, af konungi ok gllum hans mgnnum.

6 Valdamarr konungr setti Óláf hǫfðingja brátt innan hirðar ok at stjóma hermgnnum þeim, er vgrðu lgnd konungs ok mikluðu ríki Garðamanna. Oláfr vann

9 margs konar frægð í Garðaríki ok víða um Austrvegu, í Suðrlgndum ok í Vestrlgndum, sem segir Hallfroðr vandræðaskáld: […]

 
Hilmir vann at holmi
hjalmskóð roðin blóði —
hvat of dylði þess hǫlðar?
– hǫrð ok austr í Gǫrðum.
Rógs brá rekka lægir
rílcr Valkera líki.
Herstefnir lét hrgfnum
hold Flæmingja goldit. […]
 

(Bls. 141–143)

XXVI. kapítuli

17 Eiríkr lagði þá undir sik Nóreg svá sem áðr var sagt, ok þeir tveir brœðr váru jarlar ok var Eiríkr ríkari. Hann átti Gyðu, dóttur Sveins Danakonungs. Þeira sonr var Hákon. Eiríkr var hermaðr mikill mikla ævi ok langa ok allra manna sigrsælastr. Hann gorði frægðarverk þat, at hann drap Tíðenda-Skopta, er fyrr var ritat, ok annat sinni barðisk hann austr á Gautlandi ok herjaði þar víða, drap mikit folk ok tók sumt hǫndum ok lét leiða til skipa, ok var leyst út með miklu fé. Et þriðja sinni barðisk hann við Jómsvíkinga, et fjórða sinni í Eyrarsundi, hrauð þar fjórar skeiðar af Dgnum. Ena fímmtu orrostu átti hann á Stauri suðr víð víkinga, drap marga, en suma rak hann á kaf. Þar nest for hann austr í Garðaríki á hendr Valdamari gamla ok her-jaði víða um hans ríki. Hann braut Aldeigjuborg ok tók þar mikit fé, ok enn lengra sótti hann austr í Garða, fór allt með hemaði, brenndi borgir ok kastala, en bœndr runnu með byrðar á markir. Enn tók hann í Eystrasalti í hans ríki þrjár skeiðar víkin-ga, drap allt liðit ok tók skipin ok allt fé þeira. Þar nest gekk hann uppa á Eystra-Gautland ok brenndi þar mgrg þorp, fór ofan með herfangi miklu. Þaðan for hann austr herskildi um allar Sýslur¹. Þar næst atti hann orrostu við Óláf Tryggvason. Eiríkr veitti uppggngu á Skáni ok tók þar mikit fé, ok áðr en hann kœmi til skipa átti hann mikla orrostu við landsmenn ok hafði sigr. Þar næst tók hann kngrru fjóra fyrir Yggiustgðum af kaupmgnnum, hljópu sumir fyrir borð, en sumir váru handteknir ok bundnir, meðan jarlinn ok hans menn skiptu klæðum þeira. Þessar allar orrostur talði Eyjúlfr dáðaskáld, þá er hann orti um Eirík þat kvæði, er heitir Bandadrápa.

í þann tíma herjaði Eiríkr jarl mest um Garðaríki í veldi Valdamars konungs, er Óláfr Tryggvasonr var konungr í Nóregi, ok gorði hann þat til hefndar ok óþokka við Óláf konung ok fjandskapar eptir fall Hákonar fǫður sins. […] (Bls. 164–165)

¹ В – allar Sýslur; A – Aðalsýslur.

Глава 23

2 Олав Толстоногий, сын Харальда Прекрасноволосого, был отцом конунга Трюггви, того, который был женат на Астридⁱ, дочери Эйрика Бьодаскалли с юга из Опростадира. Их сыном был Олав, который в детстве отправился со своей матерью в неизвестные земли от него и всех его родичей, получил воспитание на востоке в Хольмгардеⁱⁱ у Вальдамара Старогоⁱⁱⁱ.

5 Рос и развивался он как по силе, так и по числу лет, а особенно по разуму и по всякому физическому и духовному совершенству, которое может украсить хорошего хёвдинга. Он имел большой почет, как и следовало, от конунга и всех его людей.

6 Конунг Вальдамар скоро сделал Олава хёвдингом¹ в дружине, и чтобы в управлять теми воинами, которые охраняли земли конунга и увеличивали государство гардских людей. Олав приобрел широкую известность в Гардарики и во многих местах по Аустрвегу, в Судрлёнд и в Вестрлёнд, как говорит Халльфред Трудный Скальд: [висы 99-101] «Конунг обагрил свой острый меч кровью на острове и на востоке в Гардах.

9 Зачем же это утаивать? Распрю прекратил могучий победитель мужей; воин скормил воронам мясо Флемингов». [Продолжение вис.]

Глава 26

17 Эйрик тогда покорил Норег, как уже говорилось, и были оба брата ярлами, но Эйрик был более могущественным. Он был женат на Гюде, дочери Свейна, конунга данов. Их сыном был Хакон. Эйрик был великим воином на протяжении своей долгой и славной жизни и самым удачливым в битвах из всех людей. Он совершил подвиг, убив Скофти Новости, как раньше было написано. А в другой раз сражался он на востоке, в Гаутланде, и воевал там во многих местах, убил много народа, а некоторых взял в плен и велел отвести на корабли, и был за них выплачен огромный выкуп. В третий раз сражался он с Иомсвикингами. Четвертый раз – в проливе Эйрарсунд, очистил он там четыре военных корабля от дановⁱ. Пятая битва была у него с викингами на юге у Стаураⁱⁱ, убил он многих, а некоторых сбросил в воду. Вслед за этим отправился он на восток в Гардарики против Вальдамара Старогоⁱⁱⁱ и воевал во многих местах в его государстве. Он разрушил Альдейгьюборг и взял там много богатства, и еще дальше продвигался он [вперед] на восток в Гарды. Везде шел войной, жег города и крепости, а бонды бежали с имуществом в леса. Далее захватил он в Эйстрасальте осенью три военных корабля викингов, убил всю команду и взял корабли и все их богатство. Вслед за этим пошел он вглубь Эйстра-Гаутланда и сжег там много деревушек, отправился назад к побережью с большой добычей. Оттуда [поплыл] он на восток [и] опустошил все Сюслы. Вслед за этим у него была битва с Олавом Трюггвасоном. Эйрик разрешил [своим людям] совершить набег на побережье в Сконе и взял там много богатства, и, раньше чем он вернулся на корабли, была у него большая битва с местными жителями, и он победил. Вслед за этим захватил он четыре торговых корабля перед Иггьястадом. Выпрыгнули некоторые за борт, а некоторые были взяты в плен и связаны, в то время как ярл и его люди поделили их одежды. Все эти битвы описал Эйольв Дадаскальд, когда он сложил об Эйрике ту песнь, которая называется Бандадрапа.

В то время воевал ярл Эйрик более всего в Гардарики, в государстве конунга Вальдамара, когда Олав Трюггвасон был конунгом в Нореге. И делал он это из мести и неприязни к конунгу Олаву и вражды после гибели Хакона, своего отца. […]

§ 5.4. «Круг земной». «Сага об Олаве Трюггвасоне»

Рукописи, издания, переводы:

См. во Введении раздел «Круг земной».

Публикуется по изданию: Snorri Sturluson. Heimskringla. I / Bjami Aðalbjamarson

(ÍF. В. XXVI). 1941. Bis. 225–372.

VI. kapítuli

2 Sigurðr hét bróðir Ástríðar, sonr Eiríks bjóðaskalla. Hann hafði þá lengi verit aflandi brot ok verit austr í Garðaríki með Valdamar konungi. Hafði Sigurðr þar met-nað mikinn. Fýstisk Ástríðr at fara þannug til Sigurðar, bróður síns. Feklc Hákon gamli henni gott fgruneyti ok q11 góð fgng. Fór hon með kaupmgnnum ngkkurum.

Þá hafði hon verit tvá vetr með Hákoni gamla. Óláfr var þá þrevetr. En er þau heldu austr í hafit, þá kómu at þeim víkingar. Þat váru Eistr. Hertóku þeir bæði menn ok fé, en drápu suma, en sumum skiptu þeir með sér til ánauðar. Þar skilðisk Óláfr við móður sína, ok tók við honum Klerkón, eistneskr maðr, ok þeim Þórólfi ok Þorgísli. Klerkóni þótti Þórólfr gamall til þræls, þótti ok ekki forverk í honum ok drap hann, en hafði sveinana með sér ok seldi þeim manni, er Klerkr hét, ok tók fyrir hafr einn vel góðan. Inn þriði maðr keypti Óláf ok gaf fyrir vesl gott eða slagning. Sá hét Réás, en kona hans hét Rékón, en sonr þeira Rékóni. Þar var Óláfr lengi ok vel haldinn, ok unni bóandi honum mikit. Oláfr var sex vetr á Eistlandi í þessi útlegð. (Bls. 230)

VII. kapítuli

3 Sigurðr Eiríksson kom til Eistlands í sendiferð Valdamars konungs afHólmgarði, ok skyldi hann heimta þar í landi skatta konungs. Fór Sigurðr ríkuliga með marga menn ok mikit fé. Hann sá á torgi svein, fríðan mjǫk, ok skilði, at sá myndi þar útlendr, ok spyrr hann at nafni ok ætt sinni. Hann nefndi sik Óláf, en Tryggva Óláfsson fǫður sinn, en móður sína Ástríði, dóttur Eiríks bjóðaskalla. Þá kannaðisk Sigurðr við, at sveinninn var systursonr hans. Þá spurði Sigurðr svei-ninn, hví hann væri þar kominn. Oláfr sagði honum alia atburði um sitt mál. Si-gurðr bað hann fylgja sér til Réás bóanda. En er hann kom þar, þá keypti hann sveinana báða, Óláf ok Þorgísl, ok hafði með sér til Hólmgarðs ok lét eklci uppvíst um ætt Óláfs, en helt hann vel. (Bls. 230–231)

VIII. kapítuli

4 Óláfr Tryggvason var staddr einnn dag á torgi. Var þar fjglmenni mikit. Þarkenndi hann Klerkón, er drepit hafði fóstra hans, Þórólf lúsarskegg. Óláfr hafði litla oxi í hendi ok setti í hgfuð Klerkóni, svá at stóð í heila niðri, tók þegar á hlaup heim til herbergis ok sagði Sigurði, frænda sínum, en Sigurðr kom Óláfi þegar í herbergi dróttningar ok segir henni tíðendi. Hon hét Allógíá. Sigurðr bað hana hjálpa sveininum. Hon svaraði ok leit á sveininn, segir, at eigi má drepa svá fríðan svein, bað kalla menn til sín með alvæpni.

í Hólmgarði var svá mikil friðhelgi, at þat váru lgg, at drepa skyldi hvem, er mann drap ódœmðan. Þeystisk allr lýðr eptir sið þeira ok lQgum ok leitaði eptir sveininum, hvar hann var kominn. Þá var sagt, at hann var í garði dróttningar ok þar herr manns alvápnaðr. Var þá sagt konungi. Gekk hann þá til með sínu liði ok vildi eigi, at þeir berðisk. Kom hann þá griðum á ok því næst sættum. Dœmði konungr bœtr, en dróttning helt upp gjgldum. Síðan var Óláfr með dróttningu, ok var hon allkær til hans.

Þat váru lQg í Garðaríki, at þar skyldu ekki vera konungbomir menn nema at ko-nungs ráði. Þá segir Sigurðr dróttningu, hverrar ættar Óláfr var ok fyrir hverja sǫk hann var þar kominn, at hann mátti elcki vera heima í sínu landi fyrir ófriði, bað hana þetta rœða við konung. Hon gerði svá, bað konung hjálpa við konungssyni þessum, svá harðliga sem hann var leikinn, ok kómu svá fortglur hennar, at ko-nungr játti henni þessu, tók þá Óláf í sitt vald ok helt hann vegliga, svá sem konungssyni byrjaði at vera haldinn.

18 Óláfr var níu vetra, er hann kom í Garðaríki, en dvalðisk þar með Valdamar konungi aðra níu vetr. Óláfr var allra manna fríðastr ok mestr, sterkastr ok um fram alia menn at íþróttum, þá er frá er sagt af Norðmgnnum. (Bls. 231–232)

XXI. kapítuli

6 Óláfr Tryggvason var þessar hríðir allar í Garðaríki ok hafði þar it mesta yfirlát af Valdimar konungi ok kærleik af dróttningu. Valdimarr konungr setti hann hǫfðingja yfir herlið þat, er hann sendi til at verja land sitt. Átti Óláfr þar ngkkurar orrostur ok varð herstjórnin vel í hendi. Helt hann þá sjálfr sveit mikla hermanna með sínum kostnaði, þeim er konungr veitti honum. Óláfr var grr maðr við sína menn. Varð hann af því vinsæll. En varð þat, sem optliga kann verða, þar er útlen-dir menn hefjask til ríkis eða til svá mikillar frægðar, at þat verði um fram innlenz-ka menn, at margir gfunduðu þat, hversu lcærr hann var konungi ok eigi síðr dróttningu. Mæltu menn þat fyrir konungi, at hann skyldi varask at gera Óláf eigi of stóran – «fyrir því at slíki maðr er þér hættastr, ef hann vill sik til þess ljá at gera yðr mein eða yðru ríki, er svá er búinn at atgorvi ok vinsæld. Vitum vér ok eigi, hvat þau dmttning tala jafnan.»

Þat var siðr mikill inna riku konunga, at dmttning skyldi eiga hálfa hirðina ok halda með sínum kostnaði ok hafa þar til skatta ok skyldir, svá sem þyrfti. Var þar ok svá með Valdimar konungi, at dmttning hafði eigi minni hirð en konungr, ok keppðusk þau mjǫk um ágætismenn. Vildi hvárt tveggja til sin hafa.

Nú gerðisk svá, at konungr festi trúnað á slíkar rœður, sem mælt var fyrir honum, ok gerðisk hann ngkkut far ok styggr til Óláfs. En er Óláfr fann þat, þá segir hann dmttningu ok þat með, at hann fýstisk at fara í Norðrlgnd, ok segir, at frændr hans hafa þar fyrr riki haft ok honum þykkir likast, at þar myni þroski hans mestr verða. Dmttning biðr hann vel fara, segir, at hann myni þar ggfugr þykkja, sem hann væri.

8 Síðan býr Óláfr ferð sína ok gekk á skip ok helt svá út í hafít í Eystrasalt. En er hann sigldi austan, þá kom hann við Borgundarhólm ok veitti þar upprás ok her-jaði, en landsmenn sóttu ofan ok heldu orrostu við hann, ok fekk Óláfr sigr ok her-fang mikit. (Bls. 251–252)

XXII. kapítuli

9 Óláfr lá við Borgundarhólm ok fengu þar veðr hvasst ok storm sjávar, ok megu þeir þar eigi við festask ok sigla þaðan suðr undir Vinðland ok fá þar hgfn góða, fara þar allt með friði ok dvglðusk þar um hríð. Búrizláfr hét konungr í Vinðlandi. Hans dœtr váru þær Geira, Gunnhildr ok Ástriðr. Geira konungsdóttir hafði þar vald ok ríki, sem þeir Óláfr kómu at landi. […] Gerðisk harm þar þá forráðamaðr þess ríkis með henni. Hallfroðr vandræðaskáld getr þess í drápu þeiri, er harm orti um Óláf konung:

 
Hilmir lét at holmi
hræskóð roðin blóði
– hvat of dylði þess hǫlðar? —
hǫrð ok austr í Gǫrðum.
 

(Bls. 252–253)

XXXI. kapítuli

12 Óláfr Tryggvason, þá er harm lá í Syllingum, spurði harm, at þar í eyjunni var spámaðr ngkkurr, sá er sagði fyrir óorðna hluti, ok þótti mgrgum mgnnum þat mjǫk eptir ganga. Gerðisk Óláfi forvitni á at reyna spádóm manns þess. Harm sendi þann af mgnnum sínum, er fríðastr var ok mestr, ok bjó harm sem vegligast ok bað harm segja, at harm væri konungr, því at Óláfr var þá frægr orðinn af því um gll lgnd, at harm var fríðari ok ggfugligri ok meiri en allir menn aðrir. En síðan er harm fór ór Garðaríki, hafði harm eigi meira af nafni sínu en kallaði sik Óla ok kvazk vera gerzkr. […] (Bls. 266–267)

XLIII. kapítuli

14 Haraldr grenski var konungr á Vestfold, sem fyrr er ritit. Hann fekk Ástu, dóttur Guðbrands lcúlu. Eitt sumar, þá er Haraldr grenski fór í Austrveg í hemað at fá sér fjár, þá kom harm í Svíþjóð. Þá var þar konungr Óláfr sœnski. Hann var sonr Eiríks konungs ins sigrsæla ok Sigríðar, dóttur Skgglar-Tósta. Var Sigríðr þá ekkja ok átti mgrg bú ok stór í Svíþjóð. En er hon spurði, at þar var kominn við land skammt í brot Haraldr grenski, fóstbróðir hennar, þá sendi hon menn til hans ok bauð honum til veizlu. […] Fór þá Haraldr um haustit aptr til Nóregs, var heima um vetrinn ok heldr ókátr. Eptir um sumarit for hann í Austrveg með liði sínu ok helt þá til Svíþjóðar ok sendi orð Sigríði dróttningu, þau at hann vill fínna hana. Hon reið ofan á fund hans, ok talask þau við. […] Hann bjósk at ríða upp á land ok enn á fund Sigríðar dróttningar. Margir hans menn lgttu hann þess, en eigi at síðr fór hann með mikla sveit manna ok kom til þess bœjar, er dróttning réð fyrir.

It sama kveld kom þar annarr konungr. Sá hét Vissavaldr austan ór Garðaríki. Sá for at biðja hennar. Þeim var skipat konungum í eina stofu mikla ok forna ok gllu liði þeira. Eptir því var allr búnaðr stofunnar. En drykk skorti þar eigi um kveldit svá áfenginn, at allir váru fulldrukknir ok hgfuðverðir ok útverðir sofnuðu. Þá lét Sigríðr dróttning um nóttina veita þeim atggngu bæði með eldi ok vápnum. Brann þar stofan ok þeir menn, sem inni váru, en þeir váru drepnir, er út kómusk. Sigríðr sagði þat, at svá skyldi hon leiða smákonungum at fara af gðrum lgndum til þess at biðja hennar. Síðan var hon kglluð Sigríðr in stórráða. Þann vetr áðr var Jómsvíkingaorrosta. (Bls. 287–289)

XLVI. kapítuli

13 Hákon jarl fær ngkkum pata af því, at maðr mun sá vera fyrir vestan haf, er Áli nefndisk, ok halda þeir hann þar fyrir konung, en jarl grunaði af frásggn ngkkurra manna, at vera myndi nQkkurr af konungaætt norrœnni. Honum var sagt, at ÁH kal-laðisk gerzkr at ætt, en jarl hafði þat spurt, at Tryggvi Óláfsson hafði átt son þann, er farit hafði austr í Garðaríki ok þar upp fæzk með Valdimar konungi, ok hét sá Óláfr. Hafði jarl ok mjǫk at spurningum leitt um þann mann ok grunaði, at sá inn sami myndi nú vera kominn þar í Vestrlgndum.

Maðr er nefndr Þórir klakka, vinr mikill Hákonar jarls ok var lgngum í víking, en stundum í kaupferðum ok var víða kunnigt fyrir. Þenna mann sendi Hákon jarl vestr um haf, bað hann fara kaupferð til Dyflinnar, sem þá var mgrgum títt, ok skynja þat, hverr maðr Áli þessi væri, en ef hann spyrr þat til sanns, at þar væri Óláfr Tryggvason eða ngkkurr annarr af konungsætt norrœnni, þá skyldi Þórir коша við hann svikræðum ngkkurum, ef hann mætti. (Bls. 291)

Lll. kapítuli

16 Loðinn er maðr nefndr, víkverskr, auðigr ok ættaðr vel. Hann var optliga í kaup-ferðum, en stundum í hernaði. Þat var eitt sumar, at Loðinn fór kaupferð í Austrveg. Átti hann einn skip þat ok hafði mikinn kaupeyri. Hann helt til Eistlands ok var þar í kaupstefnu um sumarit. En þá er markaðrinn stóð, þá var þangat fluttr margs konar kaupskapr. Þar kom man mart fait. Þar sá Loðinn konu ngkkura, er seld hafði verit mansali. Ok er hann leit á konuna, þá kenndi hann, at þar var Ástríðr Eiríksdóttir, er átt hafði Tryggvi konungr, ok var þá ólík því sem fyrr, er hann sá hana. Hon var þá fgl ok gmnnleit ok illa klædd. Hann gekk til hennar ok spurði, hvat ráðs hennar var. Hon segir: «Þungt er frá því at segja. Ek em seld mansali, en hingat hgfð til sglu.» Síðan kgnnuðusk þau við, ok vissi Ástríðr skyn á ho-num. Bað hon síðan, ef hann vildi kaupa hana ok hafa heim með sér til frænda sinna. […] (Bls. 301–302)

XC. kapítuli

17 Eiríkr jarl sigldi um haustit aptr til Svíþjóðar ok var þar vetr annan. En at vári bjó jarl her sinn ok sigldi síðan í Austrveg. En þá er hann kom í ríki Valdamars konungs, tók hann at herja ok drepa mannfólkit ok brenna allt þar, sem hann for, ok eyddi landit. Hann kom til Aldeigjuborgar ok settisk þar um, þar til er hann vann staðinn, drap þar mart folk, en braut ok brenndi borgina alia, ok síðan for hann víða herskildi um Garðaríki. Svá segir í Bandadrápu:

 
Oddhríðar fór eyða,
óx hríð at þat síðan,
logfágandi lægis
land Valdamars brandi.
Aldeigju brauzt, œgir,
oss numnask skil, gumna.
Sú varð hildr með hǫlðum
hǫrð. Komzk austr í Garða.
 

Eiríkr jarl var í þessum hemaði gllum samt fimm sumur. En er hann kom ór Garðaríki, for hann herskildi um alia Aðalsýslu ok Eysýslu, ok þar tók hann fjórar víkingaskeiðr af Dgnum ok drap allt af. Svá segir í Bandadrápu:

[…]

 
ǫttuð hjaldr, þars hǫlðar,
hlunnviggs, í bý runnu,
gæti-Njǫrðr, við Gauta.
gunnblíðr, ok ræðr síðan.
Herskildi fór hildar,
hann þverrði frið mgnnum,
ǫss of allar Sýslur.
jarl goðvǫrðu hjarli. […]
 

(Bls. 339–341)