Текст книги "Алёнкіны казкі"

Хто мы – грэшнікі або святыя?

Паразважаем пра грахоўнасць. Хто мы, людзі, у глыбіні душы – грэшнікі або святыя? І чаму, калі дзіця прыходзіць у гэты свет нявінным, яно атрымлівае розныя ўмовы пражывання? І адкуль бяруцца прыроджаныя захворванні? Пачнем з адказу на больш простыя апошнія два пытанні. Не самыя лепшыя ўмовы існавання і прыроджаныя парокі развіцця – адзін з найбольш важкіх доказаў існавання рэінкарнацыі. Таму што адсутнасцю пакаяння за грэх бессардэчнасці чалавек расплаціцца ў наступным жыцці прыроджаным парокам сэрца (прычым, гэта робіцца з добрых пабуджэнняў – дзеля таго, каб чалавек усведамляў, што яму трэба пераадолець зараз), а грэх гардыні, часта суправаджаемы асуджэннем недахопаў іншых людзей, можна паспрабаваць «палячыць», адправіўшы ганарліўца жыць у наступным перанараджэнні ў сям'ю бацькоў алкаголікаў.

Значыць, дзіця нараджаецца грэшным? Ні ў якім разе. Немаўля з'яўляецца на свет ужо расплаціўшымся за папярэднія грахі і таму святым. Захаваць святасць, страціць яе, каб займець потым зноўку або згубіць назусім, залежыць ад самога чалавека. Але прыходзячы на гэту зямлю, мы глядзім на свет чыстымі вачыма. І такімі ж застаемся дзесьці там, далёка-глыбока пад рознымі рэлігійнымі, сацыякультурнымі, грамадскімі напластаваннямі. Ахініцеся імі як мага шчыльней – і вы грэшнік, распраніцеся – і вось вы ўжо святы. Чалавеку з чыстымі думкамі няма чаго скрываць, утойваць намагаюцца толькі бруд. Прымаючы важнае рашэнне аб ступені аголенасці, або, наадварот, загрубеласці вашай душы, не забывайце, што як першы, так і другі выбар адаб'ецца на вашых дзецях. Пры гэтым ваша адкрытасць рашчыніць для іх дзверы ад лепшай долі наросхрыст, а замкнёнасць будзе спрыяць таму, што жанчына, напрыклад, назапасіўшая камяні ў жоўчным у выніку горычы ад вымушанага пражывання з нелюбімым чалавекам, што не ў апошнюю чаргу адбываецца ў выніку маўчання аб сваіх сапраўдных пачуццях, іх падаўлення, перадасць у спадчыну сваёй дачцэ, а тая, у сваю чаргу, бабульчынай унучцы не толькі захворванне, але і яго прычыну. І гэта будзе паўтарацца да таго часу, пакуль адна з іх не пераломіць сітуацыю, уздзельнічаючы перш-наперш на прычыну захворвання, а калі не здолее, рана ці позна гэта можа прывесці да таго, што жаночая лінія дадзенага роду спыніць сваё існаванне, таму што нованароджаныя дзяўчынкі апынуцца недзеяздольнымі, і праўнучка будзе мець або адных хлопчыкаў, або нікога.

З хлопчыкамі тое ж, але ім захворванні (таксама разам з прычынамі), па маіх уважлівых назіраннях, будуць перадавацца па бацькоўскай лініі. Гэта не датычыцца алкагалізму, наркаманіі і іншых дрэнных звычак як раз таму, што гэта звычкі, дапамагаючыя чалавеку на кароткі прамежак часу даць ілюзію ўцёку ад рэчаснасці, а не хваробы. А што трэба дзеля таго, каб пазбавіцца ад звычкі? Наяўнасць сілы волі. Што рабіць тым, у каго «і сіла ёсць, і воля ёсць, а сілы волі няма»? У такім выпадку застаецца толькі адно: выявіць прычыну, па якой чалавек імкнецца да самавынішчэння і ўздзейнічаць непасрэдна на яе; трэба адказаць на маё любімае пытанне: чаму?

Сыходзячы са сказанага, было б разумна, каб жонка захоўвала пасля шлюбу дзявочае прозвішча. Больш за тое, калі хлопчыка лагічна запісваць на прозвішча бацькі, то дзяўчынцы мае сэнс даваць прозвішча маці. Такім чынам і той, і другая змогуць прасачыць свой радавод, што дапаможа ім разабрацца ў праблемах. Спроба падчас усталявання патрыярхата перавесці жанчыну на прозвішча мужа прывяла да таго, што яна страціла свае карані. А цяпер здзіўляемся, як так здарылася, што жанчыны «пайшлі па руках». А дзе вы бачылі, каб адарваная ад кораня травінка заставалася на адным месцы? Вось так мы паступова і прыйшлі да таго, што мужчыны, жадаючыя ажаніцца на некранутай дзяўчыне, здолеюць адшукаць сабе нявесту хіба што ў восьмым класе.

Я разумею, што хлопчыкі такім чынам адпомсцілі жанчынам за тыя доўгія часы, калі яны, верагодна, не ведалі, хто іх бацька. Адтуль, падобна, і ўзяў свой пачатак, не хачу сказаць, міф, бо сказаць так, значыць сказаць праўду, аб палігамнай прыродзе мужчын. Аднолькавая ў нас прырода. Так што, калі мужчына пачувае сябе мнагажэнцам, нягледзячы на наяўнасць толькі аднаго штампа ў пашпарце, няхай не здзіўляецца, што ніякі шампунь не зможа дапамагчы яму вывесці «пілаванне ад рагоў» (я пра перхаць).

Увогуле, не хочаш, каб муж быў кабялём? Перастань быць сучкай! Вось сядзіш ты за працоўным сталом, глядзіш на свайго начальніка і думаеш: «А цікава, што ён уяўляе сабой у ложку?», а ў гэты час твой муж «любіць» сваю сакратарку. Або глядзіш: мужчына ідзе па вуліцы, вачэй не адарваць, думаеш: «Сабе б такога». А твой абраннік тым часам «здымае» дзяўчыну на паралельнай вуліцы. Калі ўжо зусім неўмагату, захапляйцеся лепш якім-небудзь кінаперсанажам і няхай пры гэтым ваш муж у суседнім пакоі пускае слінкі, гледзячы на Анджэліну Джолі на экране другога тэлевізара – так бяспечней.

Вы разумееце, што я хачу сказаць? Прыводзячы ў дзеянне прымаўку «Доўг плацяжом добры», жыццё не робіць розніцы паміж думкамі і ўчынкамі, усё роўна, якім менавіта чынам вы здрадзілі, грахом пералюбы з'яўляецца як дзеянне, так і думка, і жаданне, якое вы адчуваеце ў дачыненні да мужа сяброўкі або жонкі суседа. Так што не трэба крыўдзіцца на непрыстойныя ўчынкі партнёра ў адказ на вашы не зусім нявінныя думкі. Вы атрымалі роўна тое, што заслужылі.

Дарэчы, кожнай жанчыне дакладна вядома, ці здраджвае ёй муж і як часта. «Не ведае» аб гэтым толькі тая, якая не хоча ведаць, бо часцяком куды як больш зручна заставацца ў недасведчанасці.

І ўсё ж такі, хто мы, людзі? Істоты, надзеленыя свабодай выбару рабіць дабро або зло. Менавіта рабіць, бо любіць значыць дзейнічаць у адпаведнасці з прынцыпамі дабра, а не малоць языком. Пачніце з сябе – зрабіце сабе некалькі падарункаў, якія будуць радаваць вока і саграваць душу. Аднак памятайце, што любоў да сябе і сябелюбнасць гэта розныя рэчы. Калі першая зыходзіць з палажэння: я добры, але і ты добры, то другое лічыць: я добры, а ты так сабе. Не трэба казаць, што пачуццё ўласнай перавагі яшчэ нікога ніколі не ўпрыгожыла, у асаблівасці ж тых, хто забывае простую ісціну: «Зневажаючы іншых, сам вышэй не станеш». Сціпласць – вось галоўная адметная рыса любві.

Дыялогі Багоў – 2

Пасля таго, як была ўтворана суша.

Лада:

– І дзе жыццё? Вось гэтыя шэра-бура-малінавыя кропелькі, знайшоўшыя прытулак у маіх водах, ты называеш жыццём? Але, па маім глыбокім перакананні, жывыя арганізмы павінны нейкім чынам расці і размнажацца. Жыццё без развіцця смерці падобна! Што маўчыш, як вады ў рот набраўшы?

Сварог:

– М-м-м…

Лада:

– Як бачыш, тваё мычанне не дзейнічае на гэтыя істоты. І я нават ведаю, чаму – таму што словам сыты не будзеш. Трэба даць гэтым стварэнням харчаванне, ад якога яны пачнуць расці – святло. Неабходна стварыць боства, даючае жыццё – народзім Дажбога!

Сварог:

– Гэта было пытанне?

Лада:

– Сцвярджэнне».

Так з'явілася Сонейка.

Прайшло яшчэ колькі часу. І вось мы ўжо апынуліся ў пачатку жалезнага веку. Сварог і Лада былі персаніфікаваны ў мужчыну і жанчыну.

Сварог, будучы рэальна існуючым чалавекам, даў пачатак жалезнаму веку, навучыўшы людзей кавальскай справе, даўшы заканадаўства і заснаваўшы, апрача іншага, манагамны шлюб, у які муж і жонка ўступалі, па маім меркаванні, на парытэтных пачатках і, на гэта ўказвае адзіная каранёвая аснова слова шлюб са словам любіць, заключаўшыйся па любві. Гэта было першай спробай вырашэння супярэчнасцяў, што павінна было паспрыяць усталяванню новага залатога веку.

Як жа мы дакаціліся да таго, што заключаемыя раней шлюбы ператварыліся на сучасныя «браки» у поўным сэнсе гэтага слова? Аб гэтым варта задумацца.

Ад язычніцтва да праваслаўя і ў адваротным кірунку

16 жніўня 2011 года.

Бог.

«Колькі год прайшло. Мінула, як адзін дзень. Столькі вады ўцякло з таго часу. Кім я толькі не паспеў пабываць! Створаныя мною людзі забылі маё імя. Сталі клікаць, хто як. Хтосьці заве проста Богам, а нехта – Вышэйшым Розумам. Усе яны былі правы. Па-свойму. І правы, у першую чаргу, у імкненні пазнаць мяне. На жаль, не ўсе разумеюць, што ўсведаміць, хто ёсць Я, яны могуць, адказаўшы на пытанне: хто ёсць „я“? А я ж даў ім шлях: „На працягу ўсяго Залатога Шляху дзейнічае Адзіны Ісцінны і Безумоўны Закон Светабудовы: Любоў да ўсяго існуючага і Тварэнне, а нараджэнню Любові папярэднічаюць Мудрыя Веды“. Людзям дастаткова навучыцца любіць: сябе, сваіх дзяцей, іншых людзей, увесь навакольны свет. Але пачаць трэба з сябе, са сваіх родных і блізкіх, са сваёй Радзімы, са сваёй мовы. Таму што лёгка сказаць „люблю“ таму, хто далёка – гэта ні да чаго не абавязвае. Куды складаней выказваць любоў кожным сваім дзеяннем, кожным словам, думкай таму, хто знаходзіцца побач – не адзін раз у тыдзень, а заўсёды, бесперапынна, нязменна – гэта ўчынак. І гэта шлях. Адзіны шлях прыходу да веры, прыходу да Бога, да сапраўднай веры ў сапраўднага Бога. Таму што толькі веданне радасці бязмежнай бясконцай безумоўнай любві здольнае зрабіць чалавека шчаслівым. А які радзіцель не хацеў бы шчасця сваім дзецям?»

Як шкада, што гэта разумеюць не ўсе. І як добра, што гэта асэнсоўваюць адзінкі. Ісус, напрыклад. Ён быў сапраўды любячым чалавекам. Перш-наперш яго любоў распаўсюджвалася на жыхароў Іудзеі – на яго супляменнікаў, суайчыннікаў. І гэта зразумела. Чалавек не можа любіць увесь свет, не любячы Радзімы. Вось і ён нес святло ведаў адным, а атрымалі іншыя – гвалтоўна і ў скажоным выглядзе. А потым скардзяцца на тое, колькі іх храмаў зруйнавалі на працягу прошлага стагоддзя, колькі служыцеляў царквы знішчылі. Забылі адну простую, старую як свет, ісціну: «Хто з мячом прыйдзе, ад мяча і загіне». І бессэнсоўна зараз спрабаваць вярнуць усё, як было некалькі стагоддзяў таму назад. «У адну раку не ўвайсці двойчы». Але ж і славяне самі вінаваты: пачалі пакланяцца, хто Перуну, хто Вялесу, хто Купалу. І ўсё б нічога, але шкада, што пры гэтым яны забылі галоўнае, страцілі цэласнасць светаўспрымання, раз'ядналіся, што звычайным чынам прывяло да паслаблення. У выніку рэлігійнага размежавання нашчадкі Сварога і Лады перасталі жыць па праўдзе, па правільных, разумных, багамі ўсталяваных правілах і – перасталі правіць. Барацьба за ўладу загубіла ўсё. Барацьба за ўплыў на душы натоўпу здольная засячы на карані і адраджэнне язычніцтва, якое пачалося зараз. А ёсць жа адна добрая прымаўка: «Разумны вучыцца на чужых памылках, а дурань – на сваіх».

Прааналізуем шляхі станаўлення, росквіту і заняпаду адной з найбольш распаўсюджаных рэлігійных сістэм – хрысціянства.

Першае пытанне, якое мае сэнс задаць, робячы аналіз: з чаго ўсё пачалося?

З таго, чым варта было і задаволіцца – з веравучэння, прапанаванага дасягнуўшым прасвятлення чалавекам – Ісусам Хрыстом. Усё, што патрабавалася ад чалавецтва – гэта прыняць на ўзбраенне, зразумець сэнс сказаных слоў, паслухацца добрай парады і пазнаць, палюбіць сябе, што адзінае здольна паслужыць трамплінам для імклівага прагрэсіўнага скачка ў самаразвіцці. Дастаткова было расплюшчыць вочы і адчыніць сэрца дзеля таго, каб адчуць Бога як унутры сябе, так і звонку, наладзіцца з ім на адну хвалю і радасна плысці туды, куды вынесе жыццё.

А што адбылося замест гэтага?

Спачатку ўзнікла мноства сект, намагаючыхся спасцігнуць ісціну падчас тэасофскіх спрэчак (што не кепска) або на групавых сеансах па прамыўцы мазгоў умелымі маніпулятарамі (што значна горш). Потым новыя погляды на жыццё спадабаліся ўладу маючым – яны знайшлі, што некаторыя пастулаты, з розумам выкарыстаныя, могуць аказаць істотную дапамогу ў ажыццяўленні працэсу кіравання простым людам. Веравучэнне пераўтварылася ў рэлігійную сістэму, у палітычную машыну, дзеля чаго яго (вучэнне) абкрамсалі, падагналі пад тыя рамкі, якія былі зручнымі для кіруючай эліты, а людзей, прыгожых у сваёй непаўторнасці, пераўтварылі ў пусты бязлікі натоўп, у рабоў – статкам лягчэй кіраваць. Менавіта статкам, бо прыняўшы словы служыцеляў царквы як догму, як нешта, не падлягаючае сумненню і такім чынам перастаўшы шукаць ісціну, імкнуцца да самастойнага пазнання, людзі становяцца падобнымі да жывёл. І яны нават, безагаворачна пагаджаючыся з прапанаванай звыш інтэрпрэтацыяй слоў Хрыста, не заўважаюць, што тым самым супярэчаць выкладзенаму ў Бібліі ж выслоўю: «Не ствары сабе куміра». Апошняе як раз і ўказвае на тое, што ні папа Рымскі, ні патрыярх Маскоўскі ў пошуку праўды вам не памочнікі. Калі ты сам не адчуеш сваёй божай прыроды і дыхання анёла за плячыма, ніхто іншы гэтага за цябе зрабіць не здолее. Калі ты сам сабе не прабачыш свае мнімыя і сапраўдныя грахі, споведзь перад слугою царквы будзе дарэмным марнаваннем часу. Нягледзячы на тое, што у кожнага свая праўда, ісціна ўсё роўна адна, і яе пошук заўсёды глыбока індывідуальны. І «ісціна заўжды парадаксальная», пагэтаму таму, хто жадае яе адшукаць, трэба навучыцца мысліць парадоксамі, трэба стаць адкрытымі для любога, нават самага нечаканага пункту гледжання, неабходна адкінуць стэрэатыпы, пачаць мысліць як дзеці, уяўляючыя ў самым пачатку працэсу пазнання чысты, не спаскуджаны якімі-небудзь «знаниями», ліст. Кажучы пра праўду, нельга абмінуць увагай супрацьлеглае ёй паняцце – хлусню.

Чаму людзі кажуць няпраўду?

Усё пачынаецца з маленства. Дзіцё хлусіць таму, што баіцца пакарання або незадаволенасці, якія могуць быць выкліканы ў адказ на іх сапраўды ці мяркуема непрыгожыя ўчынкі. Паступова дзіцячая боязь перарастае ў баязлівасць як рысу характару дарослага чалавека. Часам за пражытыя гады людзі так шчыльна аплятаюць сябе ліпкай сеткай маны, што разарваць яе ўжо не хапае мужнасці.

Не існуе хлусні дзеля дабра, няма хлусні дзеля ратунку, тым больш хлусня не можа быць святой. Гэта ўсё адгаворкі. Гэта спроба знайсці рацыянальнае тлумачэнне ўласнай баязлівасці («трусости», перакладу я гэта слова на ўсякі выпадак – не таму, што вы не разумееце, аб чым ідзе гаворка, а каб лепш дайшоў сэнс сказанага).

Што, зачапіла? Задзела за жывое? Значыць, ты толькі што прачытаў радкі пра сябе. І гэта добра, што цябе яшчэ здольна нешта крануць. Калі ты можаш шчыра сказаць сабе: так, я – баязліўца, то не ўсё яшчэ страчана.

Чалавек ніколі не вырашыць усіх сваіх праблем, пакуль не навучыцца заўсёды, пры любых абставінах казаць праўду. Аднак памятайце, што праўду можна распавесці толькі аб сабе. Усё, што вы расказваеце аб іншых – гэта не праўда, а толькі ваша суб'ектыўнае меркаванне на іх конт. І ўжо зусім недапушчальна казаць праўду пра другіх, гледзячы ў вочы не ім, а камусьці са сваіх знаёмых. Такая «праўда» мае іншую назву – плёткі. Калі так моцна хочацца напляваць каму-небудзь у душу, майце смеласць зрабіць гэта, гледзячы ў вочы.

Эфектыўнасці працякання працэсу пазнання і пошуку ісціны будзе садзейнічаць чысціня. Гэта лёгка ўявіць сабе, калі паспрабаваць разгледзець спачатку дно запруджанай (забруджанай) сажалкі, а потым зазірнуць на дно чыстай празрыстай крыніцы. Дзе бачнасць будзе лепшай?

Вось так і з чалавекам: чым чысцей яго думкі, намеры, тым большае веданне яму адкрываецца. Калі глядзець на свет чыстымі вачыма – у галаве прыкметна святлее.

Што больш за ўсё спрыяе ачышчэнню душы, а разам з ёю і цела ад бруду, праяўленага на знешнім узроўні хваробамі? Каханне. Каб зрабіць працэс пазнання больш якасным, трэба «узлюбіць» – узаемна палюбіць. Чаму менавіта ўзаемна? Таму што інакш не бывае. Усе пачуцці ўзаемныя. Існаванне такіх слоў як «узлюбіць» і «узненавідзець» гэта падцвярджаюць.

Што здарылася з хрысціянствам далей?

Пачалася трывіяльная непрывабная барацьба за ўладу паміж айцамі царквы. Гэта не дзіўна – ніхто не хоча марнець у галечы, а чым больш галоў налічвае паства, тым больш сытым выглядае поп. Або ксёндз, бо з 1054 года хрысціянства перастала быць адзінай рэлігіяй, раз'яднаўшысь на праваслаўе і каталіцызм. Як вы ведаеце з гісторыі, дзяленне каравая на гэтым не скончылася. І на сённяшні дзень, акрамя асноўных хрысціянскіх плыняў, існуе яшчэ і незлічоная колькасць сект, якія будуць карміцца за рахунак ваш, вашых дзяцей або сяброў і знаёмых да таго часу, пакуль у іх і вас у вачах не праясніцца.

Зразумела, што паколькі раздзяленне, драбленне, распыленне сіл і ўлады яшчэ нікога ніколі мацней не зрабіла, на сённяшні дзень можна з упэўненасцю заявіць, што хрысціянская рэлігійная сістэма свой век аджыла.

А што з язычніцтвам? Я не пра падзеі далёкай мінуўшчыны кажу зараз, і без таго зразумела, што язычніцтва ў сваім развіцці прайшло тыя ж этапы, што і хрысціянства, і ў час, калі адбывалася хрышчэнне Русі, раз'яднаныя рэлігійнымі спрэчкамі, узнікшымі па прычыне ўсё той жа барацьбы за ўладу сярод прадстаўнікоў вышэйшай касты – жрэцтва, язычніцкія вернікі былі настолькі слабымі, што не здолелі аказаць колькі-небудзь сур'ёзнага супраціўлення. Так была зруйнавана яшчэ адна не выканаўшая свайго прызначэння рэлігійная сістэма – язычніцкая.

А вера, між тым, засталася. Вера жыве – дзесьці там, у глыбіні народнай падсвядомасці, разам з надзеяй на лепшую будучыню. І менавіта яе, веру, трэба выцягнуць зараз на паверхню, каб, у рэшце рэшт, чалавецтва спазнала даўно забытую радасць і стала шчаслівым. Веру, а не служэнні розным культам і іх служыцеляў трэба узвышаць, як гэта адбываецца зараз.

Для таго, каб паверыць было лягчэй, адкажам яшчэ раз на пытанне: хто ёсць Бог?

Бог – гэта паветра, якім мы дыхаем. Бог – гэта вада, якую мы п'ём. Бог – гэта Сіняя птушка, прыносячая ўдачу. Бог – гэта любячыя адзін аднаго мужчына і жанчына.

Дыхай чыстым паветрам, пі ваду, асвечаную тваімі добрымі думкамі, палюбі – і ты бог, яго чарговая персаніфікацыя.

Узаемаадносіны: Бог і чалавек, дзеці і бацькі

Па вялікім рахунку, узаемаадносіны чалавека з Богам з'яўляюцца праекцыяй адносін паміж дзецьмі і бацькамі. Гэта сцвярджэнне праўдзіва як для аднаго канкрэтна ўзятага чалавека, так і для гісторыі развіцця ўсяго чалавецтва ў цэлым.

Першачалавек, такім чынам, павінен быў нейкі час уяўляць сябе часткай Бога, быць адным цэлым з прыродай, жыць «у Бозе» і пачуваць сябе тым самым шчаслівым, таму што ён быў сытым і абароненым без усялякіх намаганняў з яго боку. Але на пэўным этапе свайго існавання чалавецтва павінна было быць вымушана, як і немаўля пасля нараджэння, або прайсці праз балючую працэдуру перарэзання пупавіны, злучаючай яго з Богам, або загінуць з-за немагчымасці развівацца далей – унутрывантробнае развіццё не можа доўжыцца вечна. Далей, як маленькае дзіцяці адчувае патрэбу ў матульчынай апецы, так і чалавецтву цалкам неабходна была дапамога і ахова Зямлі-карміцелькі. Адсюль – пакланенне Багіні і ўшанаванне жанчыны. Праз некаторы час асоба бацькі становіцца не менш значнай, чым фігура маці, і разам з тым людзі перайшлі да пакланення Богу-мужчыну.

Гады ляцяць. Нарэшце, настае момант, калі былыя дзеці набываюць незалежнасць ад сваіх бацькоў: ад іх поглядаў, парад, матэрыяльнай падтрымкі, ад любой дапамогі. Толькі набыўшы самастойнасць, стаўшы на ногі, чалавек здолее нешта даць сваім бацькам у адказ на іх клопаты. Толькі спачатку цалкам адарваўшыся ад Бога, аддзяліўшыся ад яго, навучыўшыся жыць без яго ўдзелу, падтрымкі, дапамогі, спадзеючыся толькі на сябе, асэнсаваўшы, што ты сам нясеш адказнасць за ўсе падзеі, што здарыліся ў тваім жыцці і іншых вінаватых няма, ты здолееш адкрыць потым для сябе Бога.

Бацькі нараджаюць дзяцей, таму што таго патрабуе інстынкт прадаўжэння роду, даглядаюць іх, спадзеючыся на што? Думаю, у кожнага будзе свой адказ на гэта пытанне. Дзеля чаго я выхоўваю сваю дачку? Хочацца, каб яна вырасла і стала прыгожай жанчынай – добрай і любячай, чулай, спагадлівай, каб здолела рэалізаваць сябе як след. Я хачу, каб мая дачка была шчаслівай. Для мяне гэта галоўнае.

Лагічна было б дапусціць, што Бог стварыў чалавека з той жа нагоды і з гэтай жа мэтай.

У выніку такіх вось разважанняў атрымліваем, што рэлігія прайшла ў сваім развіцці тыя ж этапы станаўлення, што і кожны з нас, пераадолеўшы шлях ад эмбрыёна да дарослага чалавека. Першым этапам рэлігійных уяўленняў было асэнсаванне сябе як адзінага цэлага з Богам, як нечага непарыўнага, непадзельнага з ім, адчуванне еднання сябе з прыродай. На другім этапе чалавек, не набыўшы яшчэ самастойнасці, адчувае патрэбу ў любві і клопатах Багіні-маці, зямлі, прыроды. На трэцім ён, паступова становячыся незалежным, чакае адабрэння Бога-бацькі. На чацвёртым – сённяшнім – этапе чалавек павінен навучыцца самастойнасці. Задача, якая стаіць перад намі – стаць самадастатковымі, бо толькі разлічваючы на свае ўласныя сілы, а не на дапамогу Бога, бацькоў, дзяржавы, святароў, мужа або жонкі, чалавек перастае быць спажыўцом і пачынае аддаваць. Зразумела, што гэта будзе лягчэй ажыццявіць, калі бацькі самі адпусцяць сваіх дзяцей на волю, дадуць ім магчымасць самім вырашаць свае праблемы. Нам з вамі пашчасціла жыць у час, калі людзі паступова набываюць поўную незалежнасць ад Бога. Выкарыстоўвайце ж дадзеную вам свабоду з розумам!

Яшчэ, разглядаючы працэс фарміравання рэлігійных поглядаў народа, мы паралельна можам праназіраць і эвалюцыю любві. Спачатку чалавецтва навучылася толькі эгаістычнай любві-спажыванню: мне хораша ад таго, што Бог і прырода любяць мяне за тое, што я з'яўляюся іх часткай. Праз некаторы час чалавек асэнсаваў сваю адасобленасць ад навакольнага асяроддзя, працягваючы быць усё тым жа спажыўцом, радуючыся на гэты раз таму, што яго любяць толькі за тое, што ён ёсць, і такога, які ён ёсць. Развіваючыся далей, чалавек перастае задавольвацца любоўю-дарам маці, у яго ўзнікае ўнутраная неабходнасць у любові бацькі, якая за так не даецца, якую трэба заслужыць, а для гэтага трэба пачаць нешта ўяўляць з сябе – стадыя, якую неабходна прайсці на шляху да станаўлення самастойнасці. Апошнім этапам навучання становіцца фарміраванне ўмення любіць самому, жаданне быць любімым замяшчаецца іншым жаданнем – любіць. Чалавек перастае быць утрыманцам, паглынальнікам пачуцця. Ён становіцца аддаючым, выпраменьвальнікам, чалавекам-сонейкам.

Калі сэнс жыцця – гэта развіццё, то навучыцца любіць – канчатковая яго стадыя.

Навучанне завершана. А што далей? Далей, на мой погляд, застаецца толькі адно – узляцець зоркай на неба (як варыянт – далучыцца да зоркі па імені Сонца) і там стаць творцам у маштабах непараўнальна больш значных, чым гэта магчыма на зямлі.

Такім чынам, чалавек у сваім развіцці павінен прайсці шлях ад адчування сваёй тоеснасці з Богам да поўнай адчужанасці, каб потым зноў паяднацца з ім праз любоў, з эгаіста ператварыўшыся на альтруіста.

Я не закранула ў сваіх разважаннях тое, што можна акрэсліць тэрмінам «вечнасць». Вечным у чалавеку з'яўляецца ядро яго асобы, змешчанае ўнутры духа. Чаму так? Паколькі дух можа аднойчы перажыць смерць (у тым, што гэта сцвярджэнне праўдзівае, вас пры жаданні можа ўпэўніць большасць з тых людзей, якія перажылі клінічную смерць), то ён перажыве яе і двойчы, і тройчы, і так да бясконцасці. Вось і атрымліваецца, што дух з'яўляецца вечна існуючым.

А вечна гэта як? Паняцце «вечнасць» можа быць выкарыстана толькі ў адносінах да таго, хто не мае ні канца, ні пачатку. Але калі маё глыбіннае ўнутранае «я» не мае пачатку, якім чынам яно ўзнікла? І тут застаецца дапусціць толькі адно: спрадвечна існуючы Бог першапачаткова размнажаўся пачкаваннем. Адсюль выцякае яшчэ адно азначэнне Бога: Бог ёсць сума ўсіх нашых «я» ці, нават больш за тое, Бог – гэта сума сутнасцяў усіх рэчаў (калі выказаць меркаванне, што бессмяротным з'яўляецца не адзін толькі чалавек).

Фактычна, падзяліўшыся на часткі, Бог перастаў існаваць як адзіная персона, распаўсюдзіўшыся тым самым на ўвесь свет, і таму мы смела можам заявіць, што зараз Бог змяшчаецца ўнутры кожнай расліны, жывёлы, чалавека. Ён аб'ектыўна знаходзіцца ў кожным з нас, гэтак жа як рэшту энергіі пісьменніка захоўваюць напісаныя ім кнігі. А адчуванне сябе богам ці не-богам – не больш, чым асабісты выбар кожнага.

Гэта як у старым анекдоце: «Сабака думае: «Калі гаспадар мяне корміць і поіць, клапоціцца аба мне, значыць, ён – Бог». Кошка лічыць інакш: «Гаспадар мяне корміць, поіць, клапоціцца аба мне, значыць, я – Бог». Калі б вам дазволілі выбіраць, жыццём якой з гэтых дзвюх жывёл вы б хацелі жыць? Правільна, я таксама лічу за лепшае жыць сваім жыццём.

Такім чынам, Бог ёсць адзінства супярэчнасцяў.

Навошта супярэчыць самому сабе, запытаеце вы? Што такое дзень, святло, цяпло, прыгажосць, шчасце, каханне? Гэта не-ноч, не-цемра, не-пачварнасць, не-няшчасце, не-нянавісць. Пазнанне немагчыма без параўнання! Даведацца аб тым, хто Я ёсць, Бог мог толькі шляхам вылучэння і далейшага вывучэння процілегласцяў, з якіх ён сам жа і складаецца. Дасягнуць сапраўднага ведання сябе магчыма толькі пры дапамозе дуалізму. Адзінства неспазнавальна, яго няма з чым параўнаць. Таму дзяленне свету на дабро і зло – вымушаная мера. І зло з'яўляецца такой жа самай праявай двуадзінага Бога, як і дабро, д'ябла няма.

Усё адносна. Нейк дачка запытала:

– Мам, а якая ў цябе галоўная добрая якасць?

– Настойлівасць.

– А які галоўны недахоп у Сашы?

(Гэта мой брат).

– Упартасць.

– Дык гэта тое самае! А чаму гэта адна і тая ж рыса характару ў цябе з'яўляецца добрай якасцю, а ў Сашы недахопам?

– Таму што ўсе залежыць ад таго, як ёю карыстацца.